Tướng Pervez Musharraf của Pakistan đã được tái bầu là tổng thống hôm 6/10, trừ khi các thẩm phán của Tòa án Tối cao phủ quyết kết quả này vào ngày 17/10.
 |
| Tổng thống Musharraf |
Có vẻ như hành động trên vi phạm hiến pháp Pakistan. Tuy nhiên, ông Musharraf phải đợi cho tới ngày 17/10 để biết liệu các thẩm phán của Tòa án Tối cao có chấp nhận kết quả bầu cử hay không.
Tướng Musharraf đang đánh vật với các thẩm phán về các kế hoạch tái tranh cử của ông trong nhiều tháng qua. Nỗ lực của ông Musharraf sa thải Chánh án Iftikhar Chaudhry hồi tháng ba đã khuyến khích các thẩm phán nói về việc bảo vệ thể chế cao nhất ở nước này, chống lại sự bắt nạt của giới cầm quyền quân sự mà thường hay ra lệnh. Tuy nhiên, sau khi đã làm cho Tướng Musharraf và các sĩ quan của ông sợ hãi, các thẩm phán giờ, nhiều hay ít, đã khuất phục trước các yêu cầu của họ.
Vào ngày 5/10, các thẩm phán đã hoãn phiên tòa xét xử vụ kiện mới nhất trong nhiều vụ kiện pháp lý liên quan tới việc ông Musharraf tái tranh cử tổng thống khi vẫn còn là lãnh đạo quân đội. Họ cũng ra phán quyết một cách lạ lùng rằng cuộc bầu cử tổng thống có thể tiến hành. Nếu họ phán quyết bất lợi cho ông Musharraf, các cố vấn của ông nói rằng họ hẳn là sẽ tuyên bố tình trạng thiết quân luật, trao cho ông cơ hội sa thải một số thẩm phán ’’gây rắc rối’’.
Tất nhiên, vẫn chưa rõ các thẩm phán sẽ ra phán quyết như thế nào vào ngày 17/10 tới, khi họ có cơ hội cuối cùng để xem xét lại việc ông Musharraf tái tranh cử tổng thống trong khi vẫn là lãnh đạo quân đội. Tuy nhiên, hoàn toàn hợp lý để dự đoán rằng họ sẽ để ông Musharraf giữ phần thưởng mà ông giành được hôm 6/10. Nhằm cứu vớt danh dự cho Tòa án Tối cao, có thể họ sẽ khăng khăng yêu cầu ông Musharraf từ bỏ chức vụ trong quân đội của ông trước tiên - việc mà ông hứa sẽ làm vào ngày 15/11.
Cách đây 1 năm, hẳn là Tướng Musharraf sẽ không chấp nhận những điều kiện này. Ông đã phá vỡ nhiều lời hứa trước đây về việc từ bỏ bộ quân phục - nguồn sức mạnh của ông. Tuy nhiên, dưới áp lực trong nước và của Mỹ, giờ ông có thể chấp nhận rằng từ bỏ bộ quân phục có ý nghĩa sống còn đối với sự nghiệp chính trị của ông.
Vào ngày 4/10, Tướng Musharraf đã chỉ định một người trung thành với ông, Tướng Ashfaq Kayani, làm Phó Tổng tư lệnh và là người kế nhiệm ông lãnh đạo quân đội. Là người đứng đầu Cơ quan tình báo liên ngành hùng mạnh (ISI), Tướng Kayani không phải là một tư lệnh quân đội khiêm tốn.
Tuy nhiên, quyết định trên vẫn chưa đặt dấu chấm hết cho cuộc khủng hoảng chính trị rắc rối ở Pakistan. Trên thực tế, nước này có thể sắp bước vào một giai đoạn bất ổn hơn. Các cuộc bầu cử quốc hội sẽ được tổ chức vào tháng 1 tới và không có chính đảng nào có thể giành được đa số. Do vậy, các liên minh sẽ phải được hình thành.
Liên minh quan trọng nhất trên thực tế đã được xác lập, giữa cựu Thủ tướng lưu vong Benazir Bhutto - lãnh đạo đảng Nhân dân Pakistan tự do (PPP) và tướng Musharraf. Điều này cũng có nghĩa là sự hợp tác giữa bà Bhutto và đảng Liên đoàn Hồi giáo Pakistan (Qaid) - một lực lượng bảo thủ ủng hộ ông Musharraf.
Bà Bhutto đã đề xuất ủng hộ ông Musharraf trở thành tổng thống miễn là ông từ bỏ bộ quân phục. Để đổi lại, bà muốn miễn trừ khỏi các lời buộc tội tham nhũng liên quan tới hai nhiệm kỳ cầm quyền của bà, xóa bỏ hạn chế thủ tướng chỉ được nắm quyền hai nhiệm kỳ và thu quyền giải tán chính phủ của tổng thống. Chính phủ của bà Bhutto đã hai lần bị giải tán.
Trong tình hình hiện nay, Tướng Musharraf chỉ cho bà Bhutto được miễn truy tố - trong một lệnh ân xá mà chính phủ Pakistan đưa ra hôm 5/10. Bà Bhutto nói rằng bà sẽ trở về Pakistan vào ngày 18/10. Ngoại trưởng Mỹ, Condoleezza Rice, được tin là đã gọi điện cho bà Bhutto tuần này để cổ vũ quyết tâm của bà. Mỹ, nước ủng hộ Tướng Musharraf mạnh nhất, từ lâu đã đề xuất sự hợp tác này. Tuy nhiên, cả bà Bhutto và Tướng Musharraf đều kiêu ngạo và độc đoán và dường như họ cũng ghét nhau. Khi họ bắt tay với nhau, sẽ dễ dàng hơn chút ít để dự đoán về tương lai chính trị của Pakistan.
-
Minh Sơn (theo Economist)
