Mỹ đang xây một siêu căn cứ quân sự trị giá 8 tỷ bảng trên đảo Guam, hòn đảo ở Thái Bình Dương nhằm kiềm chế hoạt động xây dựng lực lượng của quân đội Trung Quốc.

Siêu căn cứ này sẽ có cả một bến tàu cho tàu sân bay chạy bằng năng lượng hạt nhân, một hệ thống tên lửa phòng thủ, bãi tập bắn đạn thật và mở rộng căn cứ không quân đã có trên đảo. Đây là khoản đầu tư lớn nhất vào một căn cứ quân sự ở tây Thái Bình Dương của Mỹ kể từ Thế chiến II đồng thời là khoản chi đồ sộ nhất cho cơ sở hạ tầng hải quân trong nhiều thập niên.

Tuy nhiên, cư dân Guam lo sợ việc công trình này sẽ ảnh hưởng tới hệ sinh thái cũng như nền kinh tế phụ thuộc vào du lịch của hòn đảo này.

Dù vậy, những lo lắng của dân địa phương đã bị loại ra ngoài lề bởi cuộc cạnh tranh chiến lược Mỹ-Trung.

Trong suốt thập niên qua, Trung Quốc đã mở rộng đáng kể hạm đội của mình. Bắc Kinh tìm cách ngăn chặn Washington can thiệp quân sự vào bất cứ cuộc xung đột nào có thể xảy ra trong tương lai với Đài Loan hay thể hiện sức mạnh tại những vùng tranh chấp về khí đốt, tại khu vực giàu dầu mỏ, tại Biển Đông.

Việc xây dựng lực lượng hải quân của Bắc Kinh cũng nhằm bảo đảm an toàn cho những đường biển từ Trung Đông, nơi Trung Quốc nhập khẩu tới 70-80% nhu cầu dầu vào năm 2035, vì sợ Mỹ chặn lại trong trường hợp có xung đột.

Cũng vì lý do đó, Trung Quốc đã đầu tư vào một mạng lưới các căn cứ nằm dọc vành đai Ấn Độ Dương như Hambantota tại Sri Lanka, Gwadar ở Pakistan và vào lực lượng hải quân có thể hoạt động ở nước ngoài.

Các chuyên gia đều nhất trí rằng Trung Quốc hiện thời không có khả năng thách thức ngôi bá chủ của Mỹ ở Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương. "Trung Quốc rất ham ăn, nhưng họ không có đủ răng", Carl Ungerer, một nhà phân tích của Viện chính sách chiến lược Australia nói.

Mỹ hiện cũng đầu tư 126 triệu bảng để nâng cấp cơ sở hạ tầng ở đảo Diego Garcia, Ấn Độ Dương, cách Sri Lanka 700dặm về phía nam. Trong số những hạng mục chủ chốt được nâng cấp tại Diego Garcia - sẽ hoàn tất vào 2013, sẽ là khả năng chữa tàu ngầm hạt nhân có gắn tên lửa định hướng. Tàu này có thể mang tới 154 quả tên lửa hành trình.

Diego Garcia, hiện là bệ phóng cho các cuộc không kích Iraq và Afghanistan, hiện là nơi lưu trú của 1/3 số thiết bị của lực lượng hỗ trợ, vốn giữ nhiệm vụ hỗ trợ cho việc triển khai quân bất cứ đâu trên thế giới.

• Hoài Linh (Theo Telegraph)