- Những ngày đầu tuần này, khi thời tiết tháng Bảy ở thủ đô Nga đột nhiên trở lạnh (kỷ lục trong vòng 112 năm nay), dư luận chăm chú theo dõi diễn biến thời tiết trong bang giao Nga-Mỹ: ngày 6 tháng Bảy, Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama lần đầu tiên thực hiện chuyến công du đến Nga.
 |
| Obama đến Nga với nhiệm vụ "cài lại" quan hệ Nga - Mỹ. Ảnh RUVR |
Ông Obama sẽ gặp người đồng nhiệm Nga Dmitry Medvedev và Thủ tướng Vladimir Putin. Các cuộc gặp sẽ xoay xung quanh nội dung quan hệ song phương và những vấn đề quốc tế thời sự nhất.
Obama nói về Putin
Trước ngưỡng cửa những cuộc gặp này, người ta nhận thấy ông Obama khá tích cực giao lưu với báo giới. Gặp báo chí Nga, Tổng thống Hoa Kỳ phô trương ý nguyện hướng tới cuộc đối thoại thiện chí với ban lãnh đạo Nga.
Một vài nhận xét nổi bật:
“Dmitry Medvedev là con người chín chắn và tiến bộ. Tôi cho rằng, ông Medvedev sẽ dẫn dắt nước Nga thành công trong thế kỷ XXI. Còn Thủ tướng Vladimir Putin thì tôi chưa gặp, nhưng rõ ràng đó là một thủ lĩnh rất mạnh của nhân dân Nga”, - Obama nói khi trả lời phỏng vấn của kênh truyền hình Nga “Rossia”
Thế nhưng khi phát biểu với thính giả nước nhà thì ông Obama lại có phát ngôn khá gay gắt.
"Tôi nghĩ, thậm chí nếu chúng tôi tiến lên trong quan hệ cùng với Medvedev, thì vẫn cần nói với Putin rằng lối tiếp cận tới chính sách đối ngoại của thời “chiến tranh lạnh” đã già cỗi rồi. Tôi nghĩ rằng Putin vẫn dẫm một chân trên con đường cũ của cuộc đối thoại giữa hai nước, còn chân thứ hai đặt trên con đường mới" – Obama tuyên bố với báo chí Mỹ như vậy trước chuyến công du.
Thêm nữa, Tổng thống Hoa Kỳ thấy cần giải thích cho Nga biết rằng bên kia đại dương chờ đợi điều gì từ Moscow: “Trong cách thức mà chúng tôi truyền đạt đến ông ấy (tức Putin) và nhân dân Nga, có thể hiện rõ ràng rằng Hoa Kỳ không tìm kiếm quan hệ đối đầu không thể dung hòa, mà muốn hợp tác trong những vấn đề không phổ biến hạt nhân, đấu tranh với chủ nghĩa khủng bố, các vấn đề năng lượng, điều mà chúng ta cũng sẽ nhận ở cuối tiến trình này là chúng ta sẽ có sự đối tác bền chặt hơn…”.
Thật ra, đó cũng chính là những nội dung mà Tổng thống Dmitry Medvedev, rồi chính giới cũng như báo giới Nga đều nói lâu nay, như là nguyện vọng và hướng đi của nước Nga mới.
Putin "ăn miếng trả miếng"
Khi ông chủ Nhà Trắng đưa ra tuyên bố này thì Thủ tướng Putin đang vi hành ở vùng Krasnodar và phản ứng lại như sau:
"Tôi không nhìn thấy khi ông ấy phát biểu. Nếu đúng như các vị phản ảnh…Chúng ta chờ đợi nhiều từ ban lãnh đạo mới của Hoa Kỳ. Nếu thấy rằng các đối tác Hoa Kỳ từ bỏ việc bố trí các căn cứ quân sự mới ở châu Âu, hay là xem lại cách tiếp cận của họ với việc mở rộng khối liên minh quân sự, - như thế sẽ là chuyển động lớn về phía trước… Còn liên quan đến chuyện rằng chúng ta đứng một chân ở quá khứ, còn chân kia ở phía trước… Trong dân gian Nga có những từ không được văn chương cho lắm…Chúng tôi không biết đứng chân trước chân sau. Chúng tôi đứng vững trên hai chân. Và luôn nhìn về tương lai. Đó là đặc điểm của nước Nga. Đó cũng là yếu tố cho phép Nga tiến lên phía trước."
Nga chắc hẳn không phản đối hợp tác với Hoa Kỳ theo những đề mục mà ông Barack Obama đã điểm qua. Tuy nhiên, những phát biểu từ Moscow cho thấy Nga muốn hợp tác thực sự nhưng bình đẳng cùng có lợi chứ không phải là sự thừa hành tầm thường để thực hiện những chỉ dẫn từ Washington. Chắc hẳn sẽ là cuộc mặc cả với nhau theo đúng chủ nghĩa thực dụng.
Người Nga vẫn chưa hết định kiến rằng ban lãnh đạo Hoa Kỳ luôn can thiệp vào công việc nội bộ và quốc tế dưới cớ này cớ khác, và đôi khi chẳng cần có lý do gì. Tức là chính lối tư duy và hành xử “chiến tranh lạnh” mà Obama đã định tính khi nhận xét về Putin.
Thêm nữa, hơi lạ là khi đang sửa sọan đến đâu đó làm khách mà lại có những phát ngôn không cẩn trọng dường như cố tình làm mếch lòng chủ nhà.
Chính vì thế, chắc rằng người ta sẽ càng chăm chú theo dõi mỗi cử chỉ mỗi lời nói của vị thượng khách Mỹ trong quá trình những cuộc hội đàm với các lãnh đạo Nga.
- Đan Thi (từ Moscow)
