(VietNamNet) - Tổ lập hẳn một bộ máy với tổ chức, hoạt động quy củ, ban hành "hương ước chống tham nhũng". Những cuộc họp bàn chống tiêu cực được tổ chức tại nhà văn hóa thôn. Khi đã thu thập được đầy đủ chứng cứ sẽ phát trực tiếp trên loa. Hàng trăm người dân cùng đến nghe thảo luận, phân tích...

Một buổi thảo luận ở nhà ông Lâm, chiều 23/8/2006. Ảnh: Ngọc Lê

Trời còn mờ đất, người dân thôn Dương Tiền (xã Trấn Dương, Vĩnh Bảo, Hải Phòng) đã bị đánh thức bởi tiếng loa công cộng dõng dạc phát đi những điều khoản trong bộ Luật phòng chống tham nhũng mà nhà nước mới ban hành. Suốt mấy hôm nay, thay vì những bản tin sáng, người dân Dương Tiền đã quen với "công khai, minh bạch" với "phát huy dân chủ".v.v...

Và cũng thành thông lệ, mấy hôm nay, các cụ trong ban thường trực của "tổ chống tham nhũng thôn" lại tụ họp ở nhà ông giáo Lâm để thảo luận. "Văn phòng thường trực đặt ở nhà ông Bùi Văn Thụy, nhưng chỉ có các thành viên thường trực nên mới đến nhà tôi", ông Lâm cho biết, rồi lần lượt giới thiệu từng người, "quan văn", "quan võ".v.v... đủ cả. Nhà ông sát lề đường, cứ dăm bảy phút, lại có tiếng xe leng keng. Có khi là một người dân ở thôn dưới cầm đến cho các cụ cả xấp văn bản nhờ tư vấn. Hoặc có người chỉ ghé qua góp chuyện. Rồi đi... Cả những cụ già mắt kèm nhèm, chân tay lật bật cũng chống gậy tìm đến. Ấm trà được thay liên tục. Cô con dâu ông Lâm trước khi ra khỏi nhà không quên nhắn lại đã nấu xong đủ sáu phích nước cho bố tiếp khách như mọi ngày.

Trên tấm phản giữa nhà la liệt những xấp giấy dày dặn là đơn thư khiếu nại, tố cáo của người dân Trấn Dương. Là những văn bản báo cáo kết quả các đợt thanh tra, kiểm tra của công an, UBND huyện, tỉnh, các chứng cứ... Thảo luận đến vụ việc nào, ông Bùi Văn Hiện lại rút ra một tập hồ sơ hoàn chỉnh của vụ việc đó để cả tổ phân tích. Nhiều trang giấy chép tay đã ngả màu "công trình đấu tranh gần 10 năm trời của chúng tôi đây.  Chứng cứ sai phạm của quan chức địa phương rành rành đây. Giấy trắng mực đen, dấu son đỏ chót. Tài liệu gốc được bảo quản cẩn mật. Tài liệu photo, ai cũng có một bản", ông Hiện kể.

"Thời kỳ cao điểm của mấy năm trước, hôm nào họp ở nhà văn hóa, dân cũng kéo đến đông nghẹt. Nhà tôi cứ nườm  nượp người ra vào. Dạo này là vãn hẳn đấy", anh Huân, con trai ông Lâm tâm sự. Anh cũng cho biết thêm, gần đây mới thấy các cụ họp hành trở lại. Nghe các cụ bảo nhau, Luật phòng chống tham nhũng đã ra đời...

Góp 5.000 đồng chống tham nhũng

Quy ước chống tham nhũng treo ở Nhà văn hóa thôn.

Người dân ven bờ sông Chanh Dương hẳn ít ai quên giai đoạn cái tên Trấn Dương thành "điểm nóng" của Hải Phòng. Cũng là lúc "tổ chống tham nhũng" gần 30 người do chi bộ thôn Dương Tiền khởi xướng chính thức hoạt động "kiên quyết đấu tranh chống tham nhũng đến cùng để mang lại sự công bằng xã hội".

Ông Bùi Văn Thụy, nguyên bí thư chi bộ 2 trầm ngâm kể lại: "chúng tôi phần lớn là Đảng viên, thấy cán bộ cơ sở ngang nhiên lộng hành, lại đúng dịp (1998) Nhà nước ban hành pháp lệnh chống tham nhũng nên chi bộ đề nghị lập tổ chống tham nhũng. Bước đầu, chúng tôi nêu kiến nghị 17 điểm yêu cầu giải quyết".

Tổ lập hẳn một bộ máy với tổ chức, hoạt động quy củ, do ông Đỗ Văn Quảng làm tổ trường, có thường trực, thư ký... Những cuộc họp bàn chống tiêu cực được tổ chức tại nhà văn hóa thôn. Khi tổ đã thu thập được đầy đủ chứng cứ sẽ phát trực tiếp trên loa. Hàng trăm người dân cùng đến nghe thảo luận, phân tích. Kinh phí hoạt động eo hẹp, các cụ ai nấy đều tự bỏ tiền lương hưu "điện thoại gọi đi các nơi toàn chơi di động. Đơn thư khiếu nại toàn gửi thư bảo đảm. Có tháng vài trăm nghìn", chị Hằng, con dâu ông Lâm tủm tỉm cười nhắc lại.

Người dân Dương Tiền hồi đó, ai cũng sẵn sàng móc hầu bao gom góp từng đồng "lấy tiền cho các cụ in tài liệu, tàu xe lên HN thưa kiện".

Ông Trần Đình Lực, suýt soát 80, ốm ròng rã mấy tháng, trước khi chết dăm ba ngày còn rờ tay vào túi, rồi gọi một người con đến, dúi vào tay tờ năm nghìn sót lại với lời nhắn: "đưa hộ tao đội chống tham nhũng, để các cụ tiếp tục". Lại có ông thợ kèn thôn khác, thổi kèn thuê cho đám ma suốt đêm, trước khi về còn tìm đến "ủng hộ các cụ mười nghìn". Bà con lối xóm cũng có. Mà người thôn khác, xã khác, thậm chỉ trên huyện về ủng hộ cũng chỉ nhắn lại "đừng ghi tên vào danh sách nhé".

Bài học về những vụ xô xát, manh động trong đấu tranh chống tiêu cực ở nhiều địa phương khác còn nhãn tiền. Nên các cụ đã thảo ra một quy ước gồm bảy điều quy định rõ những việc tổ chống tham nhũng được làm và không nên làm. Chẳng hạn, không huyên náo, không quấy rối, tuyệt đối không manh động bất cứ trường hợp nào. Đặc biệt, bà con vẫn phải "giữ vững sản xuất và các mặt công tác". Bản quy ước treo trang trọng nơi nhà văn hóa thôn và photo rộng rãi.

Sau ĐH Đảng X vừa rồi, có anh bí thư quận ủy trong Đà Nẵng nghe đồn về bản "hương ước chống tham nhũng"  thôn Dương Tiền đã gửi thư hỏi xin tham khảo để tiện phát động phong trào cho địa phương.

Nhật ký chống tiêu cực... bằng thơ

Ông Bùi Văn Lâm: "Chúng tôi chiến đấu bằng cả ngòi bút". Ảnh: Ngọc Lê

Rút trong chồng đơn thư chất ngất một quyển sổ úa vàng dày dặn, ông Bùi Văn Lâm lẩm nhẩm đọc lại những vần thơ ứng tác sau từng sự cố. Trong cuốn "nhật ký bằng thơ" ấy, từng sự kiện đều được ghi lại bằng những vần thơ "xung phong". Có cả những ghi chép nóng hổi ngay sau một phiên họp tổng kết... Lại cũng có không ít những bài chua chát vịnh chân dung của một viên thanh tra "Bao Công mặt trắng". Từng mốc thời gian trong những ngày "bão nổi thôn Dương Tiền" được lật lại...

Ngay sau khi có đơn khiếu nại tố cáo của tổ chống tham nhũng, cuối tháng 5/1999, công an TP Hải Phòng đã ráo riết tiến hành làm rõ những vi phạm về lợi dụng chức vụ, quyền hạn, cố ý làm trái, chi tiêu sai nguyên tắc với tổng số tiền gần 1,3 tỉ đồng của một số cán bộ chủ chốt trong UBND xã Trấn Dương.

Ngoài những sai phạm phổ biến như khai khống huân huy chương để lĩnh tiền, làm giả mộ liệt sĩ (có 19 mộ, cán bộ khai thành 120), quan chức ở Trấn Dương còn tự ý (không được phép của TP Hải Phòng) bán vô tội vạ 135.500m2 đất gây thất thoát hàng trăm triệu đồng, lập khống hồ sơ di dân để lấy tiền...

Với việc xây lắp và cải tạo đường điện hạ thế 0,4 KV ở xã Trấn Dương, nhiều cán bộ xã, thôn đã chia chác đút túi 27 triệu đồng.

Cơ quan an ninh CA TP Hải Phòng đã điều tra làm rõ và quyết định khởi tố vụ án hình sự. Một số cán bộ Trấn Dương đã bị truy tố về tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ và cố ý làm trái quy định Nhà nước về quản lý kinh tế, gây hậu quả nghiêm trọng. Chủ tịch xã Hoàng Đình Khoa bị khai trừ khỏi Đảng và lĩnh án 45 tháng tù giam, nhiều cán bộ xã nhận các mức án khác nhau...

Người dân Trấn Dương hoan hỉ "hiệu lực của Pháp lệnh phòng chống tham nhũng là đây". Chẳng chóng thì chầy, những đề xuất trong 17 kiến nghị ắt sẽ được xử lý.

• Lê Nhung

... Để vững lý, các cụ chân lấm tay bùn trong tổ chống tham nhũng phải vận dụng mọi bí quyết để có trong tay những văn bản "giấy trắng mực đen, dấu son đỏ chót", phanh phui những sự thật mà ngay cả những người trong nội bộ, hăng hái tham gia thành lập tổ cũng không ngờ đến. Một số thành viên lặng lẽ rút lui. Quá trình xây dựng đội ngũ lại cũng là quá trình thanh lọc.

Đón đọc kỳ 2: "Chúng tôi đã nghe nhiều lời bùi tai".

Ý kiến của bạn: