Như chúng ta đều biết, Chính phủ Mỹ không quan tâm đến việc chấp nhận thương lượng với Taliban hay các lực lượng phiến quân khác gây ra cuộc chiến chống lại Taliban và các lực lượng quốc tế, nhưng có một quốc gia đang hoạt động một cách tích cực trong kế hoạch hòa giải các các phe tại cuộc chiến ở Afghanistan. Đó là Nhật Bản.

Liệu Nhật Bản có thể là nước dẫn đầu quá trình đem lại hòa bình cho Afghanistan? (Ảnh: www.flags.de)

Một cuộc họp kín kéo dài 3 ngày được tổ chức ở Tokyo vừa kết thúc hôm thứ 4 (25/11), trong đó có đại diện chính quyền Afghanistan, Iran, Pakistan, Ả-rập Xê-út và những nước khác, đã thảo luận về việc làm thể nào có thể đàm phán vấn đề hòa bình ở Afghanistan. Trong số những người tham gia có Mohammad Masoom Stanekzai, cố vấn hòa giải cho Tổng thống Afghanistan Hamid Karzai.

Stanekzai thường ủng hộ hòa giải nội bộ Afghanistan và trong chuyến thăm tới Viện Hòa bình Mỹ năm ngoái, ông viết: "Có vô số các nhân tố cho thấy rằng thời điểm chín muồi đã tới cho một quá trình hòa giải", và "Một quá trình hòa giải chính trị toàn diện và phối hợp phải được khởi động".

Theo The Cable, cuộc hội thảo kết thúc với một danh sách các kiến nghị, sẽ được gửi tới Bộ trưởng Ngoại giao Nhật Katsuya Okada khi ông đang phác thảo chính sách trong tương lai của Nhật với Afghanistan.

Chính phủ Nhật, hiện đang do Đảng Dân chủ Nhật Bản DPJ cầm quyền, đang tìm kiếm một vai trò mới ở Afghanistan sau khi tuyên bố sẽ chấm dứt nhiệm vụ tiếp nhiên liệu quân sự ở đó, và cam kết tăng cường viện trợ cho nước này thêm 5 tỷ USD.

Dẫn đầu nỗ lực đàm phán quốc tế vì hòa bình giữa Taliban và chính quyền Afghanistan có thể là cách DPJ xây dựng hình ảnh mới cho chính sách đối ngoại của Nhật, từ lâu vẫn được cho là bị buộc chặt với chính sách đối ngoại của Mỹ. DPJ vừa mới đây đã kêu gọi một vị trí độc lập trong liên minh với Washington.

Các kiến nghị viết: "Bởi vì Nhật Bản vẫn có được chỗ đứng khá tốt ở Afghanistan và những nước láng giềng của Afghanistan, nên sẽ là rất cần thiết nếu Nhật Bản đóng vai trò chủ chốt trong cộng đồng quốc tế ủng hộ hòa bình và chương trình tái thống nhất đất nước của Chính phủ Afghanistan".

Đầu năm nay, Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Hillary Clinton đã đặt ra những điều kiện mà theo đó, bà tin rằng việc hòa giải với một số thành viên của Taliban có thể đạt được.

Bà nói tại Hội đồng quan hệ quốc tế Hoa Kỳ ngày 15/7: "Chúng tôi hiểu rằng không phải tất cả những ai chiến đấu cho Taliban đều ủng hộ Al-Qaeda, hay tin vào những chính sách cực đoan mà Taliban theo đuổi khi còn cầm quyền. Và hôm nay chúng tôi và các đồng minh sẵn sàng chào đón bất cứ ai ủng hộ Taliban mà phản đối al-Qaida, tước bỏ vũ khí của chúng, và sẵn sàng tham gia vào một xã hội tự do và cởi mở".

Nhưng đại diện đặc biệt của Afghanistan và Pakistan Richard Holbrooke nói hôm 23/11 rằng, "không hề có cuộc gặp trực tiếp nào giữa các quan chức Mỹ và quan chức Taliban".

Cuộc hội thảo do hội đồng Tổ chức tôn giáo và hòa bình thế giới tại Nhật Bản tổ chức, cùng với sự giúp đỡ của nhóm các nghị sĩ Nhật Bản vì an ninh chung và sự cộng tác của Bộ Ngoại giao Nhật Bản.

• Đình Ngân (Theo FP)