Ucraina: Nỗ lực không để xảy ra đổ máu

Những người ủng hộ của cả hai bên tiếp tục biểu tình

Cuộc khủng hoảng chính trị ở Ukraina lại trở nên căng thẳng hơn trong ngày Chủ nhật (28/11). Một tỉnh quan trọng ở miền Đông đất nước doạ ly khai nếu Yushchenko thắng lợi, trong khi phe đối lập lại ra tối hậu thư cho Tổng thống Kuchma yêu cầu ông sa thải ngay Thủ tướng Yanukovych.

Phe đối lập đã cảnh báo Tổng thống Kuchma rằng họ sẽ bao vây dinh Tổng thống nếu ông không sa thải Thủ tướng Viktor Yanukovych trong vòng 24 giờ tới.  Trước đó không lâu, Tổng thống Kuchma đã lên tiếng kêu gọi phe đối lập huỷ bỏ việc phong toả các toà nhà của chính phủ và cho biết, giải pháp duy nhất cho tương lai Ukraina là hai bên phải thoả hiệp.

Hôm Thứ Bảy, Quốc hội Ukraina công bố rằng kết quả cuộc bầu cử không hợp lệ và bỏ phiếu bất tín nhiệm đối với Uỷ ban Bầu cử. Uỷ ban này đã công nhận ông Yanukovych đắc cử tổng thống sau cuộc bầu cử bị cho là gian lận vừa qua.

Hàng chục ngàn người biểu tình hiện đang kiên trì đứng trong giá lạnh Kiev, chưa kể phong trào biểu tình ủng hộ ông này cũng đã lan toả sang cộng đồng người Ukraina ở các nước láng giềng châu Âu. Thủ lĩnh phe đối lập Yushchenko tiếp tục kêu gọi những người ủng hộ ông tiếp tục biểu tình trên đường phố. Ông nói: "Có lẽ các bạn sẽ hỏi tôi còn phải đứng đây bao lâu nữa. Cuộc cách mạng ở Grrudia kéo dài tới 3 tuần ... Do đó, tôi yêu cầu mọi người đứng đây cho tới lúc thành công mới thôi!". 

Đồng thời, ông Yushchenko kêu gọi tổ chức một cuộc bầu cử mới vào ngày 12/12 tới dưới sự giám sát của Tổ chức An ninh và hợp các châu Âu (OSCE) đồng thời yêu cầu sa thải toàn bộ 15 thành viên của Uỷ ban bầu cử. Ngày hôm nay, Toà án Tối cao sẽ xem xét đề nghị của ông Yushchenko. Có thể Toà sẽ quyết định tổ chức lại cuộc bầu cử, nhưng cũng có thể sẽ cho phép Yanukovych nhậm chức.

Yulia Tymoshenko, một đồng minh thân cận của Yushchenko, tuyên bố trước đám đông ủng hộ ở Kiev rằng, tới ngày thứ Hai, Tổng thống Kuchma phải công bố sa thải Yanukovych. Nếu không, ông Kuchma sẽ bị coi là phạm tội ác đối với dân tộc, và những người biểu tình quyết "sống chết với ông".

Trong khi đó, những người ủng hộ Thủ tướng Yanukovych ở quê nhà của ông, vùng Donetsk ở miền đông đất nước, đã tuyên bố sẽ thành lập một vùng tự trị nếu Yanukovych thất bại. Người đứng đầu vùng Donetsk, ông Anatoly Bliznyuk nói: "Chúng tôi không thể tha thứ những gì đang diễn ra ở Ukraina, và sẽ chứng minh rằng mình là một lực lượng đáng để cân nhắc."

Như vậy, cuộc khủng hoảng chính trị dường như đã lên tới đỉnh điểm, với việc miền Đông gồm các tỉnh công nghiệp mạnh của Ukraiâ doạ đòi tự trị để ủng hộ Yanukovych, trong khi phần miền tây đất nước, bao gồm cả thủ đô Kiev, vẫn kiên trì ủng hộ Yushchenko bất chấp việc chia rẽ đất nước có thể diễn ra.

Phát biểu của Thủ tướng Yanukovych thể hiện rõ nét sự căng thẳng tột độ ở Ukraina hiện nay: "Chỉ còn một bước để tiến tới. Khi giọt máu đầu tiên rơi xuống, sẽ không thể ngăn cản được những dòng máu khác tuôn theo."

Hiện mọi sự quan tâm đang hướng về Toà án tối cao, nơi quyết định cho tương lai chính trị của Ukraina sẽ được công bố trong ngày hôm nay.

Một số diễn biến chính:
21/11: Viktor Yanukovych tuyên bố thắng cử. Phe đối lập do Yushchenkocho dẫn đầu cho rằng có gian lận trong bầu cử.
25/11: Toà án Tối cao hoãn việc công bố kết quả bầu cử cho tới khi xem xét xong yêu cầu của phe đối lập.
26/11: Hai ông Yanukovych và Yushchenko gặp nhau để tìm biện pháp giải quyết khủng hoảng.
27/11: Quốc hội công bố rằng cuộc bầu cử không hợp lệ và bỏ phiếu bất tín nhiệm đối với Uỷ ban bầu cử.
28/11: Vùng Donetsk doạ ly khai nếu ông Yushchenko thắng cử.
29/11: Toà án Tối cao sẽ đưa ra phán quyết: hoặc công nhận ông Yanukovych đắc cử hoặc cho tổ chức cuộc bầu cử mới.

(NHQ - Theo Kiev Post, AP)