Thủ tướng Nhật Bản Yukio Hatoyama đang như ngồi trên lửa sau vụ bê bối ngân quỹ vào ngày lễ Giáng Sinh khi truyền thông Nhật đưa tin rằng ông có thể sẽ phải từ chức nếu cử tri không thấy thuyết phục trước những lời giải thích và thất vọng với sự lãnh đạo của ông.

Thủ tướng Nhật Yukio Hatoyama (Ảnh: Reuters)

Hatoyama cùng đảng Dân chủ lên nắm quyền sau cuộc bầu cử hồi tháng 8, đánh bại đối thủ bảo thủ của đảng Dân chủ tự do sau nhiều năm nắm quyền. Hôm thứ năm (24/12) ông đã phát biểu rằng, ông sẽ không từ chức sau khi hai cựu phụ tá thân cận của ông bị truy tố do liên quan đến các hồ sơ tài trợ chính trị giả và việc khai man hàng triệu Yên của các ông này.

Tuy nhiên, những cáo buộc này vẫn sẽ tạo ra không ít thách thức đối với quyền lãnh đạo của ông Hatoyama, trong bối cảnh các cuộc thăm dò dư luận cho thấy tỷ lệ cử tri ủng hộ ông đã giảm xuống còn dưới 50% so với mức đỉnh ban đầu trên 70%, do sự hoài nghi từ dân chúng đối với năng lực đưa ra các quyết định cứng rắn về kinh tế và ngoại giao của ông ngày càng tăng lên.

Các cuộc thăm dò dư luận của giới truyền thông trước khí có những cáo buộc này cho thấy hầu hết các cử tri đều cảm thấy rằng ông Hatoyama không cần phải từ chức trong vụ việc liên quan tới việc bà Yasuko - mẹ của ông và cũng là nữ thừa kế công ty săm lốp Bridgestone, đã chuyển một phần các khoản tiền vào quỹ hoạt động chính trị của ông để tránh thuế thừa kế hãng sản xuất lốp Bridgestone Corp.

Nhưng sau cuộc họp báo của ông, ý kiến của công chúng có thể sẽ thay đổi. “Nếu có bất kỳ mâu thuẫn với lời giải thích của mình trong tương lai, tình hình hoàn toàn có thể thay đổi ... nếu điều đó xảy ra, có thể thủ tướng sẽ buộc phải quyết định từ chức hay không," báo Mainichi cho biết trong một bài xã luận.

Sự sụt giảm tín nhiệm sẽ lấy đi cơ hội giành được đa số ghế trong một cuộc bầu cử Thượng viện vào giữa năm 2010 của Đảng Dân chủ, buộc họ phải phụ thuộc vào hai đối tác liên minh nhỏ hơn có quan điểm mâu thuẫn và sẽ làm cho quá trình hoạch định chính sách bị xáo trộn thêm nữa. Thất bại này có thể sẽ tạo ra một sự bế tắc chính sách, bởi Thượng viện có thể trì hoãn các dự luật.

Hatoyama từ lâu đã là người luôn chỉ trích nạn tham nhũng chính trị, trong quá khứ đã từng tuyên bố rằng các nhà lập pháp nên từ chức nếu các phụ tá của họ có hành vi phạm tội.

Ông cân vẫn để ngỏ khả năng thay đổi quyết định và có thể ra đi nhưng nói rằng, lúc này, ông tin rằng việc từ chức của ông sẽ phản bội lại những hy vọng của các cử tri-những người luôn ủng hộ ông.

Chính phủ của ông Hatoyama đã cam kết sẽ quan tâm nhiều hơn tới lợi ích của người tiêu dùng và người lao động, và đã tích cực làm việc hôm 25/12 nhằm quyết toán dự thảo ngân sách của năm.

Ngân sách mới có thể sẽ được bổ sung thêm  44 nghìn tỷ yên (481 tỷ đô la) bằng các khoản vay mới vào khoản nợ chính phủ vốn đã khổng lồ.

• Đình Ngân (Theo Reuters)