Kỹ sư N.Misutasi  hướng dẫn các đồng nghiệp Việt Nam lắp đặt dàn phun bêtông hầm thông gió

Chỉ sau 16 ngày nhận được ý kiến của 5 Bộ, Phó Thủ tướng thường trực Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đã đặt bút ký thưởng nhà thầu Hazama (Nhật) - Cienco 6 về việc hạ giá thành “Dự án hầm đường bộ Hải Vân” với mức thưởng 30-40% giá trị làm lợi. Mức thưởng này “ngoài khung” và chưa từng có tiền lệ.

Gần 12,5 tỷ đồng từ ba sáng kiến

Nếu Hazama là một tập đoàn lão luyện trong ngành xây dựng hầm đường bộ giao thông thì với đơn vị Cienco 6 đây lại là công trình đầu tay.

Sau khi đi vào thi công bằng công nghệ đào hầm hiện đại của Áo (NATM), liên doanh Hazama - Cienco 6 đã đau đầu khi gặp phải những hạng mục “khó nuốt”. Phần do địa chất không ổn định, phần do công nghệ thi công còn quá lạ lẫm với công nhân Việt Nam, thêm giá thầu bỏ rất thấp (chỉ 60% giá trị dự toán) nên tiến độ công trình có phần chững lại.

Ông Masashi Kuroda, giám đốc dự án, nhớ lại: “Đúng ra chúng tôi phải thi công theo thiết kế nhưng như vậy tiến độ sẽ không bảo đảm, nhất là lãng phí một lượng lớn vật tư dẫn đến giá thành công trình đội lên”.

Với hàng chục sáng kiến nảy sinh từ chân công trình của đội ngũ kỹ sư Việt - Nhật đưa vào ứng dụng có kết quả, ba trong số ấy đã được hội đồng khoa học công nghệ (Bộ GTVT) gồm 12 giáo sư, tiến sĩ đầu ngành đồng ý kiên nghị xét thưởng.

Đầu tiên phải kể đến sáng kiến áp dụng phương pháp bảo vệ màng chống thấm mới (màng EVA) thay cho lớp bêtông phun hoàn thiện. Ông Trần Thanh Minh, phó giám đốc dự án, cho rằng: “Với việc đổ bêtông mái vòm đường hầm dày khoảng 4cm tạo mặt phẳng trước khi lắp màng chống thấm theo thiết kế sẽ tốn hàng tỷ đồng. Việc sử dụng màng EVA thay lớp bêtông phun đã dẫn đến tiến độ công trình được đẩy nhanh, đồng thời giảm giá trị hạng mục này từ 11,75 tỷ xuống còn chưa đầy 5,9 tỷ”.

Có mặt tại hiện trường hầm thông gió vào những ngày đầu thi công, khi nhìn thấy địa chất nơi đây quá ổn định, kỹ sư Kuroda đã trăn trở với câu hỏi: “Nếu trường hợp hầm phụ được Chính phủ Việt Nam cho nâng thành hầm chính thì liệu hầm thông gió có đủ đáp ứng cho cả hai đường hầm?”.

Đem trăn trở đó trao đổi với hội đồng tư vấn dự án và ông đã nhận được câu trả lời. Sự thay đổi tuyến hầm thông gió là cần thiết. Từ 30m bán kính cong của hầm thông gió theo thiết kế ban đầu đã được nâng lên thành 200m với công nghệ đổ bêtông mái vòm cực kỳ hiện đại và phức tạp.Việc nâng hầm thông gió này không những hạ giá thành hơn 1,7 tỷ đồng mà còn đón đầu cho việc nâng cấp hầm phụ thành hầm chính.

Khi phát hiện bên dưới dầm móng chịu lực vỏ hầm là những vỉa đá cứng tích tụ hàng nghìn năm, các kỹ sư Việt - Nhật đã nghĩ ngay đến việc thay đổi thiết kế để tận dụng lớp đá mà khả năng chịu lực của nó hơn hẳn (thay vì bóc lớp đá này để đổ bêtông).

Sau nhiều lần thảo luận, liên doanh nhà thầu Hazama - Cienco 6 đã quyết định nâng cao độ dầm móng cho lớp bêtông vỏ hầm từ cao trình -135cm lên -106cm. Nhờ vậy đã tiết kiệm được lớp bêtông đệm dày 29cm nhưng vẫn đảm bảo khả năng chịu lực của chân vỏ hầm, tăng tiến độ thi công, đồng thời giảm hơn 4,9 tỷ đồng so với giá thành thi công ban đầu.

Và những giá trị làm lợi vô hình

Là người từng lăn lộn hơn 30 năm trong ngành xây dựng cầu đường, kỹ sư Trần Thanh Minh cho rằng: “Cái được lớn nhất của đội ngũ kỹ sư, công nhân chúng ta trong dự án này (hơn 500 người) là đã tiếp cận, áp dụng khá thành thục công nghệ đào hầm tiên tiến trên thế giới”.

Kỹ sư Kuroda thì tự hào: “Các bạn trẻ Việt Nam rất chịu khó học hỏi những kinh nghiệm mà tập đoàn chúng tôi đã đúc kết được hàng trăm năm nay. Với những đóng góp trong việc đưa ra những sáng kiến làm lợi cho nhà đầu tư lẫn trình độ tay nghề, giờ đây họ đủ sức đảm đương những công trình hầm tương tự”.

Xuyên suốt hơn 3,8km từ cửa Bắc vào điểm khoan, hình ảnh chúng tôi bắt gặp là những tốp chuyên gia, kỹ sư Việt - Nhật sát cánh bên nhau trên từng hạng mục thi công. Họ trao đổi và tranh luận khá thoải mái với những bản vẽ trên tay.

Một chuyên gia lão luyện trong ngành xây dựng cơ bản cho rằng việc cả 5 Bộ cùng đề xuất và đã được Chính phủ đồng ý thưởng tập thể liên doanh này là “chuyện lạ”. Bởi rất ít công trình xây dựng nào lại có giá thầu rất thấp so với dự toán, trong quá trình xây dựng lại có những sáng kiến làm lợi hàng chục tỷ đồng nhưng vẫn đảm bảo chất lượng, tiến độ được hai nhà tư vấn là Nippon Koei và Mỹ chấp thuận.

Giá trị làm lợi vô hình nữa là đã gầy dựng được một phong cách làm việc hiện đại trong phương pháp quản lý, cách làm, cách nghĩ đến ý thức kỷ luật đang được thấm dần trong đội ngũ người thợ Việt Nam.

Theo tính toán của liên doanh Hazama - Cienco 6, nếu những sáng kiến trên được đưa vào ứng dụng cho toàn bộ công trình hầm đường bộ Hải Vân thì giá trị làm lợi lên đến 15 tỷ đồng. Hơn thế nữa, tương lai khi những hầm đường bộ ở Việt Nam được xây dựng thì những sáng kiến trên vẫn có thể ứng dụng và mang lại hiệu quả thiết thực.

(Theo Tuổi Trẻ)