Nhà chức trách Pakistan đã bắt giữ các lãnh đạo đối lập hôm 4/10 sau khi Tổng thống  Pervez Musharraf đình chỉ hiến pháp của Pakistan, thay thế Chánh án Tòa án tối cao, đóng cửa các đài truyền hình độc lập, nói rằng Pakistan phải chống lại làn sóng cực đoan Hồi giáo.

Xe bọc thép trước phủ tổng thống Pakistan

Tướng Musharraf, người lên nắm quyền trong cuộc đảo chính năm 1999, đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp đêm 3/10, đập tan những hy vọng gần đây về một tiến trình quá độ suôn sẻ sang dân chủ tại quốc gia có vũ khí hạt nhân này.

’’Cuộc đảo chính thứ hai của Tướng Musharraf’’, là tít chính của tờ báo tiếng Anh Dawn. Khắp Pakistan, cảnh sát đã bắt giữ các nhà hoạt động chính trị và các luật sư đi đầu trong chiến dịch chống lại sự cầm quyền của ông Musharraf. Trong số những người bị tống giam có Javed Hashmi, Chủ tịch tạm quyền đảng Liên đoàn Hồi giáo Pakistan của cựu Thủ tướng Nawaz Sharif, và Asma Jehangir, Chủ tịch Ủy ban nhân quyền độc lập của Pakistan.

Ông Musharraf đã bảo vệ quyết định của ông, nói rằng ông không thể cho phép Pakistan tự tử. Ông cho rằng đất nước này đang ở trong một cuộc khủng hoảng do bạo lực của các chiến binh và bộ máy tư pháp gây ra. Những động thái trên diễn ra khi Tòa án Tối cao chuẩn bị ra phán quyết về chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống vừa qua của ông Musharraf.

Chánh án Iftikhar Chaudhry và tám thẩm phán khác thuộc Tòa án Tối cao đã từ chối công nhận lệnh khẩn cấp trên, tuyên bố lệnh đó là trái hiến pháp. Hành động trên đã dẫn tới việc ông Chaudhry bị sa thải.

Có tranh cãi liệu Tổng thống đã ban hành tình trạng thiết quân luật hay chưa. Các tờ báo địa phương và lãnh đạo của phe đối lập chính, Benazir Bhutto, đã cáo buộc ông Musharraf áp đặt tình trạng thiết quân luật mà không tuyên bố. Tuy nhiên, Chưởng lý Pakistan cho biết Thủ tướng, quốc hội và chính phủ dân sự vẫn sẽ tiếp tục hoạt động.

Vẫn chưa rõ liệu các cuộc bầu cử quốc hội dự kiến diễn ra vào tháng 1 tới có được tiến hành hay không. Ông Musharraf không đề cập tới vấn đề này trong bài phát biểu trên truyền hình sau khi ban bố tình trạng khẩn cấp song ông quả quyết ông muốn phục hồi dân chủ.

Nhiều nước trên thế giới đã tỏ ý quan ngại về động thái của ông Musharraf. ’’Hành động này là rất đáng thất vọng. Tổng thống Musharraf cần tuân thủ những cam kết về việc tổ chức các cuộc bầu cử tự do và công bằng vào tháng 1, đồng thời từ chức lãnh đạo quân đội trước khi nhậm chức tổng thống nhiệm kỳ mới’’, phát ngôn Nhà Trắng Gordon Johndroe nói.

’’Chúng tôi lo ngại về tình hình ở Pakistan, và tin rằng chính phủ và người dân Pakistan có thể giải quyết được các vấn đề của họ’’, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Liu Jianchao nói.

Tại Anh, Bộ trưởng Ngoại giao David Miliband đã kêu gọi Pakistan theo đuổi ’’sức mạnh dân chủ và pháp quyền để đạt được các mục tiêu ổn định, phát triển và chống khủng bố’’. Bộ Ngoại giao Pháp cũng bày tỏ lo ngại và kêu gọi ông Musharraf duy trì pháp quyền.  Liên minh châu Âu cũng bày tỏ những mối quan ngại tương tự.

• Minh Sơn (tổng hợp)