Đại diễn đàn kinh tế Davos: lại vướng về thương mại

Quan chức thương mại hàng đầu các nước chỉ đưa ra được đôi chút thoả hiệp và vài ý tưởng linh động nhưng nhìn chung, bế tắc thương mại có từ Hội nghị bộ trưởng WTO tại Hồng Kông tháng 12/2005 vẫn kéo dài tới nay và phủ bóng cả Diễn đàn kinh tế thế giới (WEF) đang diễn ra tại Davos.

Đại diện Thương mại Mỹ (trái) đang nói chuyện với Đại diện Thương mại nước chủ nhà Thuỵ Sỹ (phải). Ảnh Reuters.

Với sự có mặt của khoảng 30 vị Bộ trưởng thương mại các nước tại đây, đương nhiên những vấn đề về thương mại toàn cầu từng thất bại trong Hội nghị WTO tại Hồng Kông tháng 12/2005 đã bắt đầu được mang ra đàm phán.

Tất cả đều hy vọng sẽ đạt được một thoả thuận khung về thương mại tự do trước thời hạn cuối cùng đã đặt ra là 30/4 tới. Nhưng suốt ngày hôm qua, 26/1, đại diện từ các nước Mỹ, EU và Brazil vẫn không làm được gì hơn hội nghị lần trước ở Hồng Kông, đó là tiếp tục đổ lỗi cho nhau về việc làm chậm tiến trình đi tới thương mại tự do.

Chiến thuật "tự sát"

Cao uỷ Thương mại EU, ông Peter Mandelson, nói với báo chí đang có mặt tại Davos rằng Mỹ và Brazil đang có những hành vi có nguy cơ chôn vùi những kết quả ít ỏi đạt được từ các vòng đàm phán trước kia, nhất là về vấn đề gai góc nhất giữa các nước này hiện nay, vấn đề nông nghiệp.

Ông cảnh báo rằng chiến thuật kiểu đó chỉ là loại chiến thuật "tự sát" và đưa vòng đàm phán này xuống hố. Ông Mandelson cũng lên tiếng yêu cầu các nước đang phát triển như Trung Quốc, Brazil và Ấn Độ nên chấp nhận những thoả thuận cắt giảm thuế quan đối với hàng thành phẩm - thế mạnh sở trường của các nước có nền công nghiệp phát triển.

Tuy nhiên, ông cũng hé lộ sẽ có một số thay đổi, linh động nhất định, tức các nước nghèo nhất có thể sẽ không phải thực hiện các cam kết như các nước đang phát triển. "Trung Quốc không phải là Chad và Brazil cũng không phải là Benin".

"Những đường kẻ trên bờ cát"

Trong khi đó, đại diện Thương mại Mỹ Rob Portman lại tạo sức ép lên chính EU, với việc đòi khối này phải thoả hiệp về vấn đề trợ cấp nông nghiệp, ít nhất là đối với các "sản phẩm nhạy cảm". Đó là những sản phẩm trước nay EU vẫn khăng khăng đòi loại khỏi danh sách tự do hoá thương mại.

Nhưng cũng như đại diện của EU, ông Portman cũng "cài" vào tuyên bố của mình vài ngụ ý về một sự thoả hiệp nhất định. "Chúng ta đang đàm phán. Đâu phải chúng ta đang vẽ ra những đường kẻ trên bờ cát để rồi nói là lấy nó đi hay để nó lại đâu. Chúng ta đang đi vào thực chất", ông nói.

Ông Portman cũng cho biết ông hy vọng tân Thủ tướng Đức, bà Angela Merkel, có thể sẽ tạo ra bước đột phá nào đó trong quá trình đàm phán thương mại bằng cách đưa Đức thành đối trọng đối với Pháp trong đàm phán thương mại nội khối EU.

Năm 2006 sẽ là một năm đột phá cho các cuộc thương lượng thương mại toàn cầu, bởi đó là năm cuối cùng trong kế hoạch của Tổng thống Mỹ Bush đưa các thoả thuận thương mại giữa Mỹ với các nước lên cho Quốc hội Mỹ phê chuẩn.

Cuộc họp thường niên của Diễn đàn kinh tế thế giới năm nay diễn ra 5 ngày trên dãy Alps đầy tuyết trắng của Thụy Sỹ, bắt đầu từ 25/1, là nơi gặp gỡ của khoảng hơn 2.300 chính trị gia và các chủ doanh nghiệp hàng đầu thế giới. Diễn đàn vẫn đang diễn ra và đang thu hút sự quan tâm cao độ từ khắp năm châu.

• Nhật Vy (Theo BBC, ABC NEWS)