Các cuộc tranh luận ở Mỹ đang nóng bỏng ngay sau khi cuốn sách "The Way of The World" của tác giả Ron Suskind về cách thức chính quyền Bush/Cheney tiến hành cuộc chiến chống khủng bố được tung ra ngày 5/8.
Ảnh minh họa của ABC News.
Theo cuốn sách này, Nhà Trắng giấu nhẹm thông tin tình báo do Anh cung cấp, rằng cựu Giám đốc Cơ quan Tình báo Iraq Tahir Jalil Habbush khẳng định Saddam Hussein không có vũ khí hủy diệt hàng loạt.
Nhà Trắng còn lệnh cho CIA phải làm giả một lá thư viết tay tự cho là của ông Habbush gửi tới Saddam Hussein, rồi công bố lá thư này 9 tháng sau khi cuộc chiến nổ ra nhằm chứng minh mối liên hệ giữa chế độ Đảng Baath với al-Qaeda.
Nhà Trắng và CIA bác bỏ các cáo buộc trong cuốn sách của Ron Suskind và tuyên bố chúng hoàn toàn là bịa đặt.
Ỉm thông tin tình báo?
Trong "The Way of The World", tác giả Ron Suskind cho biết, ba tháng trước cuộc chiến Iraq, Thủ tướng Anh khi đó là ông Tony Blair đã cử mật vụ cấp cao Michael Shipster tới Trung Đông để thu thập thông tin. Tại Jordan, ông Shipster đã có nhiều cuộc gặp gỡ bí mật với Giám đốc Cơ quan Tình báo Iraq Tahir Jalil Habbush và được ông Habbush khẳng định rằng Saddam Hussein không có vũ khí hạt nhân.
Suskind cho biết, các cuộc gặp giữa Shipster và Habbush được chứng thực bởi Nigel Inkster, nguyên Phó Giám đốc MI6 và chính ông này cũng xác nhận thông tin mà Habbush đưa ra. Theo tác giả, nguyên Giám đốc Cục Tình báo Anh Sir Richard Dearlove cũng chứng thực những điều này.
Suskind viết: Sir Richard đã bay tới Washington vào tháng 2/2003, để trình bày báo cáo của Habbush cho Giám đốc CIA lúc đó là George Tenet.
Tài liệu này nêu rõ, theo Giám đốc Cục Tình báo Iraq, Saddam Hussein đã ngừng chương trình hạt nhân vào năm 1991 - cùng năm ông ta phá hủy chương trình vũ khí hóa học, và đã chấm dứt chương trình vũ khí sinh học vào năm 1996. Những lời khẳng định này hóa ra đúng là sự thật.
Sau đó, Giám đốc CIA Tenet đã báo cáo cho Tổng thống Bush và cố vấn an ninh quốc gia của ông là Condoleezza Rice. Tuy nhiên, theo Suskind, chính quyền của Tổng thống George W. Bush và Phó Tổng thống Dick Cheney đã gạt bỏ mọi tuyên bố hoặc bằng chứng có thể dẫn tới việc dừng quyết định tấn công quân sự đối với chính quyền Saddam Hussein.
Rob Richer, cựu Giám đốc CIA phụ trách khu vực Cận Đông, nói với Suskind: "Người Anh muốn tránh chiến tranh. Nhưng Tổng thống Bush muốn tiến hành cuộc chiến ở Iraq ngay từ những ngày đầu tiên ông lên nhậm chức. Chẳng gì có thể ngăn cản được điều đó".
Về cáo buộc này, ông Tenet nói: "Có rất nhiều quan chức Iraq đã cho biết, cả công khai lẫn bí mật, rằng Iraq không có WMD - nhưng chúng tôi và các đồng nghiệp tình báo nước ngoài đều đánh giá rằng những cá nhân này đều nói theo kiểu của Đảng Baath và họ tìm cách trì hoãn một cuộc tấn công của liên quân. Nguồn tin đặc biệt mà Suskind viện dẫn không đưa ra được bằng chứng ủng hộ cáo buộc của ông ta và hành động một cách không thuyết phục và thoái thác".
Tổng thống George W. Bush khi vạch ra thông tin tình báo về ban lãnh đạo al-Qaeda ở Iraq. (Ảnh: Reuters)
Viết thư giả?
Cũng trong cuốn sách, tác giả đoạt giải Pulitzer Ron Suskind còn cáo buộc Nhà Trắng đã ra lệnh cho CIA phải làm giả một lá thư viết tay tự cho là của Giám đốc Cơ quan Tình báo Iraq gửi tới Saddam Hussein.
"Đó là một ngày đen tối đối với CIA", Suskind nói trên chương trình Today của NBC hôm 5/8.
Theo Suskind, ông Habbush đã được CIA trả tiền vào tháng 10 năm 2003 để viết một lá thư giả gửi tới Saddam, đề ngày 1/7/2001, với nội dung kẻ được cho là đầu sỏ vụ tấn công 11/9 Mohammed Atta đã tập dượt "sứ mệnh" của mình tại Iraq.
"Họ đã bí mật tái định cư cho Habbush ở Jordan, trả cho ông ta 5 triệu USD và sau đó buộc ông ta giúp lừa dối thế giới về một trong những sự thật nhục nhã nhất của thời đại: người Mỹ đã lao vào một cuộc chiến bằng các nguyên cớ bịa đặt", cuốn sách viết.
Theo tác giả Suskind, lá thư sau đó được chuyển cho Con Coughlin, một nhà báo Anh ở Baghdad, và bài viết về lá thư của ông này được tờ The Sunday Telegraph đăng tải vào ngày 14/12/2003, trùng với ngày Saddam Hussein bị bắt trong "hầm nhện" và 9 tháng sau khi cuộc chiến Iraq nổ ra.
Với tiêu đề "Tên khủng bố đứng sau vụ 11/9 được Saddam Hussein huấn luyện", bài báo như một minh chứng cho mối liên hệ giữa chế độ Đảng Baath của Saddam Hussein với mạng lưới khủng bố al-Qaeda. Ngay lập tức, nó đã thu hút được sự quan tâm rất lớn của dư luận ở Mỹ và giúp Nhà Trắng thêm bằng chứng biện hộ cho quyết định xâm lược Iraq.
Nhà Trắng gọi cáo buộc này là phi lý. Phó Thư ký báo chí Tony Fratto kiên quyết: "Lời cáo buộc rằng Nhà Trắng chỉ đạo ai đó làm giả một tài liệu Habbush gửi cho Saddam là lố bịch".
Nhà Trắng dự định sẽ "đáp trả một cách cứng rắn", ông Fratto cho biết thêm. "Ron Suskind sống nhờ vào nghề viết báo lá cải. Ông ta muốn bán sách và đưa ra những lời cáo buộc rồ dại mà không ai có thể xác minh được".
Nhưng cho dù có phải là giả hay không thì lá thư nói trên vẫn hiện diện và được một số báo đưa tin, trong đó có các hãng tin có uy tín như The Sunday Telegraph của Anh, Fox News và Politico của Mỹ.
"Trong vài ngày sau, lá thư của Habbush vẫn tiếp tục là chủ đề nổi bật ở Mỹ và trên toàn thế giới", ông Suskind viết. Nhà báo Con Coughlin còn được hãng tin NBC mời trả lời phỏng vấn trong chương trình "Gặp gỡ váo chí".
Ron Suskind là nhà báo của Tạp chí phố Wall từ năm 1993 đến năm 2000 và từng đoạt giải Pulitzer vào năm 1995. Trước cuốn "The Way of the World", Suskind đã viết hai cuốn sách bán chạy nhất với nội dung chỉ trích chính quyền Bush là "The Price of Loyalty" (2004) và "The One Percent Doctrine" (2006).
- Thanh Hảo (Tổng hợp)