Cuối cùng, hành trình đầu tiên vượt đại dương của vị Tổng thống tái đắc cử của nước Mỹ đã kết thúc. Khởi đầu từ 21/2 tại Brussels và kết thúc ngày 24/2 tại Bratislava, ông Bush đã có một hành trình khá êm ả.

Mỹ và châu Âu vẫn còn khoảng cách.

Nhà Trắng hài lòng vì không có trục trặc lớn nào xảy ra. Còn Tổng thống Bush cũng có thể tự tin rằng đó là khởi đầu khá tốt cho sứ mệnh "gieo rắc tự do" mà ông đã tuyên bố và đang theo đuổi.

Nhưng không ai dám phủ nhận rằng vẫn còn khá nhiều bất đồng giữa các vấn đề quan tâm chung của hai bên trong suốt hành trình vừa qua của ông Bush, dù rất nhiều công đoạn ngoại giao đã được chuẩn bị với nỗ lực cao.

IRAQ
Thành công lớn nhất của ông Bush là đã cùng các nước châu Âu "bỏ qua một bên để hướng tới tương lai" như lời Thủ tướng Đức Gerhard Schroeder đã nói khéo. Vấn đề gây chia rẽ chưa được giải quyết thấu đáo mà mới chỉ xếp sang một bên.

IRAN
Lần đầu tiên Tổng thống Bush thoả hiệp công khai với châu Âu về vấn đề hạt nhân Iran. Ngoài việc ủng hộ sáng kiến ngoại giao của bộ ba Anh - Pháp - Đức, ông Bush còn tỏ ý sẽ hậu thuẫn nhất định cho tiến trình đàm phán giữa hai bên châu Âu - Iran. Đây chính là một thành công và là một nét mới mà dư luận được thấy từ Bush.

TRUNG ĐÔNG
Nếu như châu Âu và Mỹ có thể bỏ qua vấn đề Iraq là nhờ "vĩ thanh bầu cử" thì về vấn đề Trung Đông, bầu cử Palestine và những nỗ lực gần đây của Abbas và Sharon là cứu cánh tương tự. Do vậy, cả Mỹ và châu Âu đều dễ dàng nhất trí với nhau rằng một nhà nước Palestine độc lập song song với một Israel được bảo đảm an ninh là mục tiêu cao nhất.

TRUNG QUỐC
Đây chính là một vấn đề gai góc, nhưng một lần nữa, hai bên lại "tạm gác qua một bên". Lý do là châu Âu vẫn muốn dỡ bỏ lệnh cấm vận vũ khí với Trung Quốc có từ năm 1989 để hưởng lợi từ việc buôn bán vũ khí với nhau trong tương lai, trong khi Mỹ vẫn lo ngại Trung Quốc sẽ mạnh hơn và đe doạ Đài Loan.

NGHỊ ĐỊNH THƯ KYOTO
Không ai nhắc đến vấn đề này nhiều, ngoài những người biểu tình phản đối đứng đầy các đường phố. Có vài ý kiến về việc cải tiến kỹ thuật sao cho bớt ảnh hưởng tới môi trường hơn. Nhung nói chung, Tổng thống Bush lại cố ý né tránh vấn đề này, và châu Âu cũng chưa tạo áp lực vội.

NGA
Có lẽ Tổng thống Bush đã chuẩn bị kỹ nhất cho cuộc gặp thượng đỉnh với Nga. Do vậy, đòn phủ đầu về "dân chủ" được đem ra áp dụng. Tuy nhiên, Tổng thống Nga cũng đáp trả quyết liệt và không khoan nhượng. Do vậy, kết thúc cuộc gặp, các vấn đề thứ yếu hai bên chuẩn bị mới là những kết quả chủ yếu mà hai bên đạt được.

Có vẻ như Tổng thống Bush không muốn khởi đầu công tác ngoại giao nhiệm kỳ hai với những bế tắc nên đã tránh né khá nhiều, và các đồng minh của ông ở châu Âu cũng chưa tìm ra giải pháp nào phù hợp hơn là tạm hoãn và chờ đợi một cơ hội khác, thực chất hơn.

(NHQ - Theo BBC, CNN)