Chavez là một trong những nhà lãnh đạo nước ngoài mà Obama dự định sẽ gặp mặt với mong muốn "biến thù thành bạn" và xa hơn nữa là để kết giao thêm một "đồng minh" mới. Phải chăng đây là thời điểm thích hợp nhất?  

Cơ hội mới cho cả Venezuela và Mỹ

Tổng thống Venezuela Hugo Chavez đã giành chiến thắng trong cuộc trưng cầu dân ý nhằm xóa bỏ luật giới hạn nhiệm kỳ hôm 15/2 và ông tuyên bố sẽ tái tranh cử lần thứ ba vào năm 2012.

Vì vậy, sự lựa chọn tốt nhất cho Tổng thống Mỹ Barack Obama bây giờ là nên thiết lập lại mối quan hệ với đất nước dầu mỏ này, khi giá dầu mỏ đang rẻ và Chavez đang sẵn sàng đàm thoại, tờ Newsweek bình luận.

Đây là thời điểm thích hợp nhất để Tổng thống Mỹ Obama thiết lập lại mối quan hệ với Venezuela. (Ảnh: Itaexpress)

Theo tờ này, trong suốt chiến dịch tranh cử chức tổng thống năm 2008, Obama đã liên tục nhắc đến Chavez là một trong số rất nhiều các nhà lãnh đạo thế giới ông dự định sẽ gặp mặt, "biến thù thành bạn" và xa hơn nữa là mong muốn sẽ kết giao thêm nhiều “đồng minh mới của Mỹ”.

Khoảng một thập kỉ trở lại đây, Chavez luôn là người “chống” Mỹ. Là người có tài hùng biện và đưa ra chính sách “làm giàu” từ dầu mỏ, vị lãnh đạo khôn ngoan và thông minh này đã mở rộng tầm ảnh hưởng về chính trị và kinh tế của Venezuela ở khu vực Mỹ Latin, lên tiếng chống lại chính quyền George W. Bush.

Nhưng với giá dầu giảm 1/3 so với năm ngoái và cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu lan rộng như hiện nay, Tổng thống Chavez cũng đã nhận ra cần phải cải thiện mối quan hệ với Mỹ.

Ngay trước ngày diễn ra cuộc trưng cầu dân ý, ông tuyên bố rằng: “Đây là thời điểm thích hợp nhất để nói chuyện với Tổng thống Mỹ Barack Obama về các chính sách quốc gia”. Đây rõ ràng là một thái độ hoàn toàn khác so với trước kia, khi ông luôn chỉ trích, phê phán Mỹ.

“Chavez là một nhà lãnh đạo thông minh và tài ba”, nhà khoa học chính trị Dan Hellinger của trường Đại học Webster ở St. Louis, Missouri, Mỹ nói. 

Cũng có thể nói, sự thay đổi thái độ của Chavez đối với Mỹ là một thành công nữa của Obama. Vị tổng thống da màu trẻ tuổi này đã góp phần phá vỡ những suy nghĩ tiêu cực của nhà lãnh đạo Venezuela về Mỹ.

Động cơ nối lại tình hữu nghị giữa Venezuela và Mỹ

Tờ Newsweek cho rằng, cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu đã tạo ra rất nhiều động cơ giúp cho cả hai phía đều nhận thức được sự cần thiết phải cải thiện quan hệ, trong số đó, dầu mỏ là động cơ lớn nhất.

Tổng thống Venezuela cũng nhận thấy sự cần thiết lập lại quan hệ hữu nghị với Mỹ. (Ảnh: Telegraph)

Mặc dù tình hình ngoại giao giữa Venezuela và Mỹ hoàn toàn “đóng băng” dưới thời của Bush, nhưng Venezuela vẫn xuất khẩu một số lượng lớn dầu hỏa sang Mỹ, khoảng hơn một triệu thùng mỗi ngày (10% lượng dầu thô của Mỹ). Đây không phải là số lượng dầu mà Mỹ có thể dễ dàng kiếm được và Mỹ sẽ không biết phải xoay xở thế nào nếu thiếu số dầu này.

Hiện tại, Obama đang tập trung cải tạo nền kinh tế đang sa sút trầm trọng của Mỹ, đặc biệt là tìm cách thoát khỏi sự phụ thuộc quá nhiều vào năng lượng. Về lâu dài, Venezuela là một quốc gia có nhiều tiềm năng sẽ giúp Mỹ thoát khỏi khủng hoảng hơn bất kỳ quốc gia nào khác.

Hơn nữa, cải thiện mối quan hệ với Venezuela sẽ tạo cơ hội cho Obama mở rộng quan hệ với các nước Mỹ Latin, đặc biệt là với đồng minh lớn của Venezuela, Cuba. Chính quyền Obama sẽ không chỉ tập trung giải quyết các vấn đề buôn lậu, khủng bố như thời Bush, mà còn mở rộng bàn về các vấn đề hội nhập kinh tế, phát triển, thương mại, giải quyết đói nghèo ở các nước này.

Tổng thống Chavez cũng có những động cơ chính đáng để thiết lập lại mối quan hệ với Mỹ. Nền kinh tế khá biệt lập của Venezuela đang rơi vào khủng hoảng trầm trọng, lạm phát hiện ở mức 30% và dự đoán sẽ tăng lên 40% vào cuối năm nay.

Với giá dầu thấp như hiện nay, ông Chavez đã phải rút ra 12 tỉ đôla trong tổng số tiền dự trữ của quốc gia, để chi trả cho những công việc quốc gia hay các chương trình cứu trợ xã hội.

Tuy thế, việc nối lại quan hệ hữu nghị giữa hai nước không phải là một việc làm dễ dàng, có thể tiến hành ngay trong một sớm một chiều. Vẫn còn rất nhiều rào cản mà cả hai phía cần phải vượt qua.

Tổng thống Chavez đã sẵn sàng cho một cuộc gặp mặt, đối thoại với Obama vào ngày 17/4, tại cuộc họp thượng đỉnh lần thứ V của các nước châu Mỹ tổ chức tại Trinidad với sự tham dự của rất nhiều các nhà lãnh đạo thế giới.

Nếu hai nhà lãnh đạo này gặp nhau, họ sẽ có rất nhiều vấn đề cần bàn đến, như dầu mỏ, cuộc khủng hoảng kinh tế.... Thiết lập lại mối quan hệ với Venezuela sẽ không dễ dàng, nhưng nó đang là một vấn đề rất được Tổng thống Mỹ quan tâm.

• Nhật Anh (Theo Newsweek)