(VietNamNet) - Chỉ 3 tuần sau khi cơn bão Katrina tàn phá các bang miền Nam nước Mỹ, bão Rita tiếp tục đổ bộ vào khu vực này, đe doạ đẩy cuộc sống của người dân nơi đây vào cảnh khốn cùng. Trước tình hình bão Rita có thể gây ra những thiệt hại nghiêm trọng về người và của, VietNamNet vừa có cuộc trao đổi với anh Vũ Chính Thiện - nghiên cứu sinh Quỹ Giáo dục Việt Nam (VEF) hiện đang học tại trường ĐH Y tế cộng đồng, Houston, Texas.

Anh Vũ Chính Thiện (trái) và anh Ngô Đức Anh - NCS Quỹ Giáo dục Việt Nam (VEF) tại nhà riêng - Houston. Ảnh: Vũ Chính Thiện

Anh Thiện là một trong số những người VN quyết định ở lại Houston cho tới khi bão Rita tan.

Bão không đi thẳng vào Houston

- Được biết anh là một trong những người VN đang sinh sống và học tập tại Houston, anh có thể cho biết đôi chút thông tin về cơn bão Rita?

Đêm qua (giờ Houston), tôi cùng các anh em nghiên cứu sinh ở đây xem truyền hình và nghe đài được biết cường độ của bão Rita đã mạnh lên rất nhiều, từ cấp 4 lên cấp 5 với vận tốc gió lên tới 280 km/h. Đến đêm qua, bão đã suy yếu, sức gió giảm xuống còn 232 km/h.

Bão chuyển sang hướng Tây Bắc nên sẽ không đi thẳng vào thành phố Houston và Galveston, Texas mà sẽ đi vào khu vực nằm giữa hai bang Louisiana và Texas. Tuy nhiên, các chuyên gia khí tượng dự đoán đây vẫn sẽ là một cơn bão nguy hiểm.

- Trước sự suy yếu của bão, mức báo động của nhà chức trách có giảm không?

Hôm qua, Thị trưởng Houston đã ra lệnh sơ tán bắt buộc đối với cư dân sinh sống tại Galveston và Sugar Land. Còn tại một số nơi thuộc Houston như Quận Harris, nhà chức trách chỉ đề nghị người dân tình nguyện sơ tán.

Đến sáng nay, khi có tin cường độ bão giảm, ông Thị trưởng Houston không có tuyên bố gì rõ ràng về việc khuyên người ta đi hay ở. Nhưng ông ta cũng không khuyến khích mọi người trở về nhà.

Khu nhà ĐH Texas trước cơn bão Rita. Ảnh: Vũ Chính Thiện

Sinh viên VN tại Houston: Người đi, kẻ ở

- Khi biết tin bão Rita mạnh lên cấp 5 và sẽ đi vào Houston, các anh có kế hoạch sơ tán nào không?

Hôm qua, các nghiên cứu sinh Việt Nam đang học tập tại một số trường ĐH nằm trong địa phận Houston đã có cuộc họp mặt ở ĐH Rice để bàn cách sơ tán khỏi Houston để tới Austin. Chúng tôi gặp phải một vấn đề là: thiếu phương tiện di chuyển. Trong số 12 sinh viên VEF có mặt tại buổi họp, chỉ có mình tôi là có xe và cũng chỉ có mình tôi lái xe được.

Chúng tôi cần di chuyển khoảng 20 người ra khỏi Houston, nên đã đi tới thống nhất sẽ thuê 2 xe van, mỗi xe chở 10 người. Kế hoạch là: 1 xe sẽ do tôi lái đi từ Houston tới Austin. Xe thứ 2 sẽ được thuê tại Austin, do anh Trần Vĩnh Dự - NCS về Kinh tế tình nguyện lái và đi theo lộ trình: từ Austin về Houston để đón những người còn lại, sau đó trở về Austin.

- Các anh sẽ tiếp tục triển khai kế hoạch ấy?

Kế hoạch này hiện khó thực hiện bởi hai lý do chính:

Thứ nhất, sau khi ông Thị trưởng Houston ra lệnh khuyến khích sơ tán, dân Houston đi đông quá dẫn tới tình trạng tắc nghẽn xe. Dọc các đường cao tốc chạy qua Houston và Quận Harris, hàng nghìn xe hơi đang xếp hàng dài dằng dặc vì tắc đường. Nhiều xe do phải chờ đợi 14 giờ đồng hồ, nên đã hết xăng mà các cây xăng dọc đường lại đóng cửa. Bình thường, trên các đường cao tốc, xe có thể chạy 110 km/h. Nhưng giờ đây, các xe gần như nhích từng mét, mỗi giờ chỉ đi được 2-5 km/h.

Thứ hai, do cường độ bão đã giảm, nên tôi có đưa ra đề xuất sẽ tiếp tục ở lại Houston. Tôi nghĩ rằng, ở lại Houston thì sẽ an toàn hơn vì nếu sơ tán, sợ chưa đến được Austin thì bão đã tới. Ngoài ra, tôi lo với tình trạng tắc đường như lúc này, xe có thể hết xăng dọc đường trong khi không có cây xăng nào bán xăng.

- Các bạn bè của anh đều ở lại Houston?

Không hẳn vậy. Có một số người quyết tâm cố thủ vì có chung ý nghĩ như tôi, ví dụ như anh bạn cùng phòng của tôi là Ngô Đức Anh - ĐH Y tế cộng đồng, Houston, Texas hay hai sinh viên mới của VEF ở tầng trên của toà nhà này là Nguyễn Tân Đức và Liêm. Hai người ấy đều là sinh viên khoá 2005, vừa sang hồi tháng 9.

Nước được trữ trong bồn tắm để phòng trường hợp mất nước trong những ngày bão. Ảnh: Vũ Chính Thiện

- Số còn lại sẽ đi đâu?

Những người muốn đi sẽ có 3 sự lựa chọn chính. Họ có thể tới San Antonio, Austin hoặc Dallas. Đây là các địa điểm nhà chức trách khuyến cáo người sơ tán nên đến.

Trong số các NCS VEF, có anh Nguyễn Văn Thắng và anh Hà Hữu Toàn, đều học cùng trường tôi sẽ đi sơ tán.

Sơ tán vì "hiệu ứng Katrina"

- Theo như anh nói thì ở lại Houston khá an toàn. Vậy tại sao những người kia vẫn quyết định sơ tán?

Họ lo nếu ngập lụt xảy ra thì sẽ mất điện. Thực ra thì mặc dù lượng mưa ở Houston tương đối lớn, ở mức 25cm nhưng do địa hình Houston cao hơn mực nước biển tới 18,2 cm nên nếu có có xảy ra ngập lụt cũng chỉ ở một số khu vực, không phải toàn bộ thành phố giống như trường hợp của New Orleans.

Một lý do nữa khiến họ muốn sơ tán là sợ thiếu lương thực. Ngập lụt sẽ dẫn tới tình trạng thiếu nước, thiếu thức ăn. Nhưng tôi cho rằng có lẽ lý do căn bản chính là ảnh hưởng hậu Katrina. Cơn bão Katrina quét qua nước Mỹ đã tạo ra một tâm lý hoang mang, lo lắng. Tôi cho rằng nếu như không có Katrina, dân Texas sẽ không đi sơ tán đông như hiện nay.

Tóm lại người ta trở nên quá cẩn thận do tác động của "hiệu ứng Katrina".

- Nếu sơ tán, những người này sẽ cư trú ở đâu? Anh có biết ai sẽ giúp đỡ họ không?

Hôm qua, hội VST (Vietnamese Students in Texas) - Hội sinh viên Việt Nam tại Texas bao gồm các bạn đang học tập tại nhiều trường ĐH ở Austin, Dallas, Houston cũng đã họp mặt. Hiện chúng tôi có hơn 10 người đang sinh sống ở Austin. Các bạn này rất sẵn lòng giúp đỡ đồng hương, họ sẽ cung cấp nơi ở cho người lánh bão.

Giám đốc VEF Phạm Đức Trung Kiên hôm qua cũng đã có lời yêu cầu tất cả sinh viên VEF rời khỏi Houston. Ông Kiên đảm bảo VEF sẽ tạo mọi điều kiện vật chất để chúng tôi sơ tán.

Khu nhà University of Texas Housing yên lặng chờ bão tới. Ảnh: Vũ Chính Thiện

Đa số bà con người Việt "cố thủ" tại Houston

- Anh có thông tin gì về tình hình sơ tán của cộng đồng Việt kiều tại Houston không?

Houston là thành phố có nhiều người Việt sinh sống thứ 2 ở Mỹ. Hiện, có khoảng 200.000 người Việt đang ở Houston.

Tôi cũng có liên lạc với một số bà con mình và được biết đa số không di chuyển vì họ rất lo ngại sẽ không tới được nơi an toàn trước khi bão tới. Nhiều người cũng lo sẽ hết xăng dọc đường và như vậy thì còn đáng sợ hơn ở lại rất nhiều.

Thực ra, tại Houston, chỉ có cư dân sinh sống ở khu vực phía Đông Nam là phải sơ tán nhiều. Còn phía Đông Bắc hay Tây Bắc thì ít người phải đi sơ tán vì vùng này bị ảnh hưởng ít hơn.

Đọc "Nhật ký Đặng Thuỳ Trâm"...chờ bão tới

- Anh đã chuẩn bị những gì cho đợt bão này?

Từ ba ngày trước, ngay khi nghe tin bão Rita sẽ đổ bộ vào Texas, tôi và anh bạn cùng phòng đã tích trữ lương thực. Chúng tôi mua rất nhiều đồ ăn, đủ dùng cho hơn 1 tuần, thậm chí 2 tuần.

Chúng tôi cũng tích trữ nước sạch trong bồn tắm phòng trường hợp mất điện, mất nước. Ngoài ra, tôi cũng mua than củi để phòng khi không có điện nấu ăn.

- Khu vực anh đang ở hiện nay có an toàn không?

Rất an toàn và chắc chắn. Hiện chúng tôi đang ở tại Medical Center (Trung tâm y tế) thuộc khu nhà của ĐH Texas (University of Texas Housing). Tôi hoàn toàn yên tâm về nơi ở.

Hai anh Vũ Chính Thiện và Ngô Đức Anh - ĐH Y tế Cộng đồng Houston, Texas bình thản ngồi chờ bão. Ảnh: Vũ Chính Thiện

- Nếu trong trường hợp bão Rita diễn biến xấu hơn, anh có kế hoạch gì?

Theo các phương tiện thông tin đại chúng, đến tối thứ 6, rạng sáng ngày thứ 7 (giờ Houston), bão Rita mới đổ bộ.

Hiện tại lúc này tôi không có gì phải lo lắng cả. Tôi đã "download" vài bộ phim từ trên mạng xuống, và đã sắp sẵn cuốn: "Nhật ký Đặng Thuỳ Trâm" để xem trong những ngày bão lũ.

- Khi nào thì anh trở lại trường để tiếp tục học?

Trường Y tế Cộng đồng (School of Public Health) đã đóng cửa từ chiều hôm thứ 4 và sẽ đóng đến hết ngày chủ nhật. Dự kiến, thứ 2 tuần tới chúng tôi sẽ trở lại trường.

• Huyền Trang - (Thực hiện)