Chính phủ Liberia và phe phiến loạn hôm qua (17/6) cùng đặt bút ký vào thoả thuận ngừng bắn. Theo đó, trong vòng 30 ngày tới, một hiệp định hoà bình chính thức sẽ được ký kết, Tổng thống Charles Taylor sẽ bàn giao quyền lực cho chính phủ lâm thời và rời bỏ chính trường. Quốc gia lục địa đen Liberia đang đứng trước những cơ hội mới sau 14 năm đau khổ, kiệt quệ vì xung đột, nội chiến.

Tổng thống Liberia Charles Taylor

Lễ ký thoả thuận có ý nghĩa lịch sử này được tổ chức tại Accra, thủ đô của Ghana, với sự tham gia của Bộ trưởng Quốc phòng Liberia Daniel Chea, đại diện cho Chính phủ, và Kabineh Janet và Tia Slanger, 2 thủ lĩnh cao cấp của phe phiến loạn. Trước sự chứng kiến, cổ vũ của đông đảo quan khách, 3 nhân vật trước đây là kẻ thù đã vui vẻ bắt tay và bày tỏ thiện chí cùng nhau mở ra một thời kỳ mới cho không chỉ Liberia mà còn cả khu vực Tây Phi rộng lớn.

Thông tin về kết quả của cuộc gặp nhanh chóng được truyền về Liberia và ngay lập tức đã trở thành chủ đề của mọi câu chuyện và lý do của các cuộc ăn mừng tưng bừng. Tại Thủ đô Monrovia, người dân đổ xô ra đường hò hét, nhảy múa hoan hỉ. Ô tô gắn đầy các mảnh vải trắng, biểu tượng của hoà bình, diễu qua nhiều đường phố, bóp còi inh ỏi. Đã gần 14 năm rồi, người dân Liberia mới có một ngày tạm quên đi cảm giác sợ hãi, lo lắng về bạo lực, chiến tranh.

Thành lập từ thế kỷ 19 bởi những người nô lệ Mỹ được giải phóng, Liberia từng là quốc gia giàu có, thịnh vượng nhất Tây Phi. Tuy nhiên, cuộc nội chiến bùng phát từ năm 1989 đã tàn phá đất nước này. Nổi lên trong số thủ lĩnh của các phe phái, bộ lạc tham chiến là Charles Taylor. Với sức mạnh về quân sự, lại được bên ngoài hậu thuẫn, ông này nhanh chóng thâu tóm quyền lực và đánh bại tất cả các nhóm tham chiến. Năm 1997, nội chiến tạm thời kết thúc với hậu quả nặng nề, trong đó có 150.000 người thiệt mạng. Charles Talor trở thành tổng thống Liberia.

Tuy nhiên, các cựu binh của cuộc nội chiến kéo dài hơn 7 năm không chịu khuất phục. Họ tập hợp nhau thành một tổ chức phiến loạn và tiếp tục cuộc đấu tranh chống lại Tổng thống Charles Taylor. Lực lượng này ngày càng lớn mạnh và đến nay đã kiểm soát được hai phần ba đất nước Liberia.

Hiện vẫn chưa rõ tương lai của ông Taylor sẽ như thế nào. Quân phiến loạn cho biết họ không muốn ông này có mặt trong thành phần chính phủ lâm thời. Taylor cũng vừa bị một toà án ở Sierra Leone được LHQ hậu thuẫn truy tố là tội phạm chiến tranh vì đã gây nhiều tội ác ở đất nước này.

(Tiến Dũng - Theo AP, BBC, Reuters)