Tổng thống Bush hôm 2/4 đã vấp phải một trở ngại lớn về ngoại giao khi các đồng minh NATO từ chối yêu cầu mà ông Bush đưa ra: bắt đầu quá trình kết nạp hai nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ là Ukraine và Grudia vào khối quân sự này.

Tổng thống Bush

Quyết định trên sẽ được chính thức hóa vào ngày 3/4 và chắc sẽ được Nga hoan nghênh - nước phản đối kịch liệt việc NATO mở rộng về phía đông. Theo giới phân tích, đây là một thất bại trong chính sách ngoại giao của ông Bush tại hội nghị thượng đỉnh cuối cùng của NATO mà ông tham dự.

Các tuyên bố công khai từ Đức và Pháp đã báo trước quyết định này song ông Bush vẫn cố thúc NATO kết nạp Grudia và Ukraine. ’’Chúng tôi tin rằng còn quá sớm để bắt đầu tiến trình kết nạp hai nước này’’, Thủ tướng Đức Angela Merkel phát biểu khi bà tới Bucharest tham dự hội nghị. Pháp và Đức lo ngại việc kết nạp Ukraine và Grudia có thể làm tổn hại nghiêm trọng quan hệ với Moscow - một nhà cung cấp năng lượng chủ chốt cho châu Âu.

Các nhà ngoại giao cho biết NATO sẽ ra một tuyên bố rằng khối này sẽ vẫn mở cửa nếu Ukraine và Grudia tiếp tục các cuộc cải cách chính trị và quân sự, cũng như tuyên truyền để các công dân của họ ủng hộ NATO.

Mặc dù vậy, ông Bush hy vọng NATO sẽ ra tuyên bố ủng hộ kế hoạch lá chắn tên lửa Đông Âu của Mỹ. ’’Đó sẽ là một tuyên bố rất quan trọng bởi NATO có thể đảm bảo với các thành viên và người dân trong khối rằng sẽ có các biện pháp phòng vệ để ngăn chặn một quốc gia chẳng hạn như từ Trung Đông tiến hành một cuộc tấn công đe dọa an ninh của chúng ta’’, ông Bush nói.

NATO cũng sẽ ra một ’’tuyên bố tầm nhìn’’ về cam kết của khối này đối với Afghanistan. Một số nước châu Âu coi sứ mạng của NATO tại quốc gia này chủ yếu mang tính nhân đạo trong khi chính quyền Bush và các nước khác coi Afghanistan là một mặt trận trung tâm trong cuộc chiến chống khủng bố. Canada đã đe dọa rút quân đội nước này khỏi miền Nam Afghanistan nếu các đồng minh khác không gửi thêm 1.000 quân chiến đấu tới đó trợ giúp.

NATO có khoảng 47.000 quân tại Afghanistan, trong đó có khoảng 14.000 lính Mỹ. Mỹ cũng có 13.000 quân nữa đang săn lùng các phần tử khủng bố ở miền Đông và huấn luyện lực lượng an ninh Afghanistan. Ông Bush đã cam kết gửi thêm 3.200 lính thủy đánh bộ Mỹ tới Afghanistan trong khi Tổng thống Pháp cam kết gửi thêm khoảng 800 lính Pháp tới miền Nam - nơi các phiến quân Taliban đang hoạt động mạnh.

• Minh Sơn (theo AP)