Vào ngày Cá tháng Tư, mấy nhà báo Ukraina đã hóa trang thành “shahid” (chiến binh tử vì đạo) mang theo “bom” đi vào đường xe điện ngầm Kiev. May phúc cho họ là cảnh sát Ukraina không phản ứng như các đồng nghiệp Israel.

Khi nước Nga đang trong cơn chấn động vì những vụ nổ bom khủng bố trong metro Matxcơva, Chính phủ Ukraina láng giềng cũng lập tức chỉ đạo hoạch định và hoàn thiện chương trình cảnh báo nguy cơ khủng bố trong đường tàu điện ngầm của nước mình. Bộ Nội vụ Ukraina tăng cường bảo vệ hệ thống giao thông dưới mặt đất.

Ngay trong ngày đầu tiên triển khai công tác này đã thu được kết quả: tại một ga tàu đã bắt giữ những phóng viên của tờ báo “Sevodnya” ngay khi họ định tiến vào đường ngầm. Giành cho một phép thử khá mạo hiểm, các nhà báo này đã hóa trang, đầu và mặt quấn kín mít khăn rằn Ả Rập điển hình, tay xách chiếc túi lộ ra mấy đầu dây điện lởm chởm...

Các phóng viên định thử xem với hành tung như thế có lọt được vào ga ngầm và chạy đến tận toa tàu được chăng. Thế nhưng nhà báo đã không thoát được qua khỏi cái cửa quay. Một nhân viên quét dọn đã nhận thấy cái túi nọ đáng nghi và báo cảnh sát. Các “thí nghiệm gia” bị bắt giữ.

Tập trung điều tra những nhà báo cải trang này đã có đủ đại diện của tất cả cơ cấu công lực thủ đô Ukraina – Ban chống khủng bố, lãnh đạo Nội vụ Kiev, trưởng đồn cảnh sát khu vực, chuyên viên Cơ quan tình huống khẩn cấp. Sau 3 giờ đồng hồ ngay tại ga tàu điện ngầm, các nhân vật shahid cải trang đáng ngờ nọ còn bị giải tới cơ quan bảo vệ metro. Lại thêm 2 giờ thẩm vấn nữa rồi nhà báo cũng được thả.

Thủ trưởng Cục bảo vệ đường metro Kiev, ông Vadim Marinkevich tuyên bố, “tất cả sự chú ý hiện nay đều nhằm không cho tái diễn bài học bi thảm của Matxcơva và bảo vệ người Ukraina trước nguy cơ khủng bố”, và những nhân vật bị tạm giữ “đã trải qua thủ tục kiểm tra tiêu chuẩn như với các nghi phạm”.

May mà không phải là Israel

Các phóng viên Ukraina thật đã gặp may vì tiến hành cuộc thí nghiệm và trò đùa “vũ hội hóa trang” như vậy ở đất nước mình. Bởi đồng nghiệp Israel của họ nêu nhận xét: chuyện này mà ở nước tôi thì các vị phóng viên đó chí ít cũng bị sa thải và đưa ra tòa, nếu như may mắn thoát chết vì chưa bị bắn ngay tại chỗ.

Ở Israel không có hệ thống đường tàu điện ngầm, mà chỉ có vài nhà ga ở Haifa. Nhưng nếu nói về hành động phản xạ của lực lượng an ninh Israel trong tình huống tương tự, thì những nhà báo thích đùa kia chắc chắn có rất ít cơ may sống sót.

“Các nhân viên an ninh Israel được dạy là phải bắn ngay lập tức vào đầu kẻ khủng bố liều chết, để tên đó không thể kịp động thủ. Còn trong trường hợp những tên “khủng bố cải trang” không bị bắn ở chốn đông người, thì sẽ buộc phải tìm những luật sư cực giỏi, vì rằng sau những trò đùa không đúng chỗ như thế nhất định không tránh được việc ra trước vành móng ngựa. Dù thế nào chăng nữa thì các nhà báo dại dột đó cũng sẽ không bao giờ còn được làm việc trong giới truyền thông đại chúng”. Đó là ý kiến bình luận của Tổng biên tập website tin tức Israel Evgheni Finkel.

Ở Israel cũng từng có trường hợp một nhóm đại diện báo giới mang theo “vũ khí” hay “bom” giả đi vào siêu thị hoặc lên tàu xe, với mục đích kiểm tra tinh thần cảnh giác của nhân viên an ninh. Nhưng chưa bao giờ lại có chuyện hóa trang lộ liễu với trò chơi đóng giả chiến binh khủng bố liều chết như ở Kiev, nhất là lại vào thời gian đặc biệt nhạy cảm sau những vụ đánh bom ở thủ đô Nga”, - ông Finkel cho hay.

Nhân đây cũng nói thêm, vốn tích lũy những kinh nghiệm vô giá về chống tấn công khủng bố, Israel đã từng đề xuất giành cho Nga sự hỗ trợ cụ thể trong lĩnh vực này. Tại Israel, công tác bảo vệ các chủ thể là một ngành riêng của kinh tế quốc dân với doanh thu trên 2,5 tỷ dollar một năm. Ngành này bao hàm tổ hợp luật và khoản mục qui định điều chỉnh, thiết lập hệ thống tương hỗ chặt chẽ giữa các khâu khác nhau, đồng thời tránh hạn chế dân thường trong các quyền tự do dân chủ.

• Đan Thi (từ Matxcơva)