Đàm phán thương mại Mỹ - Trung kết thúc trong thất vọng

Hai ngày đàm phán thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc đã kết thúc chiều 17/10 với việc hầu hết các chi tiết trong kế hoạch thuyết phục đầy tham vọng của Mỹ đều không nhận được sự tán thành của Trung Quốc.

Bộ trưởng Ngân khố Mỹ John Snow (trái) và Thủ tướng Trung Quốc Ôn Gia Bảo.

Cụ thể, Mỹ đã đề xuất Trung Quốc nên cải tổ lĩnh vực tài chính, mở cửa thị trường mạnh hơn cho các sản phẩm ngoại nhập đi đôi với việc cải cách tiền tệ. Tuy nhiên, tất cả những gì Mỹ đạt được không phải là một thoả thuận chính thức mà chỉ ở dạng "sẽ xem xét".

Chẳng hạn, với đề xuất của phía Mỹ về việc nhanh chóng nới lỏng kiểm soát đồng nhân dân tệ để giảm tình trạng thâm hụt thương mại trầm trọng của Mỹ, Trung Quốc đồng ý sẽ làm cho chính sách tiền tệ bị cho là quá chặt chẽ hiện nay trở nên linh động hơn trong thời gian tới.

Song bao giờ là "thời gian tới" lại không được xác định. Bắc Kinh cho rằng đã rất cố gắng để nâng giá đồng tiền của mình hôm 21/7 vừa qua và đang nỗ lực gắn với một rổ tiền tệ gồm các ngoại tệ mạnh như yen Nhật và euro trong tương lai. Thêm vào đó, phía Trung Quốc còn cẩn thận lưu ý rằng "cả hai bên đều thừa nhận nếu thay đổi quá mạnh tỷ giá hối đoái sẽ không có lợi cho tăng trưởng kinh tế".

Ở một khía cạnh quan trọng khác, phía Trung Quốc nhất trí với phía Mỹ rằng việc cho phép các ngân hàng, các hãng bảo hiểm và đầu tư chứng khoán nước ngoài được phép thiết lập nhiều chi nhánh và không hạn chế tỷ lệ vốn đầu tư như hiện nay là việc cần thiết. Song cũng như trên, một lộ trình cụ thể vẫn chưa hề xuất hiện trên bàn đàm phán vào phút chót.

Còn về đề xuất cải cách nền kinh tế xã hội chủ nghĩa hiện nay ở Trung Quốc, Mỹ thậm chí còn không nhận được gì ngoài sự bác bỏ thẳng thừng. Phía Mỹ "gỡ gạc" bằng việc nhấn mạnh lợi ích to lớn của việc Trung Quốc xây dựng hệ thống tài chính hiện đại hơn và cho phép thương mại được tự do, rộng mở hơn.

"Cần phải hiểu tất cả những gì chúng ta đang nỗ lực là vì những điều tốt đẹp hơn, bởi chúng ta đang chơi trò chơi tất cả cùng thắng", đại diện phía Mỹ, Bộ trưởng Ngân khố Mỹ, ông John Snow, phát biểu trước báo giới, "Thành công của Trung Quốc sẽ giúp ích cho nền kinh tế toàn cầu. Thành công của chúng tôi sẽ có lợi cho tất cả mọi nền kinh tế".

Dù sao, ông Snow và các thành viên trong đoàn cũng cho biết họ thấy được khích lệ khi thống đốc ngân hàng trung ương Trung Quốc, Bộ trưởng Tài chính và lãnh đạo các ban ngành khác của Trung Quốc có mặt trong cuộc đàm phán đã có những cam kết tích cực, dù đó chỉ là những cam kết "sẽ xem xét lại những gì Mỹ đã đề xuất".

Về phần mình, trong cuộc họp với Bộ trưởng Ngân khố Mỹ John Snow, Thủ tướng Trung Quốc Ôn Gia Bảo cho rằng "mọi chuyện nói chung vẫn tốt đẹp và mọi vướng mắc hiện nay cũng như sau này vẫn nên tiếp tục được giải quyết thông qua gặp gỡ và đàm phán như vậy".

Chính quyền và nhân dân Trung Quốc hiện đang thực hiện kế hoạch 5 năm, trong đó tập trung vào việc đẩy mạnh cải cách hệ thống tài chính đồng thời tìm cách thu hẹp khoảng cách giàu nghèo đang là vấn đề nổi cộm hiện nay.

• Nhật Vy (Theo THX, CNN)