Đàm phán tự do thương mại của WTO vẫn bế tắc

Các cuộc hội đàm được xem như cơ hội cuối cùng để đi đến một thỏa thuận khung nhằm làm tiền đề cho hội nghị cấp bộ trưởng Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) sẽ được tổ chức tại Hong Kong vào tháng 12/2005 đã không thu được kết quả nào đáng kể.

Các nhân vật quen thuộc của WTO. Từ trái qua: TGĐ sắp mãn nhiệm Supachai Panitchpakdi, Đại diện Thương mại Mỹ Rob Portman và TGĐ mới Pascal Lamy.

Tới ngày 30/7, kết thúc một tuần làm việc căng thẳng, 148 thành viên WTO gần như không đạt được gì đã đề ra trước đó. Tổng Giám Đốc sắp mãn nhiệm của WTO, ông Supachai Panitchpakdi, mệt mỏi tuyên bố rằng ông rất thất vọng về việc các cuộc hội đàm tại Geneva về tự do mậu dịch đã không đi tới thỏa thuận nào.

"Chúng ta đã không thể đạt được các mục tiêu WTO đặt ra trong tháng 7 và đó quả là điều hết sức thất vọng", ông nói, "Thời gian còn lại từ giờ tới tháng 10, phải giải quyết được các bất đồng và đi đến thoả thuận khung".

Những bất đồng tại các cuộc đàm phán diễn ra tại Geneva tỏ ra quá lớn. Các cuộc bàn thảo về vấn đề trợ giá nông nghiệp đã không đạt được đồng thuận. Trong các lĩnh vực khác như mở cửa thị trường, người ta cũng không thấy có quyết định quan trọng nào được đưa ra.

Trong khi đó, chỉ còn vài tháng dành cho các nước thành viên WTO thống nhất các thỏa thuận mậu dịch đã đóng băng suốt ba năm qua. Một thỏa thuận khung cần phải đạt được và đưa ra vào trung tuần tháng 11/2005 để mọi thành viên cân nhắc trước hội nghị thượng đỉnh ở Hong Kong, hội nghị mà WTO rất muốn thu nhiều thành công sau lần thất bại cuối cùng ở Cancun (Mexico).

Như vậy, thời gian không còn nhiều và theo ông Supachai, nếu không có cam kết chính trị từ các cấp cao nhất thì khủng hoảng sẽ tới. Sẽ không thể có được một thỏa thuận tự do hóa mậu dịch, và đó là thảm hoạ thực sự đối với WTO.

Pascal Lamy, người sẽ chính thức đảm nhiệm chức vụ của ông Supachai cũng từ hội nghị tới, tỏ ra sốt ruột với tiến độ trên. "Những tháng tới sẽ là khoảng thời gian tối quan trọng cho tương lai các cuộc đàm phán của chúng ta. Do đó, việc chuẩn bị cho hội nghị Hong Kong phải được hoàn tất sớm".

• Nhật Vy (Theo BBC, AFP)