Lầu Năm Góc hôm qua (11/6) đã ra tuyên bố nhận dạng chính thức ba tù nhân vừa treo cổ tự sát trong phòng giam tại nhà tù Mỹ ở Vịnh Guantanamo, Cu Ba hôm thứ Bảy (10/6).

Shafiq Rasul (trái) cùng hai người bạn thuộc nhóm 'Tipton Three' đều là tù nhân của Mỹ ở Vịnh Guantanamo đã được trả tự do.

Theo thông tin của Bộ Quốc phòng Mỹ, hai trong số các tù nhân trên mang quốc tịch Ảrập Xê-út là Mani Shaman Turki al-Habardi Al-Utaybi và Yassar Talal Al-Zahrani, người còn lại là Ali Abdullah Ahmed, từ Yemen.

Các quan chức Ảrập Xê-út trước đó cũng đã xác nhận danh tính hai công dân của mình.

Trong danh sách tù nhân Guantanamo của Lầu Năm góc, Al-Utaybi, 30 tuổi, sinh ra tại Al-Qarara, Ảrập Xê-út. Phía Mỹ cáo buộc Al-Utaybi là thành viên của một nhóm truyền đạo vũ trang có tên Jama'at Al Tablighi.

Hãng tin AP trích dẫn một thông cáo của Bộ Quốc phòng Mỹ cho hay, Al-Utaybi đã được đề nghị dẫn độ về nơi giam giữ mới tại một quốc gia khác (tên quốc gia này không được tiết lộ). Tuy nhiên, chỉ huy hải quân Mỹ Robert Durand - phát ngôn viên nhà tù Guantanamo -  khẳng định không biết liệu Al-Utaybi có được thông báo về đề xuất này trước khi treo cổ tự tử hay không.

Al-Zahrani, 21 tuổi, bị Mỹ cáo buộc là một trong những thành viên tiên phong của Taliban, chuyên hỗ trợ việc mua bán vũ khí phục vụ cho các cuộc tấn công chống lại binh lính Mỹ và liên quân. Al-Zahrani cũng tình nghi có tham gia vào cuộc nổi loạn trong tù tại Mazar-e-Sharif, Afghanistan tháng 11/2001, dẫn đến cái chết của Johnny "Mike" Spann, một quan chức CIA sinh ra tại Yenbo, Ảrập Xê-út.

Ahmed, 28 tuổi, sinh tại Shebwa, Yemen, bị phía Mỹ cáo buộc là một phần tử có phạm vi hoạt động từ trung đến cao cấp ở Al-Qaeda, nắm giữ các mối quan hệ chủ chốt giữa những trợ thủ chính với các thành viên cao cấp của mạng lưới khủng bố này. Theo Bộ Quốc phòng Mỹ, trong suốt thời gian bị giam giữ ở Guantanamo, Ahmed luôn giữ thái độ thù địch và chống đối lính canh. Ahmed cũng đã tham gia tuyệt thực đòi trả tự do từ cuối năm 2005 đến tháng 5/2006.

Cả ba tù nhân thiệt mạng đều chưa được ra toà xét xử và kết án chính thức.

Tướng John Craddock, Tư lệnh trưởng quân đội Mỹ ở miền nam miêu tả vụ tự sát của ba tù nhân trên là một hành động thánh chiến Hồi giáo chống lại Mỹ và liên quân. Trong khi đó, Shafiq Rasul (29 tuổi), một công dân Anh từng là tù nhân ở Guantanamo đã được trả tự do, không đồng tình với ý kiến này.

"Tự sát không phải là cái gì đó chỉ được nhìn nhận một cách hời hợt về Đạo Hồi. Nhưng nếu bạn bị người Mỹ nhồi nhét từ ngày này sang ngày khác rằng bạn sẽ không bao giờ được trở về nhà và bạn sẽ bị cô lập thì những hành động liều lĩnh này đơn giản chỉ vì tuyệt vọng." Rasul nói.

• Thanh Bình (Theo AP, ABC, Washington Times)