Theo thống kê, ở Pháp tỷ lệ trầm cảm chiếm 15% dân số. Có lúc người ta đã phải dùng đến cụm từ "Bệnh dịch trầm cảm". Cuộc sống văn minh đem lại cho con người nhiều sự tự do, thoải mái về đời sống vật chất và tinh thần nhưng nó cũng làm cho con người trở nên độc lập hơn, cũng cô đơn hơn.
Có hai nguyên nhân chính gây ra trầm cảm:
- Nội sinh (do di truyền…)
- Ngoại sinh (sốc tâm lý, thất tình, thi trượt, mất việc, làm ăn thua lỗ, mất mát lớn về vật chất và tinh thần….)
Dù nguyên nhân nào đi nữa thì hậu quả của trầm cảm cũng rất phức tạp và nghiêm trọng: lạm dụng thuốc, nghiện rượu, nghiện ma tuý, mất khả năng lao động, tan vỡ cuộc sống gia đình…và đặc biệt là tự sát. Theo thống kê ở Pháp tỷ lệ chết do tự sát vì trầm cảm lên đến 30-35% tổng số tự sát. Tự sát nằm trong 10 nguyên nhân gây chết lớn nhất trên thế giới.
Trầm cảm gây nhiều hậu quả nghiêm trọng nhưng việc nhận ra nó, chẩn đoán sớm để điều trị không phải dễ vì biểu hiện của nó rất đa dạng, phức tạp do tính pha trộn, tính giấu mặt. Nên số bệnh nhân bị trầm cảm đến với bác sĩ tâm thần ngay từ đầu không nhiều. Ngay ở Pháp, một nước có nền y học tiên tiến cũng có đến 75% số trường hợp trầm cảm không được chẩn đoán, điều trị đầy đủ do không được phát hiện.
Mặt khác, trầm cảm là một quá trình kéo dài nên việc điều trị cần phải theo đúng liệu trình đầy đủ về cả thuốc men và thời gian. Thời gian điều trị tối thiểu từ 4 – 6 tháng. Ngoài các thuốc điều trị cổ điển như (amitriptylin, anafranil…), hiện nay đã có nhiều loại thuốc chống trầm cảm mới như: stablon, remeron, prozac, effexor… tác dụng nhanh, ít tác dụng phụ, dễ dùng và các phương pháp trị liệu mới như sốc (shock) điện có gây mê ngắn, rất ít biến chứng và các trị liệu tâm lý xã hội… Tất cả những điều này làm cho kết quả điều trị trầm cảm ngày càng khả quan.
Để góp một phần nhỏ vào việc phát hiện sớm bệnh trầm cảm, bạn có thể căn cứ vào bảng tự đánh giá phát hiện nhanh chứng trầm cảm (kèm theo). Bệnh nhân và người nhà có thể tự đánh giá theo bảng này. Hy vọng nó có thể định hướng để đến với bác sĩ điều trị sớm nhất.
|
Bảng tự đánh giá phát hiện nhanh trầm cảm |
|||
|
|
|||
|
Bạn hãy xem kỹ và trả lời một cách thẳng thắn, trung thực. Trong thời gian từ một tuần trở lên tự nhiên hoặc sau khi có "sự cố" trong đời sống bạn có các nhóm triệu chứng sau đây hay không? |
|||
|
|
|||
|
Triệu chứng |
Có |
Không |
|
|
1- Mất ngủ: khó vào giấc ngủ, hay thức giấc giữa đêm không ngủ được nữa, hoặc thức dậy từ 2 - 3 giờ sáng kèm theo bồn chồn khó chịu (có khi ngủ nhiều quá mức) |
|
|
|
|
2- Chán ăn: ăn ít, ăn không ngon, không thích ăn, sợ ăn có khi ăn nhiều quá mức), Không ăn, sút cân |
|
|
|
|
3- Giảm hay rất thèm muốn quan hệ tình dục |
|
|
|
|
4- Cảm thấy bồn chần lo âu, đứng ngồi không yên, đau đầu, đau mỏi toàn thân, đau ngực, táo bón, sợ lạnh. |
|
|
|
|
5- Cảm thấy mệt mỏi suy nghĩ chậm chạp, buồn rầu, mất hứng thú làm việc, mất hứng thú giải trí hàng ngày (thể thao, xem tivi, sách báo, phim…). Cảm thấy xung quanh buồn rầu ảm đạm, thời gian kéo dài lê thê. |
|
|
|
|
6- Bi quan lo lắng về tương lai cho bản thân và gia đình, sợ điều xấu xảy ra cho bản thân và gia đình. |
|
|
|
|
7- Nghĩ rằng mình không xứng đáng với bản thân và xung quanh. Cho rằng mình phạm nhiều khuyết điểm, tội lỗi, không muốn tiếp xúc với ai. |
|
|
|
|
8- Nghĩ rằng mình không xứng đáng được ăn, không xứng đáng được sống, cho rằng mình là gánh nặng cho mọi người. |
|
|
|
|
9- Có ý nghĩ chết chóc, muốn tự sát bằng thuốc ngủ, treo cổ, nhảy lầu, đâm vào xe…hay đã có lần tự sát. |
|
|
|
|
10- Nghĩ rằng mình bệnh nặng, vô phương cứu chữa, là hình phạt đáng phải chịu |
|
|
|
Kết quả
Nếu bạn hay người thân của bạn có ít nhất 5 nhóm triệu chứng trên thì có thể bị trầm cảm. Hãy đến gặp ngay bác sĩ của bạn hay bác sĩ chuyên khoa tâm thần, họ sẽ cho bạn lời khuyên đúng đắn.
(Theo Sức khỏe và đời sống)
