Đối với người Ukraina, Victor Yanukovich chính là một điển hình về giấc mơ không bao giờ trở thành hiện thực. Từ một đứa trẻ mồ côi mẹ, bị dì ghẻ đuổi ra khỏi nhà, hai lần từng bị ra toà, Yanukovich đã trở thành Thủ tướng, ra tranh cử tổng thống. Có người đã gọi ông là "Cô bé lọ lem của Ukraina" - và xem ra họ có lý của mình. Nhưng cô Lọ lem hiện đang ở vào tình cảnh khó khăn.
Từ thợ hàn đến ứng viên tổng thống.
Victor Yanukovich sinh năm 1950 tại làng thợ Giucovsy gần thị trấn Enaikiev, một nơi được coi là "ngõ cụt", cả về mặt địa thế lẫn cả về điều kiện xã hội. Cứ hai đàn ông thì lại có một người "có vấn đề với pháp luật". Yanukovich cũng không phải là ngoại lệ.
Làng Giucovsy của Victor Yanucovich gồm hai con phố: phố Vận tải và phố Cát. Mẹ là y tá, còn cha thì là thợ trong nhà máy gang thép phủ bóng sừng sững của nó xuống thành phố Enaikiev. Mẹ mất khi mới lên hai tuổi, cha đi bước nữa, dì ghẻ tìm cách tống khứ con chồng ra phố. Cậu bé lúc thì ở với bà, khi thì trong trại trẻ mồ côi, lớn lên lúcđầu làm thợ hàn tại Nhà máy gang thép Enaikiev, sau đó làm thợ sửa chữa ô tô, thợ máy. Vừa làm vừa học, Victor đậu được vào trường Đại học Bách khoa Donetsk và Học viện Ngoại thương Ukraina. Từng trải qua các chức vụ Tổng giám đốc liên hợp "Sửa chữa giao thông Donbas", "Công nghiệp vận tải than Ukraina"...sau đó thành Tỉnh trưởng Donetsk, Thủ tướng Ukraina, có bằng Tiến sĩ Kinh tế, thành viên chủ tịch đoàn Viện Hàn lâm khoa học Ukraina, được tặng thưởng 3 Huân chương "Công trạng" tất cả các hạng, một vinh dự mà ngay cả Tổng thống Kuchma cũng chưa có được. Sau khi Tòa án tối cao Ukraina phán quyết sẽ tổ chức lại vòng 2 cuộc bầu cử Tổng thống, chính trường nước này đang hết sức sôi động. VietNamNet sẽ giới thiệu chân dung một số nhân vật đang được công luận chú ý ở Ukraina. Nhân vật được giới thiệu tiếp theo là lãnh tụ phe đối lập Yuchenco.
Ở thành phố Enaikiev người ta kể những huyền thoại về Yanukovich. Rằng, tự mình đi bộ đến nhà trẻ cách nhà ba cây số, đến khi học ở trường phổ thông thì tự đi bộ 7 cây số. Rằng, cũng là một dạng Don Kisốt, cho nên hai lần phải vào tù, dù chẳng có tội gì. Lần đầu do đứng xem một trận ẩu đả. Lần thứ hai, theo lời kể của bạn bè, do Yanukovich đứng ra bảo vệ một cô gái khỏi bọn du đãng. Ra tù năm 22 tuổi, chỉ còn da bọc xương, cân nặng có 50 kg (hiện nay, với chiều cao 1m92, cân nặng 110kg, ông được coi là nhà chính trị "nặng cân" nhất ở Ukraina).
Ngoài ra có thông tin rằng, năm 1978, Yanukovich còn bị "dính" thêm vụ thứ ba, nhưng sau đó được một người đồng hương nổi tiếng, nhà du hành vũ trụ Beregovoi minh oan. Không những thế, Beregovoi còn đỡ đầu cho người đồng hương trẻ trên con đường tiến thân.
Thành công từ sách "Đắc nhân tâm"
Kể từ đó, Yanukovich bắt đầu đi vào con đường chinh phục quyền lực. Victor bắt đầu nghiên cứu sớm nhất và kỹ càng nhất cuốn sách "Đắc nhân tâm " của Carnegie. Anh bắt đầu tác động đến những người có ảnh hưởng bằng việc biến cơ sở làm việc tồi tàn của mình thành một xí nghiệp vận tải phát đạt. Với thành tích này, Yanukovich nhận được lời cảm ơn và sự quan tâm của Tổng giám đốc Liên hợp "Than Oocgiơnikidze" Nhicolai Semchenko, sau đó trở thành người đỡ đầu thứ hai của Yanucovich. Chín Semchenco đã giúp Yanukovich vào học Đại học Bách khoa Donetsk, sau đó lần lượt giữ chức vụ Tổng Giám đốc các Liên hợp sản xuất lớn. Người ta nói rằng, khi đó mỗi lần trở về quê, Yakunovich đều đi giày đánh xi bóng loáng - đó chính là dấu hiệu của những người thành đạt của vùng mỏ than Đonbass.
Yakunovich kể lại, trong đời mình, ông hai lần suýt chết và chỉ nhờ đến sự màu nhiệm mới thoát nạn. Lần đầu bị rơi xuống hồ chất thải của nhà máy gang thép, tình cảnh nguy hiểm hệt như khi sa xuống đầm lầy. Lần thứ hai, ông bị rơi xuống giếng. Sau lần đó, Yakunovich được người ta cho ăn nhiều trứng gà, vì thế bây giờ, trứng gà trở thành món ăn yêu thích của ông, vì "nó có mùi vị của cuộc sống hồi sinh, mạnh khoẻ trở lại". Điều này đã được trích và đưa vào sổ tay bầu cử của ông.
Những đồng tiền đầu tiên mà Victor Yakunovich kiếm được lại là ở nước Nga. Đó là vào thủa thiếu thời, Victor đi bằng tàu chở hàng sang tỉnh Rostov làm nghề chăn ngựa trên thảo nguyên. Đến cuối mùa, cậu nhận được 250 rup tiền công và nhận ra một điều, đối với Ukraina, nước Nga thì rất gần, nhưng quan hệ với nước Nga thì không dễ.
Yanukovich chơi được hai môn thể thao mà các tổng thống Nga ưa thích: môn vật và tennis. Môn tennis thì ông mới học chơi gần đây, khi đã trở thành quan chức. Do quá cố gắng trong khi luyện tập nên một lần đã bị gẫy cả ngón tay. Người ta đồn rằng, đối tác chơi tennis của Yanukovich chính là vận động viên nhảy sào Secgei Bubca, một người Donesk nổi tiếng, niềm tự hào của môn điền kinh Ukraina. Yakunovich đã đắc cử chức Chủ tịch Uỷ ban Olympic quốc gia chính là nhờ dự trợ giúp của Bubca.
Với Đại sứ Nga tại Ukraina Victor Checnomydin thì Thủ tướng Yanokuvich ngay lập tức đã tìm thấy điểm chung: cả hai đều thích đi săn và nuôi chim bồ câu. Ngưòi ta nói rằng, đi săn và chim bồ câu chính là chủ đề cuộc nói chuyện giữa hai ông ngay trong buổi đầu tiên gặp nhau.
Dòng dõi quý tộc?
Ngoài ra, Yakunovich còn được biết đến như một tay câu cá cừ, một cầu thủ bóng đá và một vận động viên đấm bốc, một fan của đội bóng đá Sakhchio Donesk, một tay đua xe. Những người thuộc phe đối lập kể chuyện rằng, hồi còn chính quyền xô viết, Yanukovich từng đi ra nước ngoài tham gia các cuộc đua xe. Các con trai của ông nhớ lại, được ông chở đi dã ngoại trên chiếc xe Moscovich cũ. Giờ đây, chiếc xe đó đang là mục tiêu của những nhà sưu tập trẻ.
Ỏ Kiev, người ta đều lấy làm ngạc nhiên làm sao với ngần ấy hobbi, Yakunovich vẫn có thể trở thành "chuyên gia nổi tiếng về vấn đề phát triển kinh tế vùng, tác giả của 50 công trình nghiên cứu". Nhưng đó chính là những điều ghi trong tiểu sử của ứng viên tổng thống Ukraina Victor Yakunovich. Ông đã bảo vệ hai luận án về những vấn đề ông biết rõ: "Cải cách vận tải ô tô trong những cơ cấu vùng kinh tế lãnh thổ lớn" và " Quản lý sự phát triển cơ sở hạ tầng các vùng công nghiệp lớn". Những vấn đề nhỏ ông không quan tâm. Viện sĩ Valentin Mamutov, người "chấm" luận án của Yanukovich nói, những luận án này do Yakunovich tự viết và ông ấy biết rõ về những luận án này đè cập đến vấn đề gì.
Giờ đây, Yakunovich có nhiều chức vụ khoa học đến mức ngay cả các viện sĩ cũng khó mơ thấy được. Phe đối lập nói rằng nếu như Yakunovich rời bỏ chính trị, ông có thể danh toàn tâm toàn ý cho công tác nghiên cứu khoa học.
Những nhà kinh doanh ở Donesk đã đưa tên Yakunovich vào hàng ngũ quý tộc - bằng cách chế tác và tặng gia huy cho ông. Gia huy bằng vàng ròng, có gắn những viên đá quý, mang số hiệu 612 trong danh sách Hội quý tộc toàn Nga. gia huy của Tổng thống mãn nhiệm Ukraina L. Kuchma cũng nằm trong danh sách này. Gia huy của Yakunovich có những cành cọ (biểu tượng của chiến thắng) và logo Merceides (để khẳng định khả năng lái xe của ông) và dòng chữ latin I SUPERABO, có nghĩa là "Tôi sẽ vượt qua tất cả". Vợ ông, bà Ludmila sau mấy chục năm sống chung không thể hình dung rằng, hoá ra chồng mình có gốc rễ quý tộc.
Chuyện tình của Victor và Ludmila.
Đó là mối tình công vụ điển hình. Hai người quen nhau tại nhà máy gang thép Enaikiev. Một lần Ludmila đang dỡ gạch để xây lò cao thì chồng gạch bị đổ. Anh thợ hàn Yakunovich kịp thời nhảy ra đỡ cô công nhân trẻ, đưa vào trạm y tế, lấy nước cho uống, hỏi thăm địa chỉ và đến tối Giao thừa thì xuất hiện trước cửa nhà đưa cô đi đến Vũ hội ở Câu lạc bộ .
Trong những chuyện bà vợ Yanukovich thích kể về chồng nhất có chuyện món quà quý nhất họ được tặng trong ngày cưới là tấm thảm kích thước 1,5 X2m trị giá 59,6 rup, chuyện ông nhà từng sống với mẹ, bà và ông 12 năm và chuyện khi mới 23 tuổi, ông đã làm lấy tiền nuôi cả gia đình 5 người.
Ông bà Yanukovich có hai con trai. Con cả tên Aleksander, năm nay 31 tuổi, tốt nghiệp trường y, làm việc tại bệnh viện một thời gian sau đó chuyển sang kinh doanh, con thứ hai là Victor, 23 tuổi hiện đang là nghiên cứu sinh.
Hồi kết của "cô bé Lọ lem"
Yanukovich bắt đầu hình thành đội ngũ từ số các chiến hữu ở Enakiev. Người đầu tiên là Thị trưởng Xecgey Rukhatze. Hồi còn trẻ Yanukovich đã cứu ông này khỏi bị cách chức và đưa ông ta làm Giám đốc xí nghiệp ô tô.
Cũng theo nguyên tắc trên, Yanucovich xây dựng đội ngũ của mình ở Kiev. Để nói chuyện được với bọn họ, Yanukovich, một người nói tiếng Nga đã chuyển sang sử dụng tiếng Ukraina. Ông kết gắn với Chánh Văn phòng Phủ Tổng thống Victor Medvedchuc: trong trường hợp Yanukovich trở thành Tổng thống thì Medvedchuc sẽ giữ chức Thủ tướng. Yanukovich cũng đã biến Stephan Gavris - lãnh tụ phe đa số trong Rada (Quốc hội) thành người của mình. (tuy nhiên ngày 5/12, chính ông này đã khuyên Yakunovich từ bỏ ý định tham gia bầu cử lại vòng hai). Yanukovich được các nhà khoa học đứng đầu là Chủ tịch viện Hàn lâm Boris Paton ủng hộ mạnh mẽ. Đạo diễn điện ảnh Mikhail Reznhicovich, các vận động viên thể thao như Yana Klochkov và Valeri Borzov cũng ủng hộ ông - đổi lại Thủ tướng trợ giúp họ bằng những khoản kinh phí nhà nước.
Đồng minh then chốt của Yakunovich là một nhà doanh nghiệp vùng than Donbas, ông chủ đội bóng Sakhchor - Rinat Akhmetov. Ông này còn là chủ một loạt các xí nghiệp lớn nhất Ukraina, một số ngân hàng và báo chí. Trong đội hình của mình, Yakunovich chỉ không giữ lại được một nhân vật then chốt: Xecgey Tigipco, Chủ tịch Ngân hàng Ukraina đồng thời là người đứng đầu bộ máy vận động bầu cử. Nhân vật này đã xin từ chức và công khai bày tỏ sự bất đồng quan điểm với Thủ tướng. Sau vụ này, con đường thăng tiến vù vù của Yakunovich bắt đầu đi xuống. Quốc hội Ukraina đã bỏ phiếu bãi nhiệm chức thủ tướng của ông và từ chối công bố ông là người thắng cuộc trong cuộc bầu cử tổng thống. Một số nhà chính trị học đã coi sự ra đi của Tigipco như là hồi chuông báo thời điểm kết thúc sự nghiệp của cô "Lọ lem" xứ Ukraina.
(Hà Khoa - Theo Izvestia, Newsru)