Sự chia rẽ lại xuất hiện trong chính quyền Bush về thỏa thuận giải trừ hạt nhân CHDCND Triều Tiên, giữa lúc thông tin tình báo cho rằng có sự hợp tác về hạt nhân giữa Triều Tiên và Syria.
 |
| Ảnh vệ tinh về lò phản ứng hạt nhân ở Yongbyon |
Những báo cáo trên được dựa trên thông tin tình báo từ các chuyến bay do thám của Israel cũng như cuộc đột kích hồi tuần trước của Israel vào các mục tiêu bên trong lãnh thổ Syria. Có lẽ thông tin này do những người theo đường lối cứng rắn trong chính quyền Bush cung cấp, những người chống lại thỏa thuận với Triều Tiên.
Báo cáo trên được đưa ra vài ngày trước các cuộc đàm phán sáu bên giữa Mỹ, Trung Quốc, hai miền Triều Tiên, Nhật Bản và Nga, nơi Bình Nhưỡng được mong đợi sẽ nhất trí tuyên bố và đóng cửa chương trình hạt nhân vào cuối năm 2007.
’’Có thể một số quan chức đang cố phá hoại thỏa thuận hạt nhân Triều Tiên bằng cách mô tả nước này là quốc gia phổ biến hạt nhân’’, Joseph Cirincione, một chuyên gia vũ khí từng là cố vấn then chốt của Quốc hội Mỹ, nói. Ông đã ví các báo cáo này với những báo cáo trước cuộc xâm lược Iraq của Mỹ năm 2003. Hồi đó, các quan chức Mỹ đã cung cấp thông tin tình báo sai lệch rằng Saddam Hussein có vũ khí hủy diệt hàng loạt.
Trong nhiều thập kỷ, Washington đã cáo buộc Triều Tiên phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt. Các quan chức Mỹ cáo buộc Syria ủng hộ các nhóm khủng bố tại Trung Đông.
’’Mối liên hệ tiềm năng giữa vũ khí hủy diệt hàng loạt và khủng bố là đe dọa lớn nhất đối với an ninh của Mỹ và các đồng minh. Nếu Triều Tiên đang di chuyển các cơ sở hạt nhân của nước này tới Syria, hay chỉ đơn thuần là phổ biến hạt nhân, hành động đó sẽ ngầm phá hoại mọi thứ trong thỏa thuận sáu bên đổi viện trợ lấy giải trừ hạt nhân’’, trang quan điểm bảo thủ của tờ Wall Street đưa tin hôm 14/9, tìm kiếm cơ hội đóng băng thỏa thuận hạt nhân Triều Tiên.
’’Ngay cả khi thông tin tin báo trên không đúng, chính quyền Bush có nghĩa vụ ngừng thỏa thuận hạt nhân này cho tới khi quan hệ hạt nhân Bình Nhưỡng và Damascus được làm rõ’’.
Bộ Ngoại giao Mỹ đã từ chối bình luận trực tiếp về các thông tin tình báo trên, nói rằng Washington luôn lo ngại về các hoạt động phổ biến hạt nhân của Triều Tiên. Vấn đề này là một bộ phận quan trọng trong các cuộc đàm phán sáu bên.
Bằng chứng về quan hệ Triều Tiên-Syria bao gồm ảnh vệ tinh. Những bức ảnh này đã khiến một số quan chức Mỹ tin rằng cơ sở hạt nhân ở Syria có thể được sử dụng để sản xuất nhiên liệu vũ khí hạt nhân. Các chuyến bay do thám của Israel trên bầu trời Syria cũng đã chụp các bức ảnh về các cơ sở hạt nhân mà các quan chức Israel tin rằng được cung cấp nhiên liệu từ Triều Tiên.
Theo Cirincione, chương trình hạt nhân của Syria đã bắt đầu cách đây 40 năm. Đó là một chương trình nghiên cứu cơ bản quanh một lò phản ứng nhỏ 30 KW. Lò này sản xuất một vài loại đồng vị phóng xạ và neutron. ’’Syria còn xa mới có một chương trình sản xuất vũ khí hạt nhân hoặc nhiên liệu hạt nhân’’, ông nói.
Có trên một chục quốc gia, gồm Bỉ, Đức, Nga, Trung Quốc và Mỹ đã giúp Syria phát triển chương tình hạt nhân bằng cách đào tạo các nhà khoa học.
-
Minh Sơn (tổng hợp)
