VietNamNet

(VietNamNet) - Lá thư của Tổng thống G. Bush gửi tới Hội nghị khoa học của Nghiên cứu sinh Việt Nam không đơn giản chỉ là một lời chúc mừng.

Thư của Tổng thống G.Bush gửi hội nghị

Nhìn qua một nghi thức ngoại giao, có thể thấy đó rõ ràng là bức thông điệp tích cực về tương lai quan hệ Việt - Mỹ, khép lại một năm đỉnh cao trong mối bang giao giữa hai nước vốn có quá nhiều duyên nợ trong quá khứ.

Việc một Tổng thống Mỹ gửi thư mừng cho một hội nghị của một diện đối tượng "hẹp": Quỹ Giáo dục Việt Nam, hẳn cũng có thể coi là một sự kiện ý nghĩa.

Còn xét trong nghị trình dày đặc của vị nguyên thủ cường quốc số một thế giới, và chắc chắn thuộc hàng những nhà lãnh đạo bận rộn nhất, một bức thư như thế cho thấy, cái tên Việt Nam cũng đã được ghi vào bản đồ quan tâm của nước Mỹ.

Một thông điệp ngắn gọn đã được phát đi: nước Mỹ muốn tiếp tục phát triển quan hệ với Việt Nam!

"Chúng tôi mong muốn mở rộng quan hệ song phương nhằm đặt nền móng cho hoà bình, an ninh và thịnh vượng ở Đông Nam Á và khu vực châu Á - Thái Bình Dương", Tổng thống Bush đã khẳng định như vậy.

Còn nếu đặt lá thư trong bối cảnh mối quan hệ Việt Mỹ đang trầm lắng sau chuyến "lỡ tàu" của Việt Nam vào WTO thì đó quả là một thông điệp tích cực cho triển vọng mối quan hệ vốn chưa bao giờ hết phức tạp này.

Soạn: AM 666291 gửi đến 996 để nhận ảnh này

Bắt tay lịch sử giữa Thủ tướng Phan Văn Khải và Tổng thống Bush

Khép lại dư âm cay đắng của quá khứ

Nhìn lại, mối quan hệ Việt Mỹ năm qua có thể coi như một bản nhạc nhiều cung bậc mà nốt cao trào chính là chuyến thăm hồi tháng Sáu của Thủ tướng Phan Văn Khải. Một chuyến thăm "lịch sử" bởi 30 năm sau khi kết thúc chiến tranh, lần đầu tiên, một vị Thủ tướng nước Việt Nam thống nhất đặt chân tới nước Mỹ.

Một dấu mốc mới cho mối quan hệ giữa hai nước từng là kẻ thù trong quá khứ đã được thiết lập.

Khi bình luận về chuyến thăm này, nhà báo kỳ cựu David Lamb, một phóng viên chiến trường Mỹ đã viết rằng: sự hiện diện của một nhà lãnh đạo cao cấp Việt Nam tại Washington đã "nhắc nhở người Mỹ và người Việt Nam rằng chúng ta đã vượt qua bi kịch của quá khứ và bước vào một kỷ nguyên mới với sự hợp tác vì lợi ích chung".

Ngay tại trái tim kinh tế của nước Mỹ, phố Wall, Thủ tướng Phan Văn Khải đã gióng lên hồi chuông mở màn cho một phiên giao dịch mới cùng hy vọng về một tương lai tốt đẹp hơn giữa hai nước.

Mang theo bức thông điệp hoà giải, hợp tác ngoại giao và kinh tế, chia sẻ những mối quan tâm chung, Thủ tướng đã nhận được sự hưởng ứng tích cực.

Năm 2005, nước Mỹ cũng là bạn hàng số một của Việt Nam với 5,5 tỷ USD kim ngạch nhập khẩu hàng hoá của Việt Nam.

Những ngày tháng Mười năm 2005, một chuyến thăm khác từ Việt Nam lại làm sôi động giới truyền thông Mỹ. Những vị khách mời lần này là những người Việt Nam thật bình thường, nhưng lại làm cả nước Mỹ xúc động. Qua chuyến thăm của gia đình liệt sỹ Đặng Thuỳ Trâm, người Mỹ đã bị lay động tới ngọn nguồn sâu thẳm của tình người bởi những dòng nhật ký chân thực và đẹp đẽ của vị nữ bác sỹ quân y bên kia chiến tuyến.

Nói như Fred, người cựu binh Mỹ đã lưu giữ cuốn nhật ký, một "cây cầu bắc qua dòng sông cay đắng" đã đưa người Việt và người Mỹ đến với nhau.

Tuy nhiên, những tháng cuối năm lại là những nốt trầm trong quan hệ Việt - Mỹ. Cánh cửa vào WTO của VN chưa được mở do cuộc đàm phán song phương còn dang dở với Mỹ.

Kể cả, khi cuộc thương lượng trên bàn đã xong, Quốc hội Mỹ sẽ xem xét gói đàm phán với VN cộng hàng loạt vấn đề phi thương mại khác để bỏ phiếu bãi bỏ hoàn toàn việc áp dụng điều luật bổ sung Jackson - Vanik và trao qui chế quan hệ thương mại bình thường vĩnh viễn (PNTR) cho VN.

Trong khi đó, bản báo cáo tự do tôn giáo của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ công bố hồi tháng Chín, Việt Nam vẫn có tên trong danh sách các nước "cần đặc biệt quan tâm" về tự do tôn giáo (!).

Nhìn một cách thẳng thắn, những nốt trầm ấy đã khiến cho không ít người trong giới lãnh đạo và người Việt Nam nói chung cảm thấy thất vọng.

Trên các phương tiện truyền thông, đã có những câu hỏi đặt ra từ phía giới chức Việt Nam về thiện chí chính trị của phía Mỹ.

Tuy nhiên, từ một góc nhìn khác, điều đó cũng chứng thực một sự thật: mối quan hệ Việt - Mỹ vẫn còn phức tạp và nhạy cảm.

Cây cầu đến với nhau đã được gia cố nhưng để hai phía thực sự hiểu về nhau còn là cả một chặng đường dài.

Tin ở tương lai

Dù sao, bức thư của Tổng thống Bush những ngày cuối năm và lời nhắc của ông về sự hiện diện tại Hà Nội tháng 9/2006 dự hội nghị cấp cao APEC hứa hẹn một năm mới sẽ không kém nhộn nhịp trong quan hệ Việt - Mỹ.

Bộ Thương mại dự kiến kim ngạch xuất khẩu của VN sang Mỹ đạt mức hơn 6 tỉ USD. Mỹ tiếp tục trợ giúp VN trong lĩnh vực phòng chống AIDS với khoản giải ngân từ phía Mỹ dự kiến hơn 30 triệu USD.

Trong phát biểu của mình trước các nhà báo khi công bố "Báo cáo tự do tôn giáo 2005", Ngoại trưởng Mỹ Condoleeza Rice, người cũng sẽ có chuyến thăm Hà Nội vào năm tới, đã "nhấn nhá" khá nhiều về khả năng đưa việt Nam ra khỏi danh sách CPC.

Còn Thứ trưởng Thương mại Mỹ David Simpson, trong chuyến công du Hà Nội mới đây, đã bày tỏ lạc quan về khả năng hai bên kết thúc đàm phán trong quý I năm 2006 để Việt Nam có thể gia nhập WTO trong năm 2006.

Nhưng trước mắt, Chủ tịch Hạ viện Dennis Hastert sẽ dẫn đầu một phái đoàn 9 nghị sĩ sang thăm VN ba ngày vào trung tuần tháng 1/2006. Chuyến thăm được hứa hẹn là thúc đẩy việc đưa vấn đề PNTR với VN vào chương trình nghị sự của Quốc hội Mỹ mùa xuân này.

Vấn đề còn lại là: Việt Nam có tận dụng được tối đa những cơ hội này?

Chìa khoá lại nằm ở việc chúng ta hiểu đối tác đến đâu và nắm kỹ nghệ vận động hành lang trong chính trường Mỹ như thế nào.