Chính quyền Bush hôm 13/5 đã ca ngợi việc Triều Tiên giao tài liệu hạt nhân song thừa nhận rằng những tài liệu đó chưa đủ để đẩy lùi những nghi ngờ về vũ khí hạt nhân của nước này.
Các quan chức cho biết họ vẫn đang đợi báo cáo đầy đủ về các hoạt động hạt nhân trong quá khứ của Triều Tiên mà hiện đã chậm gần 5 tháng so với hạn chót. Họ hy vọng các tài liệu này sẽ thuyết phục những người hoài nghi trong Quốc hội và các nơi khác rằng thỏa thuận giải trừ hạt nhân với Triều Tiên vẫn hữu ích mặc dù có một số trì hoãn và những tiết lộ về việc Triều Tiên bán công nghệ hạt nhân cho Syria.
Ông Sung Kim cùng với một số tài liệu hạt nhân tại cuộc họp báo (ảnh Reuters)
Nhằm mục đích này, Bộ Ngoại giao Mỹ đã tổ chức một cuộc họp báo vào ngày 13/5 với sự tham gia của nhà ngoại giao Sung Kim - người đã có chuyến công du đặc biệt tới Bình Nhưỡng để nhận 18.822 trang tài liệu về hoạt động plutonium của Triều Tiên. ’’Tôi nghĩ những tài liệu này là một bước quan trọng đầu tiên trong việc thẩm tra tuyên bố về hạt nhân của Triều Tiên. Tuy nhiên, những tài liệu này chưa đủ’’, ông Kim nói.
Cuộc họp báo của ông Kim diễn ra khi Hạ viện Mỹ dự định xem xét thắt chặt các yêu cầu đối với chính quyền Bush về việc theo đuổi thỏa thuận giải trừ hạt nhân Triều Tiên. Dự luật sẽ ngăn Mỹ loại Triều Tiên khỏi danh sách các nước tài trợ khủng bố cho tới khi ông Bush chứng minh rằng Bình Nhưỡng không chuyển công nghệ hạt nhân cho Iran, Syria và các nước khác bị Mỹ coi là ủng hộ khủng bố. Ông Bush cũng sẽ phải chứng minh Triều Tiên đã cung cấp tuyên bố đầy đủ và chính xác về mọi chương trình hạt nhân theo thỏa thuận tháng 2/2007.
Một số nhà chỉ trích lo ngại việc loại Triều Tiên khỏi danh sách tài trợ khủng bộ sẽ khiến Mỹ không còn đòn bẩy quan trọng để ép Triều Tiên tuân thủ các cam kết trong thỏa thuận giải trừ hạt nhân. Thỏa thuận 2007 với Hàn Quốc, Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản và Nga trao cho Triều Tiên những ưu đãi về kinh tế, chính trị và năng lượng để nước này từ bỏ vũ khí hạt nhân cũng như khả năng sản xuất vũ khí hạt nhân.
Tại cuộc họp báo, ông Kim nói rằng còn quá sớm để biết khi nào Bình Nhưỡng sẽ giao nốt số tài liệu còn lại. Tuy nhiên, ông tỏ ý lạc quan rằng Bình Nhưỡng sẽ thực hiện việc đó. Mỹ nói rằng Triều Tiên đã không cung cấp đầy đủ hồ sơ về các chương trình hạt nhân của nước này theo hạn chót 31/12/2007 và các cuộc đàm phán sáu bên đã bị đình trệ kể từ đó tới nay.
Ông Kim cũng nói rằng Triều Tiên đã hoàn tất 8 trong số 11 bước tháo dỡ lò phản ứng hạt nhân của nước này song dường như cố tình giảm tốc độ của công việc còn lại. Triều Tiên muốn chắc chắn rằng nước này nhận được dầu mỏ mà các nước khác đã hứa trước khi hoàn tất những khâu cuối cùng. Cứ với tốc độ hiện nay, sẽ mất vài tháng nữa mới tháo dỡ xong lò phản ứng trên, ông Kim nói.
Trong khi đó, phát ngôn viên Dana Perino của Nhà Trắng cho biết Mỹ đang thảo luận cách viện trợ lương thực cho Triều Tiên. Perino nói rằng Bình Nhưỡng đã công khai tuyên bố nước này đối mặt với tình trạng thiếu lương thực trầm trọng. Mỹ đã nỗ lực tách vấn đề hạt nhân và viện trợ lương thực, nói rằng lương thực là một vấn đề nhân đạo và không nên gắn với các mục tiêu của Mỹ trong các lĩnh vực khác.
-
Minh Sơn (theo AP, BBC)