Sau 2 ngày nhóm họp, chiều 25/10, Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 15 và các Hội nghị Cấp cao liên quan với các bên đối tác tại Hua Hin (Thái Lan) đã bế mạc.

Nghi thức bắt tay truyền thống của ASEAN. Ảnh Reuters.

Trong bài phát biểu bế mạc, Thủ tướng Thái Lan Abhisit Vejjajiva đánh giá, Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 15 và các Hội nghị Cấp cao liên quan với các bên đối tác đã thành công tốt đẹp, với những kết quả cụ thể.

Tại Hội nghị cấp cao ASEAN lần này, nguyên thủ quốc gia 10 nước thành viên ASEAN đã có những cuộc thảo luận cởi mở và hiệu quả trong nhiều vấn đề hợp tác phát triển kinh tế - xã hội.

Đặc biệt, các nhà lãnh đạo khu vực đã dành nhiều thời gian thảo luận về cuộc khủng hoảng kinh tế tài chính toàn cầu, nhấn mạnh sự cần thiết phải tiếp tục thực thi các gói kích thích kinh tế trong nước nhằm duy trì đà phục hồi.

Bên cạnh đó, các nhà lãnh đạo ASEAN còn đề nghị thúc đẩy cải cách quy chế để ngăn chặn nguy cơ tái diễn khủng hoảng trong hệ thống tài chính và ngân hàng.

Thu hẹp khoảng cách phát triển trong ASEAN

Các nhà lãnh đạo ASEAN đồng thời nêu bật sự cần thiết phải thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các nước thành viên và đẩy mạnh hội nhập.

Các nhà lãnh đạo tham dự Hội nghị đều khẳng định quyết tâm mạnh mẽ, đề ra phương hướng và những biện pháp đẩy mạnh hợp tác, kể cả trong nội bộ ASEAN cũng như giữa ASEAN với các đối tác, nhằm gia tăng liên kết khu vực cũng như đối phó có hiệu quả với các thách thức toàn cầu, như khủng hoảng tài chính - kinh tế, an ninh năng lượng và lương thực, biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh…

Về hợp tác giữa ASEAN với nhau, các nước đã ký Hiệp định Ưu đãi và Miễn trừ ASEAN, cơ bản hoàn tất dự thảo Nghị định thư về giải quyết tranh chấp và một số văn kiện pháp lý khác.

Về hợp tác giữa ASEAN với các đối tác, lãnh đạo các nước đối tác đều khẳng định coi trọng quan hệ và hợp tác toàn diện với ASEAN, tăng cường hỗ trợ ASEAN xây dựng Cộng đồng và thu hẹp khoảng cách phát triển cũng như ủng hộ vai trò chủ đạo của ASEAN trong các khuôn khổ hợp tác khu vực như ASEAN+3, Cấp cao Đông Á (EAS) và Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF).

Về hợp tác đối phó với những thách thức toàn cầu, các nhà lãnh đạo nhấn mạnh để sớm vượt qua cuộc khủng hoảng kinh tế - tài chính toàn cầu hiện nay, các nước trong khu vực cần tăng cường hợp tác và liên kết kinh tế, đẩy mạnh việc thực hiện các Hiệp định thương mại tự do (FTA) giữa ASEAN với từng nước đối tác, sớm triển khai Thỏa thuận Đa phương hóa Sáng kiến Chiang Mai, lập Cơ chế Giám sát kinh tế khu vực, thực hiện Sáng kiến Thị trường Trái phiếu châu Á cũng như nghiên cứu lập Khu vực Mậu dịch Tự do Đông Á.

Việt Nam sẽ nỗ lực thúc đẩy quan hệ ASEAN với các đối tác  

Tại Hội nghị cấp cao ASEAN+3 với Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhận định, tiến trình hợp tác ASEAN+3 đến nay đã mở rộng trên nhiều lĩnh vực khác nhau, trở thành khuôn khổ hợp tác năng động, quan trọng và hiệu quả; đóng góp thiết thực cho hòa bình, ổn định và phát triển ở khu vực, tạo tiền đề cho liên kết khu vực hướng tới mục tiêu lâu dài là xây dựng cộng đồng Đông Á.

Còn trong Hội nghị cấp cao ASEAN - Trung Quốc lần thứ 12, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng khẳng định với vai trò nước điều phối quan hệ ASEAN - Trung Quốc trong 3 năm (2010 - 2012), VN cam kết sẽ nỗ lực góp phần nâng quan hệ đối tác chiến lược ASEAN - Trung Quốc lên tầm cao mới.

Để đạt mục tiêu nêu trên, theo Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, ASEAN và Trung Quốc cần tích cực thực hiện “Tuyên bố chung về Quan hệ đối tác chiến lược vì hòa bình và thịnh vượng”.  Hai bên cũng cần tuân thủ và tích cực hợp tác thực hiện Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC), vì lợi ích chung của cả hai bên và cả khu vực.

Tại Hội nghị cấp cao ASEAN - Nhật Bản lần thứ 12, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng khẳng định Nhật Bản là một trong những đối tác truyền thống và quan trọng hàng đầu của ASEAN. Thủ tướng cho rằng, ASEAN và Nhật Bản cần nỗ lực hơn nữa để thúc đẩy quan hệ đối tác chiến lược ASEAN - Nhật Bản phát triển thực chất và hiệu quả hơn.

Phát biểu tại Hội nghị cấp cao ASEAN - Hàn Quốc lần thứ 12, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng hoan nghênh “Sáng kiến châu Á mới” của Hàn Quốc, trong đó có "Sáng kiến về hợp tác phát triển với ASEAN". Đánh giá cao sáng kiến của Hàn Quốc thành lập Tổ chức Hợp tác rừng châu Á và dành 100 triệu USD từ Quỹ Đối tác biến đổi khí hậu Đông Á hỗ trợ các nước ASEAN ứng phó với hiện tượng biến đổi khí hậu, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề nghị Hàn Quốc tích cực ủng hộ và tài trợ từ quỹ này cho việc lập Trung tâm giáo dục về môi trường Đông Á đặt tại VN.

Tại Hội nghị cấp cao ASEAN với Ấn Độ lần thứ 7, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng mong muốn Ấn Độ tiếp tục tích cực ủng hộ ASEAN liên kết khu vực và thu hẹp khoảng cách phát triển.

• Nhật Vy (Tổng hợp)