Thay đổi mẫu hoá đơn để chống gian lận hoá đơn?

Tổng cục Thuế vừa triển khai thực hiện thu hồi các hoá đơn cũ có ký hiệu series từ /01-N và /01-B trở về trước và thống nhất thực hiện sử dụng hoá đơn mới từ 15/3. Ông Hà Văn Ðào, Trưởng phòng Quản lý ấn chỉ, Tổng cục Thuế đã có cuộc trao đổi với báo giới xung quanh vấn đề này.

- Thưa ông, trong Nghị định 89 và Thông tư 120 không thấy nói đến việc hoá đơn sử dụng trong bao lâu thì phải thu hồi. Vậy việc thu hồi hoá đơn căn cứ vào văn bản nào?

- Trong Nghị định 89 và Thông tư 120 không có quy định cụ thể, tuy nhiên, việc in, phát hành, sử dụng, quản lý hoá đơn đã được Chính phủ giao cho Bộ Tài chính, Bộ Tài chính giao cho Tổng cục Thuế thực hiện. Việc phát hành hoá đơn mới của Tổng cục Thuế nhằm mục tiêu quản lý chặt chẽ hơn việc sử dụng, quản lý hoá đơn, chứng từ thông qua việc phát hành mẫu hoá đơn mới được in với hoa văn tinh xảo, in bằng giấy đặc chủng có sợi phát quang, in bằng mực phát quang bảo vệ bằng kỹ thuật in đặc biệt, khả năng chống giả cao.

Thứ hai, việc thu hồi mẫu hoá đơn cũ, phát hành mẫu hoá đơn mới cũng nhằm thu hồi các loại hoá đơn có serie từ 2001 trở về trước để qua đó kiểm tra kiểm soát lại việc sử dụng hoá đơn, việc thanh quyết toán của các đơn vị có sử dụng hoá đơn của các loại series này, ngăn chặn các trường hợp mất mát hoá đơn, ngăn chặn sự lợi dụng của một số đơn vị, tổ chức có ý đồ gian lận, trục lợi qua việc mua bán, quay vòng hoá đơn, nhất là đối với một số DN ma, DN đăng ký kinh doanh song hiện nay đang bỏ trốn mang theo một số hoá đơn.

Về khoảng thời gian bao lâu thu hồi thì chủ yếu căn cứ vào tình hình cụ thể, thực tế, ví như trường hợp hoá đơn bị làm giả, rồi tình hình vi phạm các quy định về hoá đơn, mua bán hoá đơn, thất thoát hoá đơn cũng có thể cần phải thay đổi hoá đơn.

- Vậy có nên pháp luật hoá về thời hạn khi nào thì thay đổi hoá đơn hơn là chỉ dựa trên căn cứ chung chung rồi Tổng cục Thuế tiến hành thay đổi?

- Theo tôi, cũng không nên phải quy định pháp luật hoá về thời hạn thay đổi hoá đơn bởi một số lý do. Chẳng hạn, khi Nhà nước ban hành series hoá đơn mới mà có khả năng chống làm giả cao song nếu bị làm giả ngay sau đó thì lúc này rõ ràng là cần phải thay đổi. Nguyên tắc thu hồi hoá đơn cũ và phát hành hoá đơn mới theo tôi nên căn cứ vào tình hình thực tế khi mà mẫu hoá đơn hiện hành không còn đáp ứng được yêu cầu quản lý về hoá đơn, chứng từ nữa.

Kinh nghiệm thực tế cho thấy, dù hoá đơn mới có mức độ chống giả cao thì đến một giai đoạn nào đó cũng bị làm giả. Khi hoá đơn bị làm giả sẽ rất tai hại cho cả cơ quan quản lý Nhà nước và DN.

- Việc làm ra hoá đơn dẫn đến bị làm giả là do yếu kém của cơ quan quản lý chứ đâu phải là lỗi do DN. Nhưng khi thay đổi mẫu hoá đơn cũ thì rõ ràng là gây khó khăn, xáo trộn cho DN?

- Tôi cho rằng việc thay đổi mẫu hoá đơn cũ bằng hoá đơn mới cũng không gây ra các xáo trộn, khó khăn cho các DN và các DN cũng sẽ ủng hộ chủ trương này thôi. Bởi lẽ, đợt này chỉ thu hồi các series hoá đơn từ năm 2001 trở về trước, còn các hoá đơn có serie /02N và /02B (năm 2002) vẫn tiếp tục sử dụng cho đến khi có thông báo mới.

- Thưa ông, đối với các quyển hoá đơn mà DN đã mua nhưng chưa sử dụng hết, nay thu hồi lại, cơ quan thuế có hoàn trả tiền cho số hoá đơn chưa dùng này không?

- Chúng tôi đã cho kiểm kê thực tế ở các cục, chi cục thì hầu như số hoá đơn có serie từ /01 -N và /01-B trở về trước không còn nhiều lắm. Hơn nữa, hoá đơn các DN mua về đã đóng dấu tên, địa chỉ, mã số thuế của doanh nghiệp lên đó do vậy khó thu hồi về không còn tiếp tục sử dụng được nữa và phải tiến hành tiêu huỷ theo chế độ quy định. Phần thiệt hại này không lớn lắm và DN phải chịu mặc dù đây không phải là việc DN muốn.

Như tôi đã nói ở trên, đa số các DN ủng hộ và cũng mong muốn trước tình hình có hoá đơn giả, tình hình bất cập trong quản lý gây ra những ảnh hưởng đến quyền lợi của DN thì cần phải thay đổi mẫu hoá đơn cũ.

- Vậy tới đây việc thu hồi hoá đơn cũ sẽ có quy định cụ thể như thế nào và trước mắt, bao giờ thì sẽ thu hồi hoá đơn có series của năm 2002, thưa ông?

- Trong thông báo của Tổng cục Thuế gửi các cục thuế tỉnh, thành phố về việc phát hành hoá đơn GTGT, hoá đơn bán hàng mới từ 15/3 và thu hồi hoá đơn có serie /01 trở về trước. Chúng tôi cũng đã thông báo rõ: các loại hoá đơn GTGT, hoá đơn bán hàng có series /02N và /02B vẫn tiếp tục sử dụng cho đến khi có thông báo mới. Các DN cứ tiếp tục sử dụng các loại hoá đơn này, nếu hết thì sử dụng hoá đơn mới cho đến khi Tổng cục Thuế có thông báo về việc thu hồi hoá đơn series /02.

Trong thực tế, ở Việt Nam, việc thay đổi mẫu hoá đơn cũng chưa diễn ra thường xuyên. Từ trước đến nay, chúng ta cũng có thay đổi nhiều lần, song từ khi triển khai Luật Thuế GTGT đến nay thì đây là lần đầu tiên phải thay đổi hoá đơn.

(Theo TBKTVN)