Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ hôm 28/4  đã chỉ trích mạnh mẽ việc quân đội đe dọa can thiệp vào chính trị, tuyên bố quân đội vẫn phải nằm dưới sự kiểm soát dân sự.

Biểu tình chống quân đội tại Istanbul 28/4

Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ, đã lật đổ 4 chính phủ trong 50 năm qua, lo ngại về cuộc bầu cử tổng thống, tuyên bố sẵn sàng hành động để bảo vệ chủ nghĩa thế tục, tách biệt tôn giáo và chính trị.

Bộ trưởng Tư pháp Cicek nói rằng tuyên bố của quân đội nhằm chống lại chính phủ và gây ảnh hưởng tới Tòa án Hiến pháp. Tòa án Hiến pháp đang thụ lý một vụ kiện liên quan tới vòng một của cuộc bầu cử tổng thống hôm 28/4. ’’Các vấn đề của Thổ Nhĩ Kỳ sẽ được giải quyết theo khuôn khổ của luật pháp, không có cách nào khác...Tham mưu trưởng phải chịu trách nhiệm trước Thủ tướng’’, ông Cicek nói.

Giới chức thế tục Thổ Nhĩ Kỳ, gồm các tướng lĩnh và thẩm phán hàng đầu, lo ngại đảng AK cầm quyền của Thủ tướng Erdogan sẽ làm xói mòn hệ thống thế tục nếu ứng cử viên Abdullah Gul của đảng này được Quốc hội bầu làm tổng thống. Ông Gul - Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ - đã không giành được đủ số phiếu cần thiết tại Quốc hội hôm 28/4. Một cuộc bỏ phiếu thứ hai dự kiến sẽ diễn ra vào 2/5 tới.

Các đảng thế tục đối lập đã tẩy chay cuộc bỏ phiếu hôm 28/4. Một trong số những đảng này đã yêu cầu Tòa án Hiến pháp hủy bỏ cuộc bỏ phiếu do có chưa tới 2/3 số nghị sĩ tại Quốc hội vào thời điểm bỏ phiếu. Chính phủ nói rằng cuộc bỏ phiếu hoàn toàn hợp lệ.

Nếu Tòa án ra phán quyết nghiêng về phe đối lập, Thủ tướng sẽ phải kêu gọi bầu cử quốc hội trước thời hạn. Tổng thống Ahmet Necdet Seze, một người thế tục, sẽ vẫn tại chức cho tới khi quốc hội mới có thể bầu người kế nhiệm ông.

Khoảng 1.000 người biểu tình đã tập trung tại ĐH Ankara hôm 28/4 để phản đối chính phủ. Một cuộc biểu tình lớn dự kiến diễn ra tại Istanbul vào ngày mai.

Cùng ngày, Liên minh châu Âu (EU) đã lên tiếng cảnh cáo quân đội Thổ Nhĩ Kỳ không được can thiệp vào chính trị. Tuy nhiên, EU đã mất ảnh hưởng tại Thổ Nhĩ Kỳ, nơi công luận đã
trở nên hoài nghi về EU. Nhiều người Thổ Nhĩ Kỳ cảm thấy EU không muốn kết nạp Thổ Nhĩ Kỳ.

• Minh Sơn (Theo Reuters, BBC)