Thư Nam Phi: Gặp cha đẻ của kèn Vuvuzela
Tôi viết lá thư này trong bóng tối với chút năng lượng còn lại từ chiếc laptop cũ kỹ của mình. Hôm nay Melville (giống như một quận dành cho người dân trung lưu ở Johannesburg) lại mất điện. Thời tiết giá lạnh khiến nhu cầu sử dụng lò sưởi của người dân tăng cao, và kể cả một thành phố lớn như Johannesburg cũng phải chịu cảnh cắt điện luân phiên.
|
TIN LIÊN QUAN |
 |
|---|---|
|
|
Nhiều người Nam Phi đang vò đầu bứt tai trước máy thu hình dù cho có khi World Cup chỉ diễn ra cách nhà họ có vài cây số. Nhưng hãy đi vào chủ đề chính của câu chuyện hôm nay, cuộc gặp gỡ với người đã tạo ra cây kèn đang làm “chói tai” cả thế giới - Vuvuzela…
Lịch sử Vuvuzela
 |
| Chiếc kèn bằng sắt này được xem là khởi nguồn cho vuvuzela ngày nay. Ảnh: Quốc Khánh |
Saddam Mzayoni, một trong những cổ động viên nổi tiếng nhất của Bafana Bafana sống trong một khu dân cư tồi tàn cách trung tâm Johannesburg 45 phút chạy xe. Nhà ông ở trong ngõ lắt léo nhưng khi trong vòng bán kính 3km mọi người đều biết Saddam, người đã sáng tạo ra Vuvuzela.
World Cup, Vuvuzela khiến Saddam trở nên vô cùng bận rộn, sau khi trả lời xong một cuộc phỏng vấn với BBC, ông tiếp chuyện chúng tôi và theo lời ông Vuvuzela đã ra đời như thế này:
Năm 1965, Saddam lên mười tuổi và được cha mua cho chiếc xe đạp đầu tiên trong đời, chiếc xe có một chiếc kèn bằng sắt. Khi nó hỏng, cha của Saddam đã đặt làm một chiếc kèn bằng nhựa để thay thế.
Cậu bé Saddam nghịch ngợm tháo nó ra mang đến mang đến sân cổ vũ bóng đá. Ý tưởng độc đáo này gây chú ý đặc biệt cho các cổ động viên khác và Vuvuzela ra đời từ đó.
Nhưng sức sống của Vuvuzela bắt nguồn từ tình yêu bóng đá của Saddam. Nó cùng ông rong ruổi khắp nơi theo chân hai tình yêu lớn trong đời đó là câu lạc bộ Kaiser Chiefs và đội tuyển quốc gia Nam Phi.
Ông Saddam với tình yêu mãnh liệt dành cho bóng đá. Ảnh: Quốc Khánh
Tình yêu bóng đá của Saddam, cùng với âm thanh kỳ lạ của cây kèn khiến nó ngày càng trở nên phổ biến và cuối cùng có được vị trí ngày nay. Vuvuzela được ghép lại bởi ba từ trong thổ ngữ của Saddam, có nghĩa là Chào đón – Đoàn kết – Ăn mừng.
Để làm phong phú thêm cho con đẻ của mình, Saddam cố gắng tạo ra cho nó một "gia đình đầy đủ". Một bộ Vuvuzela của ông có thêm chiếc Vuthelela dễ thổi hơn nhiều dành cho cổ động viên nữ, và chiếc kèn bé nhất có tên Mumuzela có tiếng oe oe dành cho trẻ con.
Đấu tranh cho bản quyền
Saddam là cha đẻ không thể tranh cãi của Vuvuzela ít nhất là với những người hâm mộ bóng đá Nam Phi. Ông không cần một giấy chứng nhận bản quyền sáng chế cho điều đó. Vuvuzela được sản xuất hàng loạt và trở nên phổ biến khắp các sân bóng ở Nam Phi.
Kèn vuvuzela trở nên nổi tiếng và được biết rộng rãi hơn qua World Cup 2010
Yêu cầu đơn giản của Saddam là đừng ai cố gắng đặt thương hiệu của mình lên chiếc kèn. Trong 20 năm qua chỉ một lần duy nhất, Saddam phải lặn lội tới tận Cape Town để yêu cầu một công ty tư nhân ở đây ngừng in tên của công ty lên chiếc kèn mà họ sản xuất.
Và Vuvuzela luôn chỉ là Vuvuzela, đơn giản một chiếc kèn nhựa liền khối, không bao giờ có tên nhà sản xuất trên đó.
Những điều thú vị khác về Vuvuzela và Saddam
Cổ động viên số 1 của bóng đá Nam Phi chịu nhiều hy sinh cho tình yêu của đời mình. Ông đã trải qua 4 đời vợ, một người qua đời, 2 người khác ra đi sau khi đặt cho ông câu hỏi hãy chọn tôi hoặc bóng đá. Saddam đang sống cùng người vợ thứ 4.
Ông Saddam đang biểu biễn thổi kèn vuvuzela trước ống kính máy quay truyền hình. Ảnh: Quốc Khánh
Ai đó than phiền về âm thanh của Vuvuzela ư? Saddam trả lời đơn giản: Hãy nhìn xem họ là ai nào, Evra của đội tuyển Pháp, Ronaldo của Bồ Đào Nha và Messi của Argentina.
Đội tuyển Pháp quá tồi, còn Ronaldo và Messi họ cần tìm một lý do nào đó cho việc họ chưa ghi bàn, rồi họ sẽ ghi bàn cũng đương nhiên như việc họ sẽ thích Vuvuzela vậy.
Và cuối cùng Saddam nói "Vuvuzela trở nên phổ biến trên khắp Nam Phi và được thế giới biết đến đó là niềm tự hào lớn nhất của tôi. Tôi chưa kiếm một đồng nào từ việc sáng tạo ra Vuvuzela cả".
Khi chúng tôi tìm ông để ký vào biên nhận 70 đô la cho cuộc phỏng vấn, ông đang ở sau nhà nói oang oang vào điện thoại bằng tiếng Anh: “Không thể thế được, họ phỏng vấn tôi và kiếm tiền từ những câu chuyện đó. Còn tôi, tôi có 9 đứa con, tôi cần tiền để nuôi chúng, hãy nhớ nhé tôi có 9 đứa con….”.
-
Quốc Khánh (từ Nam Phi)