Chính phủ Iran hôm qua đã thẳng thừng bác bỏ lời cáo buộc gần đây của Mỹ rằng, quốc gia Cộng hòa Hồi giáo này đang bí mật phát triển các cơ sở hạt nhân và chứa chấp các phần tử Al-Qaeda. Tehran cũng cảnh báo Washington không được can thiệp vào công việc nội bộ của nước này và buộc tội Mỹ đã áp dụng "chính sách hai mặt" trong cuộc chiến chống khủng bố.

Trong những ngày gần đây, Mỹ liên tục gia tăng sức ép lên Tehran bằng những lời cáo buộc quốc gia Cộng hòa Hồi giáo này đang tìm cách phát triển vũ khí hạt nhân và che giấu các thành viên mạng lưới khủng bố Al Qaeda, những người Mỹ cho đã tham gia vào vụ đánh bom khủng bố ngày 12/5 tại Ảrập Xêút.

Người phát ngôn Nhà Trắng Ari Fleischer hôm thứ ba nói rằng, Mỹ vẫn nghi ngờ các thành viên Al-Qaeda đang ẩn náu ở Iran và sự hợp tác của Iran trong việc truy lùng các phần tử Al Qeada "là chưa đủ". Mỹ tin rằng, những kẻ chủ mưu của vụ đánh bom ở Riyadh (Arập Xêút) vừa qua là do các thủ lĩnh mạng lưới Al-Qaeda điều khiển từ lãnh thổ Iran.

Bình luận của ông Fleischer, phát ngôn viên của Ngoại trưởng Hamid Reza Asefi nói: "Về phần mình, chúng tôi cho rằng, Mỹ đã không nghiêm túc trong cuộc chiến chống khủng bố. Họ đã sử dụng chính sách chống khủng bố hai mặt, thể hiện sự thiếu cương quyết trong việc đương đầu với chủ nghĩa khủng bố". Ông Asefi cho rằng, Washington đã không hành động kiên quyết với những mối đe doạ lớn, chẳng hạn như tổ chức dân quân Mujahideen của Iraq, mặc dù tổ chức này bị Mỹ liệt vào danh sách các tổ chức khủng bố; thay vào đó, lại chĩa mũi tấn công vào Iran. Iran cho biết, nước này đã bắt giữ khoảng 500 thành viên Al-Qaeda trong năm qua và đang tiến hành truy tìm các nghi can khác.

Trước đó, Ngoại trưởng Iran Kamal Kharrazi khẳng định, không có lý do gì để nước ông che giấu các phần tử của Al Qaeda và rằng, bất kỳ một mối nghi ngờ về chương trình hạt nhân Iran cần phải được Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) làm rõ. Phát biểu tại buổi lễ khai mạc Hội nghị Ngoại trưởng Tổ chức hội nghị Hồi giáo (OIC) lần thứ 30 hôm 28/5, ông Kharrazi nói: "Việc gây áp lực hay buộc tội vô cớ sẽ chỉ phá vỡ mọi nguyên tắc quốc tế hiện nay mà thôi”. 

Lãnh tụ tinh thần tối cao Iran, Ayatollah Ali Khamenei, cho rằng Washington đang cố ép người dân Iran quay lưng với chính phủ Hồi giáo. Phát biểu trên đài phát thanh quốc gia sau đó, ông Khamenei nói: "Mục tiêu chính của Mỹ trong việc tăng cường sức ép lên Iran là khiến nhân dân và chính phủ chúng tôi thực hiện theo ý chí siêu cường của họ".

Phát biểu sau cuộc gặp cùng ngày với Ngoại trưởng Australia Alexander Downer, Tổng thống Iran Mohamad Khatami nhất trí cần phải hành động mạnh mẽ để chống các phần tử khủng bố thuộc tổ chức Al Qaeda tại Iran. Nhà lãnh đạo Iran cũng tuyên bố nước ông có quyền phát triển chương trình năng lượng hạt nhân, đồng thời bác bỏ lời cáo buộc nước này có kế hoạch phát triển các loại vũ khí hạt nhân. Bộ trưởng Ngoại giao Iran Kharazi tuyên bố các biện pháp trừng phạt chống lại chương trình hạt nhân cần phải được dỡ bỏ vì Iran hoàn toàn có "quyền chính đáng khai thác tính ưu việt của công nghệ hiện đại".

Trong khi đó, Lầu Năm Góc vẫn đang hướng tới một chủ trương cứng rắn hơn, kể cả những hành động có thể dẫn đến việc lật đổ ban lãnh đạo của Iran. Ngày 27/5, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Donald Rumsfeld cảnh báo rằng mọi nỗ lực nhằm xây dựng Iraq theo mô hình Iran "sẽ bị đàn áp thẳng tay". Tuyên bố của ông Rumsfeld được đưa ra giữa lúc Mỹ cáo buộc Teheran đang tìm cách gây ảnh hưởng đối với các diễn biến ở Iraq.

Một số quan chức Mỹ cho rằng do có các tin tức tình báo về sự hiện diện của các phần tử Al-Qaeda ở Iran, chính quyền Bush không nên tiếp tục quan hệ với Iran, trừ phi Iran hợp tác trong việc vây bắt các thành viên của mạng lưới khủng bố này. Tuy nhiên, Ngoại trưởng Mỹ Colin Powell ngày 27/5 khẳng định các cuộc tiếp xúc giữa Mỹ và Iran sẽ tiếp tục diễn ra và chính sách của Mỹ đối với Iran sẽ không thay đổi.

Theo giới quan sát, những tuyên bố trái ngược trên của các quan chức Lầu Năm Góc và Bộ Ngoại giao Mỹ cho thấy nội bộ Mỹ đang bất đồng về vấn đề Iran. Một nguồn tin từ Wasington cho biết các nhà hoạch định chính sách hàng đầu của Mỹ dự kiến sẽ nhóm họp tại Nhà Trắng vào ngày 29/5 để thảo luận chính sách đối với Iran.

Cùng ngày, phát biểu với các nhà báo tại Moscow, Ngoại trưởng Nga Igor Ivanov tuyên bố Nga hy vọng tình hình Iraq sẽ không lặp lại ở Iran. Ông khẳng định Nga đã, đang và sẽ chống lại việc can thiệp vào công việc nội bộ của nước khác. Theo ông Ivanov, quan hệ hợp tác Nga - Iran phát triển trên cơ sở tuân thủ nghiêm túc các thỏa ước quốc tế về việc cấm chuyển giao công nghệ hạt nhân và chính các đại diện của IAEA đã khẳng định điều này sau nhiều cuộc thanh tra ở Iran.

Trước đó, Nga đã tuyên bố sẽ tiếp tục thực hiện dự án hợp tác xây dựng nhà máy điện nguyên tử đầu tiên ở Iran, bất chấp sự phản đối của Mỹ. Ngày 27/5, Bộ trưởng Năng lượng nguyên tử Nga Rumiansev cho biết dự án xây dựng nhà máy điện nguyên tử Buse ở Iran đang được triển khai đúng tiến độ và sẽ hoàn thành đúng thời hạn. Dự kiến nhà máy trị giá 800 triệu USD này sẽ được đưa vào hoạt động giữa năm 2004.

(Lam Sơn – Theo Reuters, TTXVN)