Tìm một người chồng tốt còn dễ hơn tìm được một osin tốt hiện đang là câu đùa phổ biến trong số các bà nội trợ thời nay ở Trung Quốc. Không khác với Việt Nam, người Trung Quốc cũng đau đầu tìm người giúp việc.

Người tuyển dụng và người giúp việc gặp nhau tại hội chợ việc làm

Trung Quốc đại lục đã từ lâu khép cửa với người giúp việc ngoại quốc. Tuy nhiên, điều này không cản trở được việc các bà nội trợ hy vọng ngày được thuê một quản gia người Philippines sẽ không còn xa.  

Jane Zhang đã tiếp nhận và tiễn khoảng 30 osin người Trung Quốc trong vòng 9 năm qua dù chỉ yêu cầu người giúp việc làm 5 ngày một tuần, ngày lễ được nghỉ, có thưởng và tháng lương thứ 13.

Zhang nói: "kiếm chồng tốt còn dễ hơn kiếm một osin tốt" đang là câu đùa phổ biến trong nhóm những người bạn đã kết hôn của cô. Nhân viên môi giới nhà đất ở Bắc Kinh, bà mẹ của một đứa con 9 tuổi tin rằng việc tìm kiếm người giúp việc sẽ dễ dàng hơn nếu họ có thể thuê một người giúp việc nước ngoài lý tưởng - người Philippines.

Khi đi thăm nhà một người bạn tại Hongkong, Zhang bị ấn tượng bởi sự xuất sắc của người giúp việc quốc tịch Philippines. Giữa những lần nhấp đôi ngụm cà phê, cô liến thoắng nói về sự đóng góp của người được mô tả là "nhân viên của năm". Osin này được mô tả là thông minh, rành việc, chăm chỉ, khéo léo, tháo vát, vui vẻ, tự tin, dễ quen.

Zhang cũng tin rằng giao tiếp bằng tiếng Anh sẽ có lợi cho con trai cô. Vì tất cả những điều này, Zhang sẵn sàng trả ít nhất 3.500 NTD (513 USD) một tháng, gấp 3 lần số tiền trung bình mà osin người Trung Quốc nhận được.

Zhang nói, cô biết ít nhất 5 gia đình khác cũng muốn thuê người giúp việc và trông trẻ là dân Philippines dù phải trả thêm tiền, song tất cả đều vấp phải một bức tường chắn. Nghề giúp việc ở Trung Quốc đại lục vẫn còn khép cửa với người ngoại quốc và nhà chức trách đã áp đặt những quy định nghiêm khắc hơn nhiều kể từ Olympic.

Người giúp việc Philippines dỡ đồ đạc tại một đường phố Hongkong trước khi được chuyển tới nhà người thuê

Vinh danh người giúp việc Philippines

Chính phủ Trung Quốc đã cố gắng đương đầu với vấn đề dư thừa lao động, vốn trầm trọng hơn do khủng hoảng tài chính, Carl Chen, quản lý công ty Angel Housekeeping Company, một công ty chuyên cung cấp người giúp việc tại Bắc Kinh, vốn được thành lập năm 2007, cho biết. "Chính quyền muốn dành việc cho người địa phương kể từ khi có nhiều tài năng ngoại quốc đảm nhận những công việc mà người địa phương có thể làm".

Theo ông Chen, còn có một lý do khác dẫn tới việc hạn chế người giúp việc nước ngoài đó là để giảm sức ép đối với cơ sở hạ tầng và dịch vụ xã hội cho Bắc Kinh, một thành phố có do dân số lớn. Báo cáo hồi tháng 2 do đài phát thanh quốc gia Trung Quốc đưa ra cho thấy, số cư dân thường trực và không thường trực ở Bắc Kinh là 22 triệu người và nhà chức trách mong muốn hạ dân số xuống con số lý tưởng là 18 triệu dân vào 2020.

Tại Bắc Kinh, có một gia đình không hề bị tác động bởi sự giới hạn về người giúp việc ngoại quốc. Đó là một villa ở quận Shunyi, nhà của một nhà ngoại giao châu Âu, chồng cô và hai con chó. Nhà ngoại giao trên chỉ xưng tên là "Julie" vì chính sách về truyền thông của cơ quan làm việc, đặc biệt muốn tìm một osin người Philippines khi cô được chuyển tới Bắc Kinh năm 2006. Julie tìm thấy Judy, một bà mẹ 2 con hoạt bát, được đào tạo tới từ miền bắc Philippines.

Julie ở Manila từ cách đây cả thập niên và kinh nghiệm làm việc với người giúp việc địa phương luôn ở bên cô. ’Chúng tôi biết tiêu chuẩn của họ, và họ rất đáng tin. Chúng tôi có những tiêu chuẩn giúp việc phương Tây và chúng tôi tìm kiếm thứ tương tự. Tiếng Anh cũng là một lợi thế. Chúng tôi có thể gửi tin nhắn cho nhau".

Tiếng Anh là ngôn ngữ giao tiếp hàng ngày và cũng được dùng trong các văn bản ở Philippines. Nhiều người Philippines đi làm osin ở nước ngoài thực chất đã tốt nghiệp đại học, họ là giáo viên, y tá, kỹ sư, người làm trong ngành y và tin học. Họ chấp nhận làm một công việc không đòi hỏi chuyên môn để đổi lại mức lương ổn hơn và cuộc sống tốt đẹp hơn cho gia đình. Số tiền mà các lao động Philippines ở nước ngoài gửi về quê hương chiếm ít nhất 10% GDP quốc gia, báo cáo số liệu từ ngân hàng trung ương nước này cho thấy.

Trong vòng 4 năm qua, Judy còn hơn là một bà giúp việc, giặt giũ và nấu nướng cho nhà Julie, cô thực chất là một phần của gia đình nhà ngoại giao này. Julie còn đề nghị Judy đi theo gia đình cô trong nhiệm kỳ tới, diễn ra vào mùa thu. "Nếu Judy đi cùng, chúng tôi sẽ cảm thấy thoải mái hơn nhiều".

Mối quan hệ chủ tớ hiếm có này đã truyền cảm hứng cho 5 người bạn ngoại giao của Julie và họ cũng thuê người giúp việc hoặc trông trẻ là người Philippines.

Đặc quyền thuê osin ngoại

Osin là người nước ngoài tại Trung Quốc đại lục là đặc quyền của các nhà ngoại giao và nhân viên những tổ chức quốc tế như Liên Hợp Quốc và Ngân hàng Thế giới, các nguồn tin khác nhau cho biết. Những cơ quan này có thể lấy visa cho osin, xử lý công việc giấy tờ trực tiếp với các phòng ban chính phủ có liên quan ở Trung Quốc.

Các cô osin vàng đang trải qua huấn luyện

Để cân bằng, các công ty chuyên về người giúp việc tại Bắc Kinh hiện dạy tiếng Anh cho lao động của mình ngoài đào tạo nấu ăn, dọn dẹp và trông trẻ.

Phil Fan, giám đốc dịch vụ giúp việc Bắc Kinh - thành lập năm 2002, đã giới thiệu một chương trình tiếng Anh cho những người giúp việc vào năm 2008 sau khi nhận thấy nhu cầu về osin biết nói tiếng Anh. Fan cho hay, 80% trong số 1.000 khách hàng của họ trong 8 năm qua là người nước ngoài.

Điều thú vị là, chính những người giúp việc đã gợi ý để Fan đưa ra chương trình dạy tiếng Anh. "Một loạt lao động muốn học tiếng Anh vì họ biết nó quan trọng với họ như thế nào, nó sẽ giúp họ kiếm thêm tiền", Fan kể.

Với các osin Trung Quốc, biết tiếng Anh cũng có nghĩa là lương tháng của họ sẽ là 3.000 NDT, cao hơn những người không biết nói tiếng Anh 35%. Ngoài ra, "họ có cơ hội được sang nước ngoài với chủ lao động", Fan cho biết. Tới giờ, gần 300 người giúp việc của công ty này đã trải qua khóa học tiếng Anh 2 tháng, 200 người đã học xong.

Giám đốc của hai công ty trên thừa nhận họ vẫn có những khách hàng yêu cầu người giúp việc là dân Philippines. Chen thuộc công ty Angel Housekeeping cho biết, ông nhận được hơn 10 yêu cầu trong những tháng bận rộn. Fan thì cho biết, các yêu cầu phần lớn tới từ những người từng sống ở Hongkong, Đài Loan và Singapore và từng có người giúp việc Philippines.

Không có gì ngạc nhiên khi cả Fan và Chen đều hào hứng nói "có" khi được hỏi liệu họ có thuê nhân công người Philippines nếu chính sách của chính phủ cho phép.

Chat Herbacio, một lãnh đạo tinh thần của cộng đồng người Philippines tại Bắc Kinh cho hay, nhiều người Philippines mong chính phủ sẽ thương thuyết với Trung Quốc để mở cửa cho người giúp việc nước ngoài.

"Họ muốn làm việc tại đây một cách hợp pháp và thậm chí sẵn sàng trả thuế đặc biệt nếu chính quyền đòi hỏi, như ở Hongkong", Herbacio, bản thân cũng là người giúp việc ở Hongkong và Macao cho hay.

• Hoài Linh (Theo ChinaDaily)