Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Gates (trái) và người đồng nhiệm Israel Ehud Barak tại cuộc họp báo chung ở Jerusalem ngày 27/7. (Ảnh: AP)
Bộ trưởng Quốc phòng Robert Gates, người vừa có chuyến thăm tới Israel, tái cam kết với Nhà nước Do Thái rằng chính quyền Obama sẽ không "ngờ nghệch" trước các ý định hạt nhân của Iran. Ông cũng nhấn mạnh rằng Washington sẽ thúc đẩy các biện pháp trừng phạt mới cứng rắn hơn chống lại Tehran nếu họ không chịu nhượng bộ. Tuy nhiên, ông Gates không nêu cụ thể những biện pháp đó là gì.
Tại cuộc họp báo với ông Gates ở Jerusalem, Bộ trưởng Quốc phòng Isarel Ehud Barak nói đi nói lại 3 lần rằng Tel Aviv không loại trừ bất cứ một hành động nào - một lời cảnh báo ngụ ý rằng Nhà nước Do Thái sẽ cân nhắc một cuộc tấn công phủ đầu để ngăn chặn Iran có vũ khí hạt nhân.
"Chúng tôi, tất nhiên, tin rằng không nên loại bỏ một khả năng nào khi bàn bạc. Đây là chính sách của chúng tôi. Chúng tôi đề nghị các nước khác có cùng quan điểm này song chúng tôi không ra lệnh cho ai".
Dù có các mối quan hệ rất thân thiết, vấn đề liên quan tới cách thức giải quyết đối với sự tiến bộ nhanh chóng về hạt nhân của Iran đã trở thành một bất đồng công khai đáng chú ý giữa Israel và Mỹ. Israel tự xem mình là mục tiêu tấn công trước tiên của bất kỳ một quả bom Iran nào.
Iran khẳng định nước này chỉ đang cố gắng chế tạo các lò phản ứng hạt nhân phục vụ sản xuất điện dân sự. Các lãnh đạo Israel lo ngại Mỹ sẽ nhượng bộ Iran và chấp nhận ý kiến rằng nước Cộng hòa Hồi giáo sẽ sớm đủ khả năng chế tạo bom hạt nhân.
Obama khẳng định ông không chấp nhận một điều như vậy. Tuy nhiên, Mỹ lập luận rằng bất kỳ một cuộc tấn công nào của Israel nhằm vào Iran đều có thể phá vỡ sựa cân bằng an ninh vốn rất mỏng manh ở Trung Đông, và có thể gây ra một cuộc chạy đua vũ trang hạt nhân mới, đẩy các nước, trong đó có Israel và Iran, vào tình trạng tồi tệ hơn.
Chặng dừng chân ngắn ngủi của Bộ trưởng Gates tại Israel là một phần trong hàng loạt các chuyến công du con thoi của các quan chức Mỹ tới nước này trong tuần. Các chủ đề chính được họ bàn bạc là Iran, vấn đề mở rộng các khu định cư Do Thái trên đất Palestine. Trong mỗi một chủ đề, chính quyền Tổng thống Obama đang tỏ ra cứng rắn với Tel Aviv hơn so với thời George W. Bush.
Đặc sứ Trung Đông của ông Obama, cựu Thượng nghị sĩ George Mitchell, là quan chức Mỹ đầu tiên tới khu vực, chủ yếu là để thảo luận về các bất đồng giữa Washington và Tel Aviv về các khu định cư. Sau Bộ trưởng Gates, Cố vấn An ninh quốc gia James Jones và người phó của ông là Dennis Ross, chuyên gia về Trung Đông và Iran, cũng sẽ tới để thúc ép Israel hợp tác về vấn đề Iran.
- Thanh Hảo (Theo AP)
