Sau các cuộc đàm phán 6 bên căng thẳng, CHDCND Triều Tiên hôm nay (13/2) đã chính thức chấp nhận giải trừ hạt nhân bước đầu để đổi lấy viện trợ năng lượng.

Một người Hàn Quốc đang đọc báo đăng tải thông tin CHDCND Triều Tiên chấp nhận giải trừ hạt nhân.

Theo thoả thuận vừa đạt được, CHDCND Triều Tiên sẽ nhận được khoản viện trợ đầu tiên là 50.000 tấn dầu nhiên liệu nặng trong vòng 60 ngày để đổi lấy việc đóng cửa lò phản ứng hạt nhân chính và các cơ sở liên quan của nước này tại Yongbyon với sự chứng thực của các thanh sát viên quốc tế. Thông qua việc vô hiệu hoá vĩnh viễn lò phản ứng Yongbyon và công khai tất cả các chương trình hạt nhân, kể cả kế hoạch liên quan đến lượng plutonium đã chiết xuất được từ lò Yongbyon, CHDCND Triều Tiên cuối cùng sẽ được viện trợ thêm 950.000 tấn nhiên liệu nữa.

Sau 60 ngày đầu tiên, các ngoại trưởng của cả 6 nước tham gia đàm phán (gồm Trung Quốc, Nhật, Nga, Mỹ, Hàn Quốc và CHDCND Triều Tiên) sẽ nhóm họp để đánh giá bước đầu việc thực hiện thoả thuận trên.

Sẽ có 5 nhóm làm việc về các vấn đề gồm giải trừ hạt nhân, bình thường hoá quan hệ Mỹ - CHDCND Triều Tiên, bình thường hoá quan hệ CHDCND Triều Tiên - Nhật, hợp tác kinh tế và năng lượng, hoà bình và an ninh ở Đông Bắc Á, được thành lập và đi vào hoạt động trong vòng 30 ngày tới. Dự kiến, các phái viên hạt nhân sẽ nhóm họp một buổi khác vào ngày 19/3 để đánh giá tiến triển hoạt động của những nhóm này.

Chi tiết thoả thuận được đọc công khai trước tất cả các đại biểu có mặt tại phòng hội nghị của một nhà khách chính phủ Trung Quốc hôm nay. Sau khi không có ý kiến nào phản đối, tất cả các quan chức đều đứng dậy và vỗ tay hoan nghênh thoả thuận.

Thoả thuận cho thấy một kế hoạch cụ thể đầu tiên cho việc giải trừ hạt nhân của CHDCND Triều Tiên sau hơn 3 năm đàm phán đa phương và chỉ 4 tháng sau khi Bình Nhưỡng tiến hành vụ thử hạt nhân đầu tiên. Giới quan sát nhận định nó có thể báo hiệu một kỉ nguyên hợp tác mới giữa CHDCND Triều Tiên với hai "kẻ thù truyền thống" là Mỹ và Nhật.

Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ Christopher Hill cho biết Washington cảm thấy hài lòng về kết quả vừa đạt được nhưng vẫn gọi đó là sự khởi đầu của một quá trình. Phát biểu trước các phóng viên, trưởng phái đoàn đàm phán hạt nhân của Mỹ khẳng định: "Rõ ràng chúng ta vẫn còn phải vượt qua một quãng đường dài phía trước nhưng chúng tôi hài lòng về thoả thuận này. Đó là một bước tiến rất quan trọng".

Theo Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vũ Đại Vĩ, CHDCND Triều Tiên và Mỹ sẽ tiến hành các cuộc đàm phán nhằm giải quyết những tranh chấp và tái khởi động các quan hệ ngoại giao.

Theo thoả thuận, Mỹ sẽ bắt đầu quá trình rút tên CHDCND Triều Tiên ra khỏi danh sách các quốc gia hậu thuẫn khủng bố mà Washington lập ra cũng như dỡ bỏ các lệnh cấm vận thương mại đối với Bình Nhưỡng. Tuy nhiên, thời hạn cụ thể cho những hoạt động này vẫn chưa được định đoạt. Ông Hill tiết lộ Washington cũng đã cam kết huỷ bỏ các lệnh cấm vận tài chính chống lại một ngân hàng đang nắm giữ các tài khoản của Bình Nhưỡng trong vòng 1 tháng tới.

Trong khi đó, Nhật và Hàn Quốc cũng sẽ tìm cách bình thường hoá quan hệ với CHDCND Triều Tiên. Tuy nhiên, từ Tokyo, Thủ tướng Nhật Shinzo Abe cho biết chính phủ của ông sẽ không tham gia vào việc viện trợ cho Bình Nhưỡng. Nhật từng tuyên bố muốn giải quyết thoả đáng vấn đề công dân nước này bị CHDCND Triều Tiên bắt cóc.

• Thanh Bình (Theo AP)