Tổng thống Mỹ Barack Obama hôm nay (15/11) tuyên bố, Washington không tìm cách kiềm chế sự trỗi dậy của Trung Quốc nhưng thương mại giữa hai nước cần phải cân bằng hơn.

Ảnh Reuters

Phát biểu trước các sinh viên tại một cuộc gặp ở Thượng Hải trong ngày đầu tiên trọn vẹn của chuyến thăm Trung Quốc, người đứng đầu nước Mỹ nói, Washington và Bắc Kinh không cần thiết phải là đối thủ, bất chấp những thách thức mà cả hai phải đối mặt.

"Mối quan hệ Mỹ - Trung không thiếu những bất đồng và trở ngại nhưng ý niệm chúng ta là đối thủ thì không nên được trù định từ trước", Obama nói. Tổng thống Mỹ kêu gọi đối thoại công khai nhưng cũng thừa nhận từng nước là độc nhất vô nhị. "Tôi tin rằng mỗi nước phải đi theo hướng của riêng mình. Chúng tôi không áp đặt bất cứ một mô hình chính phủ nào lên bất kỳ một quốc gia nào khác. Tuy nhiên, chúng tôi không tin có những nguyên tắc mà chúng tôi ủng hộ chỉ áp dụng cho mỗi nước Mỹ".

Tổng thống Mỹ nói, có những nguyên tắc chủ chốt mà tất cả mọi người cùng phải chia sẻ. Đó là, tất cả mọi người đều quyền bình đẳng, một chính phủ phải phản ánh ý nguyện của người dân, thương mại cởi mở và tự do tiếp cận thông tin, quy định luật pháp.

Trước khi nhận câu hỏi từ cử tọa cũng như qua Internet, Tổng thống Mỹ tuyên bố: "Mỹ không tìm cách kiềm chế sự trỗi dậy của Trung Quốc. Trái lại, chúng tôi hoan nghênh Trung Quốc với tư cách là một thành viên hùng mạnh, thịnh vượng và thành công của cộng đồng các quốc gia".

Người đứng đầu nước Mỹ cũng bộc bạch rằng mối đe dọa lớn nhất đối với an ninh Mỹ chính là mạng lưới khủng bố như Al Qaeda. Obama nói, nhiều phần tử Al Qaeda đã vượt Afghanistan, xâm nhập Pakistan và tiếp xúc với các tổ chức khác. Nhà lãnh đạo này khẳng định, Mỹ phải ổn định một phần của thế giới và phải giảm sức mạnh của các mạng lưới cực đoan.

Obama nói, các nhóm trên đều nhỏ nhưng nguy hiểm vì chúng không có lương tâm. Và rằng, các nhóm khủng bố được vũ trang bằng hạt nhân hoặc vũ khí sinh học có thể giết hại hàng trăm nghìn người chỉ bằng vài cá nhân. Mỹ đang cố gắng hạn chế ảnh hưởng của các lãnh đạo như Osama bin Laden.

Trước khi gặp mặt các sinh viên, Tổng thống Mỹ đã gặp Thị trưởng Thượng Hải. Cuối ngày hôm nay, Obama bay tới Bắc Kinh, nơi ông sẽ gặp Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào và vấn đề kinh tế sẽ là chủ đề thảo luận chính. Hai nhà lãnh đạo sẽ đưa ra tuyên bố chung sau khi hội đàm.

Sau khi rời Bắc Kinh, chặng dừng chân tiếp theo trong chuyến thăm châu Á của Obama sẽ là Seoul, Hàn Quốc. Tại đây, Obama sẽ gặp người đồng nhiệm Lee Myung-bak và phát biểu trước quân Mỹ tại căn cứ không quân Osan. Obama sẽ quay về Mỹ vào thứ sáu.

Obama đang trong chuyến công du châu Á 8 ngày, gồm cả Nhật và Singapore, nơi ông tham dự hội nghị thượng đỉnh của Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương và diễn đàn kinh tế ASEAN.

• Hoài Linh (Theo CNN, AP, Reuters)