Yusuf Al-Qaradawi thu hút hàng triệu người chú ý bởi chương trình của ông trên Al-Jazeera. Tờ SPIEGEL đã có cuộc phỏng vấn với vị lãnh tụ Hồi giáo 79 tuổi này về Khủng bố Hồi giáo, về sự hiện đại vượt quá giới hạn ở phương Tây, và tại sao vụ khủng bố 11/9 là không thể chấp nhận...

• Quan hệ giữa Phát-xít, Hồi giáo cực đoan và khủng bố

Lãnh tụ Hồi giáo Yusuf Al-Qaradawi.

Thưa giáo chủ, ông được đánh giá là một trong những học giả Hồi giáo đương đại có ảnh hưởng nhất, theo ông Đạo Hồi có cần một nhà lãnh đạo tinh thần được mọi người chấp nhận - kiểu như Giáo Hoàng Hồi giáo?

Qaradawi: Hầu hết người theo đạo Hồi đều muốn có một quyền tập trung kiểu như vậy để tránh những tranh cãi dai dẳng về những ý kiến học giả mâu thuẫn và cực đoan. Tuy nhiên, chúng tôi không cần một Giáo hoàng, chúng tôi đã có Ulama, Hội học giả. Để bảo vệ sự thống nhất của đạo Hồi, chúng tôi rất cần tiến tới sự đồng thuận về hàng loạt vấn đề lớn hiện nay: khủng bố, chiếm đóng, kháng chiến. Tháng 7/2004, chúng tôi đã có bước tiến đầu tiên khi thành lập Liên minh các học giả Hồi giáo hợp pháp. Tôi được bầu làm chủ tịch, và các phó của tôi gồm cả người Sunni, Shi'ite và Ibadit (một nhánh đạo Hồi chủ yếu ở Oman). Chúng tôi ơn Chúa vì thành công này. 

Tuy nhiên, không ai trên thế gới này gây hại đến nhân loại như Osama bin Laden và Abu Musab al-Zarqawi -- một phó tướng của bin Laden ở Iraq -- họ tự nhận mình là các lãnh tụ Hồi giáo và gieo rắc thù hận.

Qaradawi: Một người không thể coi mình là lãnh tụ Hồi giáo hay Giáo sĩ Hồi giáo hoặc fatwas theo ý mình. Để có được vị trí trên cần phải có những cơ sở rõ ràng về kinh nghiệm, nền tảng học vấn và tính cách.

Những người như bin Laden hoặc Al-Zarqawi không có ý lo lắng về điều đó. Trái lại họ có ảnh hưởng lớn tới hình ảnh của Hồi giáo.

Qaradawi: Đại đa số các học giả Hồi giáo lên án những hành động của Bin Laden; chỉ một số ít đứng đằng sau ông ta. Những gì giúp danh tiếng của ông ta lớn mạnh chính là những sự bất công xảy ra hàng ngày đối với người Hồi giáo -- đặc biệt ở Palestine. Anh có thể đánh giá thấp điều đó ở phương Tây: Mỹ đơn phương ủng hộ Israel đã gây ra những hậu quả khủng khiếp.

Kể từ 9/11, các phần tử khủng bố đã giết hại hàng nghìn người nhân danh thánh Allah. Đạo Hồi là tôn giáo của nhân từ và thân ái. Những hàng động trên vi phạm điều gì?

Qaradawi: Tôi là người đầu tiên lên án tội ác của vụ khủng bố 11/9 --ngay cả trước đó nhiều người biết rõ Al-Qaeda đứng đằng sau vụ tấn công. Chắc chắn có sự khác nhau giữa bạo lực do hành động khủng bố mù quáng và bạo lực trong các cuộc nổi dậy chống lại lực lượng xâm lược nước ngoài.

Đâu là sự khác nhau khi một đứa trẻ bị chết do bom ở Iraq, Chechnya hoặc Israel nếu như kẻ giết người là một tên khủng bố hoặc là một tay súng nổi dậy?

Qaradawi: Để tránh hiểu nhầm: Trong đạo Hồi có những quy định rõ ràng về bảo vệ thường dân, ngay cả khi chiến tranh. Những người không tham gia giao tranh không được phép bị tấn công. Khi Prophet (người sáng lập Đạo Hồi) học được điều đó trên mặt trận, một phụ nữ bị giết, người nổi cơn thịnh nộ và ra chỉ thị vẫn còn hiệu lực đến ngày nay: Không bao giờ giết phụ nữ, không bao giờ giết trẻ em, không bao giờ báng bổ người chết. Như vậy, thực sự là một tội ác khi biến những chiếc máy bay đầy người thành những quả tên lửa và dùng chúng để phá huỷ các toà nhà.

Tại sao không có bất kỳ quan toà Hồi giáo hoặc luật nào đó chính thức đuổi Bin Laden và tay chân của y khỏi đạo?

Qaradawi: Chúng tôi lên án những hành động của họ, nhưng tôi phản đối ý kiến trục xuất khỏi Đạo. Rồi một ngày họ sẽ phải đứng trước Kadi (Quan toà Hồi giáo), nhưng bây giờ thì chưa. Trước tiên, chúng tôi phải quyết định ai là những quan toà.

Còn về Abu Musab al-Zarqawi nguời không chỉ chặt đầu những nạn nhân không có khả năng tự vệ mà còn quay phim cảnh hành hình?

Qaradawi: Y đã gây ra sự hổ thẹn lớn không thể tưởng tượng nổi đối với đạo Hồi. Đối với chúng tôi, y là một tội phạm. Chúng tôi cực lực lên án y.

...

• Trần Kiên (lược dịch)