Bao giờ có ô tô du lịch giá rẻ?
Để hạn chế số lượng xe thì Chính phủ thu phí theo biển số đăng ký. Hiệu quả sản xuất và chính sách của Chính phủ, chuyện nào đi riêng chuyện đó, chẳng thể lẫn lộn. Bình luận của nhà báo Kim Trung nhân sự kiện có xe ô tô giá rẻ.
 |
| Giá một chiếc Camry 2005 như thế này ở thị trường Mỹ có giá khởi điểm là 18.445 USD |
Coi đây là một sự kiện cũng không hẳn vì giá xe đã rẻ, đã thực sự phù hợp với túi tiền của người Việt. Giá xe của Xuân Kiên mới dừng ở mức hợp lý trong điều kiện giá xe trung bình ở thị trường Việt Nam đang cao một cách phi lý, là một trong những nơi mà giá ô tô cao nhất thế giới.
Nhưng không thể không ghi nhận sự ra đời của xe ô tô Xuân Kiên, vì những chiếc xe này mang trên nó cả khát vọng về những chiếc ô tô Việt. Vì DN (doanh nghiệp) tư nhân này đang thực sự tham gia xây dựng một nền công nghiệp ô tô Việt Nam. Trong khi đó, nhiều DN Nhà nước khác, với vô số các chính sách ưu đãi của Chính phủ về mặt bằng, về vốn... thì lần lượt tạo ra những scandal trên báo chí, những tranh cãi giữa các Bộ ngành về tính hiệu quả của dự án, về chiến lược đầu tư và cả vô số những nghi ngại về sản phẩm – nếu đã có.
Phân khúc quan trọng nhất của thị trường ô tô là dòng xe sedan, hay thường gọi là xe du lịch 4 cửa. Đến lúc này, toàn bộ thị trường vẫn bị chi phối bởi các nhà sản xuất ô tô nước ngoài hoặc các liên doanh với nước ngoài. Không có đối trọng từ bất cứ nhà sản xuất nội địa nào, hay mức giá cạnh tranh nào từ các sản phẩm nhập ngoại, cộng với chính sách thuế rất cao của Chính phủ nên người tiêu dùng Việt Nam đang phải trả đắt gấp 3 lần so với người Mỹ cho một chiếc xe tương đương.
Nhìn vào giá ô tô quá cao, người ta có thể nghĩ đến ba lý giải. Thứ nhất là thuế cao, thứ hai là chính sách bảo hộ, thứ ba là sản xuất không hiệu quả do thị trường nhỏ. Hãy thử xét lần lượt các cách lý giải này.
Hiện nay thuế tiêu thụ đặc biệt đối với ô tô du lịch sản xuất trong nước là 40%, thuế nhập khẩu linh kiện là 20%-30%. Giả định các nước khác miễn thuế hoàn toàn cho ô tô thì thuế ở Việt Nam cũng chỉ làm cho giá xe cao hơn các nước khác 60%-70%. Trên thực tế, chẳng nước nào miễn thuế cho ô tô nên khó có thể chỉ dùng thuế để biện minh cho giá cao.
Bảo hộ có phải là lý do không? Hãy xem tại sao phần lớn các liên doanh không mặn mà với xe tải, xe buýt, xe chuyên dụng mà chỉ tập trung vào xe du lịch? Dễ hiểu là sản xuất những xe khác thì phải cạnh tranh với xe nhập khẩu, còn sản xuất xe du lịch thì được bảo hộ gần như tuyệt đối. Rất hiếm những chiếc xe du lịch nguyên chiếc sản xuất ở nước ngoài có cơ hội được nhập khẩu vào Việt Nam.
Lý do thứ ba là hiệu quả của sản xuất. Hiệp hội các nhà sản xuất xe ô tô Việt Nam (VAMA) thông báo năng lực sản xuất của hiệp hội là 234.000 xe mỗi năm, chưa tính đến Tổng công ty công nghiệp ô tô với công suất 100.000 xe mỗi năm cũng chưa tính đến hai nhà máy mới của Honda và VMEP đang được xây dựng. Tuy nhiên năm cao điểm của VAMA là năm 2003 thì lượng tiêu thụ cũng chỉ đạt 42.000 chiếc. Một ngành công nghiệp chỉ hoạt động dưới 20% công suất thì khó đạt hiệu quả, và càng khó thực hiện chủ trương nội địa hóa và giảm giá thành.
Theo qui luật thị trường thì ai hoạt động không hiệu quả sẽ phải rút lui, nhường lại thị trường cho ai đạt hiệu quả cao hơn. Nhưng do được bảo hộ nên chẳng thấy ai rút lui mà chỉ thấy người mới kéo đến thêm. Còn người tiêu dùng thì vẫn phải chịu giá cao mà chẳng hiểu vì sao lại cao đến thế.
Còn một chuyện để bàn nữa là hiệu quả của quản lý. Khi các doanh nghiệp nhập linh kiện do chính các công ty “mẹ” hay trong chính tập đoàn của mình sản xuất, ai sẽ biết được cái giá thực sự của linh kiện?
 |
| Bao giờ người tiêu dùng Việt Nam mới được mua xe với mức giá hợp lý? |
Người tiêu dùng sẽ dễ thông cảm nếu giá cao vì thuế của Chính phủ, để có thêm ngân sách mở mang hạ tầng. Người tiêu dùng cũng dễ thông cảm với chính sách hạn chế ô tô vì hạ tầng giao thông chưa tốt. Nhưng người tiêu dùng khó thông cảm khi các lý do bị lẫn lộn với nhau, để che lấp sự bất hợp lý.
Hãy xem Singapore, Chính phủ đã buộc các nhà sản xuất phải bán xe theo theo mức giá thị trường chấp nhận được. Còn để hạn chế số lượng xe thì Chính phủ thu phí theo biển số đăng ký và các loại phí cần thiết trong một giai đoạn nhất định. Hiệu quả sản xuất và chính sách của Chính phủ, chuyện nào đi riêng chuyện đó, chẳng thể lẫn lộn.
Hãy nhìn sang Trung Quốc và tự hỏi tại sao người dân của đất nước láng giềng lại có quyền sở hữu một chiếc ô tô? Đó chính là kết quả của sự hài hòa giữa quy hoạch công nghiệp, quy hoạch đô thị, và quy hoạch cơ sở hạ tầng.
Và mỗi khi nhìn ra nắng lửa, nhìn ra mưa dầm, chiếc xe ô tô kia vẫn là giấc mơ của nhiều gia đình Việt Nam.
-
Kim Trung
Theo dòng sự kiện:
VietNamNet
Xe ôtô giá rẻ đã xuất hiện tại Việt Nam!
Giá ôtô cao không phải do thuế
Giảm 10-30% thuế ôtô nhập khẩu?
Nhất quyết giảm thuế ôtô, tăng thuế bia hơi và thuốc lá
Tuổi trẻ
Giá ôtô không thể giảm trước 2008
Thanh Niên
Ý kiến của bạn về vấn đề này: