(VietNamNet) - Thời gian tới, nếu bùng nổ hệ thống máy bán hàng tự động, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) sẽ có tính toán phù hợp để sản xuất tiền xu đủ cung ứng cho thị trường, chủ yếu sẽ dựa vào nhu cầu thanh toán của người dân.
Một quan chức của Ngân hàng Nhà nước trong cuộc trao đổi vừa diễn ra với VietNamNet đã cho biết như vậy. Ông còn đồng tình rằng, có thêm những dịch vụ mua bán hàng tự động sẽ rất thuận lợi cho người tiêu dùng.
Phát hành tiền xu là để thúc đẩy mua bán tự động
Thống Ðốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam - ông Lê Ðức Thúy, trong cuộc họp báo gần đây cũng thừa nhận phần lớn người dân không thích dùng tiền xu bởi dùng tiền xu dễ lăn, dễ mất hơn tiền giấy mệnh giá nhỏ. Tuy nhiên, theo Ngân hàng Nhà nước, tiền xu vẫn sẽ có chỗ đứng riêng của mình và việc phát triển các máy bán hàng tự động là điều tất yếu khi xã hội bước sang thời kỳ hiện đại hơn. Ngân hàng Nhà nước cũng đã có kế hoạch thu hồi những đồng tiền giấy có mệnh giá nhỏ để dành ''đất'' cho tiền xu phát triển. Thống đốc Thúy cho biết: ''Một đồng tiền giấy có mệnh giá tương đương chỉ có thể dùng được từ 8 - 10 tháng là phải hủy, còn một đồng tiền xu loại tốt, thời gian sử dụng là 40 năm, loại bình thường cũng được 20 năm. Chi phí in, đúc tiền nhờ vậy sẽ rẻ hơn rất nhiều''.
Từ khi phát hành đến nay, hệ thống ngân hàng trong nước đã đưa ra thị trường hàng trăm tỷ đồng tiền xu. Thống đốc Lê Đức Thúy cũng cho biết, đã chuẩn bị một tỷ đơn vị tiền xu (1 tỷ xu các loại) cho 5 loại mệnh giá đã lưu hành. Tuy nhiên, số lượng tiền đưa vào lưu thông là bao nhiêu hoàn toàn phụ thuộc vào nhu cầu của các tổ chức tín dụng và người sử dụng. Hiện nay, tiền kim loại vẫn được tiếp tục đúc ở nước ngoài, chuyển về các kho quỹ để sẵn sàng phát hành.
Đã có kế hoạch và Ngân hàng Nhà nước đảm bảo cung cấp đủ khối lượng tiền lưu thông phù hợp với cơ cấu từng mệnh giá. Trong kế hoạch lâu dài, Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục phát hành thêm tiền xu, trong đó sẽ có những loại tiền xu có mệnh giá thấp hơn như 100 đồng chẳng hạn. Tuy đó là các loại tiền có mệnh giá thấp nhưng cần thiết phải có trong cơ cấu các mệnh giá tiền đưa vào lưu thông, đồng thời cũng là thái độ thể hiện giá trị đồng tiền của mỗi quốc gia.
''Việc người dân ngại tiêu tiền xu hoàn toàn là do thói quen sử dụng và chưa nhận ra sự thuận tiện trong các thanh toán hiện đại. Một trong những mục tiêu phát hành tiền xu là để đẩy nhanh các mua bán tự động'', ông Thúy cho biết. Ngân hàng Nhà nước cho rằng, việc sử dụng các máy bán hàng tự động dùng tiền xu là một xu hướng của văn minh tiền tệ nhân loại và chắc sẽ trở nên phổ biến ở Việt Nam.
Sẽ quan tâm tới chất lượng tiền xu, nhưng khó tránh có tiền giả
Về chất lượng tiền xu, dư luận và báo chí đã cho rằng, do nước mạ bên ngoài chất lượng không bảo đảm, dễ phản ứng với các chất kiềm nên khi tiếp xúc với nước, mồ hôi... các đồng tiền xu dễ bị phai màu, trở nên đen xỉn. Quan chức trên của Ngân hàng Nhà nước cho biết: ''Nếu xã hội lên tiếng thì chắc chắn Ngân hàng Nhà nước sẽ phải quan tâm, phải đặt ra vấn đề đối với nơi sản xuất tiền xu''.
Ông Lê Đức Thúy giải thích, việc các đồng xu có dấu hiệu xỉn màu là do chất liệu bị thay đổi các yếu tố về độ sáng và sắc nét, nhưng đó vẫn là các đồng tiền đủ giá trị lưu thông. Ngân hàng Nhà nước cũng vừa cho phép các ngân hàng trên toàn quốc được đổi lại tiền xu không đủ tiêu chuẩn lưu thông cho người dân.
Cũng theo nhận định của quan chức ngân hàng, khó có thể tránh được việc gian lận khi các máy bán hàng tự động hoạt động, bởi trên đời này ắt sinh ra cái gì thì cũng sẽ có kẻ làm giả cái đó. Ở Việt Nam thì chưa có (vì máy bán hàng tự động chưa phổ biến) nhưng ở nước ngoài nhiều nơi cũng có trường hợp máy bán hàng tự động bị nhận tiền xu giả rồi.
Tuy nhiên, ông này cho rằng, những chiếc máy này đem lại lợi ích kinh tế không lớn và để gian lận được cũng không dễ. Nếu có gian lận thì mấy ai lấy một vài lon nước ngọt hay bao cao su về làm gì. Việc chống gian lận được hay không chủ yếu phụ thuộc vào công nghệ của máy, song không phải là vấn đề đáng ngại.
-
Hồng Phúc