Trung Quốc hôm 7/3 đã yêu cầu Iran hợp tác toàn diện với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) để giải quyết những bất đồng xung quanh chương trình hạt nhân của nước này.
Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc, ông Li Zhaoxing (Lý Triệu Tinh) |
Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc, ông Li Zhaoxing (Lý Triệu Tinh), phát biểu trước báo giới ở Bắc Kinh rằng Iran có quyền theo đuổi chương trình hạt nhân vì hòa bình, nhưng cần phải tuân theo những nghĩa vụ được quy định trong Hiệp ước cấm phổ biến vũ khí hạt nhân NPT.
"Hiện khả năng về một giải pháp hoà bình đối với vấn đề hạt nhân của Iran vẫn còn bỏ ngỏ và chúng tôi hy vọng Iran sẽ hợp tác toàn diện với IAEA," ông nói. Trung Quốc là một thành viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc, trước đó luôn phản đối các biện pháp trừng phạt đối với Iran.
IAEA hiện đang nhóm họp tại Vienna (Áo) để thảo luận về vấn đề hạt nhân của Iran, xem xét việc có yêu cầu Hội đồng bảo an LHQ thực thi một lệnh trừng phạt với Iran hay không. Tại cuộc họp này, Tổng giám đốc IAEA El Baradei đã đệ trình lên Ban giám đốc IAEA bản báo cáo liên quan tới vấn đề này.
Người đứng đầu IAEA, ông Mohamed ElBaradei, hôm 6/3 kêu gọi Iran và EU quay trở lại bàn đàm phán liên quan đến chương trình hạt nhân gây nhiều tranh cãi của Iran. Ông hy vọng các bên vẫn có thể đạt được một giải pháp ngoại giao để phá vỡ thế bế tắc liên quan đến tham vọng hạt nhân của nước này.
Ông Mohammad ElBaradei cũng bầy tỏ một sự lạc quan thận trọng rằng quyết định liên quan đến chương trình làm giàu nhạt nhân nhạy cảm của Iran có thể sẽ đạt được trong tuần tới, một hành động có thể đưa Iran ra khỏi đe dọa trừng phạt của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc (HĐBA).
HĐBA Liên Hiệp Quốc sẽ nghiên cứu đề nghị đạt được qua cuộc họp của hội đồng điều hành IAEA để từ đó đề ra biện pháp đối với Iran. Trong mấy ngày qua người ta chứng kiến một loạt các hoạt động ngoại giao, tuy nhiên cho đệ́n nay vẫn chưa thấy có một sự đột phá nào. Trước đó, đàm phán hạt nhân giữa Iran và EU đã đỗ vỡ do các bên không đạt được bất cứ thoả thuận nào.
Các nước EU và Mỹ cho rằng, Iran muốn phát triển vũ khí hạt nhân, nhưng Iran đã bác bỏ cáo buộc này và khẳng định quyền được phát triển chương trình hạt nhân để sản xuất năng lượng phục vụ sản xuất. IAEA đã yêu cầu Iran ngừng hoàn toàn việc làm giàu uranium. Tuy nhiên, Iran đã từ chối và nhấn mạnh quyền được phát triển chương trình hạt nhân theo Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT). Hôm thứ 4/3 Iran tuyên bố nếu vấn đề hạt nhân của họ bị đưa ra HĐBA, họ sẽ nối lại việc làm giàu uranium quy mô lớn.
Vấn đề hạt nhân của Iran cũng đang thu hút sự quan tâm của dư luận quốc tế bởi Iran là nước xuất khẩu dầu lớn thứ 4 trên hế giới.
Chính vì lý do này các nhà phân tích cho rằng, các bên liên quan trong cuộc khủng hoảng hạt nhân của Iran sẽ phải cân nhắc rất kỹ trước khi đưa ra những quyết định cuối cùng.Hôm 10/1, Iran đã gỡ bỏ các dấu niêm phong tại cơ sở hạt nhân Natanz nhưng nước này luôn bác bỏ cáo buộc rằng đang nghiên cứu chế bom nguyên tử và chỉ tạo năng lượng điện. Tuy nhiên, việc này đã gặp phải phản ứng mạnh mẽ từ các nước phương Tây, vì Mỹ và EU luôn nghi ngờ Iran tìm cách phát triển vũ khí hạt nhân.
N . M (Theo China Daily, Reuters)