- Không có Cánh diều vàng cho thể loại Phim truyện nhựa, đó là điều rất nhiều người đã thấy được từ trước bởi điểm lại 5 phim tranh giải (trừ Cú và chim se sẻ được xét riêng ở thể loại Phim hợp tác với nước ngoài), không có bộ phim nào đạt chất lượng vàng.

Nghệ sĩ Hương Dung "khoe" giải Cánh diều của phim Chạy án. Ảnh: Bích Hạnh.

Thêm một năm thất bát

Riêng việc chỉ có 6 phim truyện nhựa dự tranh giải Cánh diều vàng hạng mục Phim truyện nhựa năm nay cũng cho thấy hoạt động sản xuất phim èo uột của điện ảnh Việt Nam. Các bộ phim tranh giải cũng không có phim nào đạt chất lượng vàng. Và việc ban giám khảo quyết định để trống giải Cánh diều vàng năm nay là quyết định chính xác. Đây là điều mà các nhà làm phim Việt Nam phải suy nghĩ bởi một đất nước có nền điện ảnh hơn nửa thế kỷ, với một thị trường hơn 80 triệu dân nhưng vẫn không có bộ phim nào đạt "chất lượng vàng" dù với bất cứ lý do nào cũng là điều đáng tiếc.

"Trăng nơi đáy giếng" và "Huyền thoại bất tử" giành giải Cánh diều bạc đơn giản chỉ là "so bó đũa chọn cột cờ" bởi lẽ so với "Chuyện tình xa xứ", "Giải cứu thần chết" và "Đẹp từng centimet" thì rõ ràng hai bộ phim này thuộc "chiếu trên". "Cú và chim se sẻ", bộ phim giành được 11/17 phiếu của các nhà báo tham gia chấm giải cho báo chí bình chọn là bộ phim được xếp ngang hàng với "Trăng nơi đáy giếng". Tuy nhiên, do "Cú và chim se sẻ" có đạo diễn và biên kịch là người nước ngoài nên được xét riêng ở hạng mục Phim hợp tác với nước ngoài hay nhất. Đây cũng là bộ phim duy nhất được xét tranh giải ở hạng mục này nên việc "Cú và chim se sẻ" giành giải là chuyện chẳng cần bàn tới cho mệt khi chẳng có đối thủ mà đem ra so sánh.

Có thể nói lễ trao giải năm nay là đêm đăng quang của "Huyền thoại bất tử" cho dù bộ phim này không giành được giải Cánh diều vàng. Bộ phim này giành nhiều giải thưởng nhất (5 giải) ở hạng mục Phim truyện nhựa và đều là những giải quan trọng: Cánh diều bạc, Quay phim (K’Linh), Đạo diễn xuất sắc nhất (Lưu Huỳnh), Nam diễn viên phụ xuất sắc nhất (Trần Bảo Sơn) và Nam diễn viên chính xuất sắc nhất (Dustin Trí Nguyễn). Nếu xét ở sự dung hoà giữa nghệ thuật và thương mại, cũng như thông điệp nhân văn về tình mẫu tử mà bộ phim truyền tải thì "Huyền thoại bất tử" quả là có nhiều điểm nổi trội hơn các bộ phim còn lại.

"Trăng nơi đáy giếng" tuy có nhiều cảnh quay đẹp, nắm bắt được tinh thần Huế và có cấu trúc chặt chẽ nhưng nội dung cũ, mô tuýp nhân vật cũ, cách kể truyện cũng cũ nốt. Song nếu so với các bộ phim còn lại, trừ "Huyền thoại bất tử" và "Cú và chim se sẻ" thì việc trao cho bộ phim này giải vàng là giải pháp an toàn nhất. Bộ phim này xếp thứ 2 về số lượng giải của Cánh diều vàng năm nay với 4 giải: Cánh diều bạc, Biên kịch (Châu Thổ), Hoạ sĩ thiết kế (Mã Phi Hải) và Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất (Hồng Ánh).

Cánh diều năm nay chỉ có bạc mà không có vàng. Ảnh: B.H

Việc "Chuyện tình xa xứ" giành giải khuyến khích của ban giám khảo không đơn thuần là một sự động viên với dòng phim thị trường mà quan trọng hơn là bộ phim này có chất lượng thực sự và làm phim thị trường ra phim thị trường. Không phải ngẫu nhiên mà "Chuyện tình xa xứ" được khán giả bình chọn là Phim hay nhất cho dù phim mới chỉ ra rạp được hơn 2 tuần. Trong khi đó, "Giải cứu thần chết", bộ phim có doanh thu cao nhất mùa phim Tết năm nay với trên 22 tỉ và thu hút lượng khán giả kỷ lục trong gần 2 tháng ra rạp không được khán giả lựa chọn là phim hay nhất và chỉ giành được hai giải Cánh diều vàng năm nay.

Bộ phim "ê mặt" nhất tại giải Cánh diều vàng năm nay là "Đẹp từng centimet" được nhiều khán giả gọi đùa là "nhạt từng centimet" và là bản phim ăn theo hiệu ứng của bộ phim truyền hình "Bỗng dưng muốn khóc" của bộ ba đạo diễn (Vũ Ngọc Đãng), diễn viên Tăng Thanh Hà và Lương Mạnh Hải. Rất nhiều khán giả xem xong bộ phim này đã tỏ ra rất tức giận vì những gì họ thấy trên màn ảnh khác xa so với những thông tin lung linh tâng bốc bộ phim lên đến mây xanh ở không ít mặt báo. "Đẹp từng centimet" dù có một đề cử cho Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất (Tăng Thanh Hà) và đề cử giải Cánh diều vàng Phim truyện nhựa năm nay nhưng ra về tay trắng "một cách thuyết phục". Đây cũng là bộ phim không giành được bất cứ một lá phiếu bình chọn nào của 17 nhà báo chấm giải Cánh diều vàng năm nay.

Giải diễn xuất: Không có bất ngờ!

Vai cô giáo Hạnh của Hồng Ánh mặc dù ở phần đầu phim chưa lột tả được hết nội tâm nhân vật nhưng nếu so với hai ứng viên còn lại là Tăng Bảo Quyên (Chuyện tình xa xứ) và Tăng Thanh Hà (Đẹp từng centimet) thì hiển nhiên giải Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất sẽ thuộc về Hồng Ánh, nhất là khi vai diễn này đã mang về cho cô hạng mục cùng tên ở LHP quốc tế Dubai mới đây. Đây là vai diễn khó, nội tâm phức tạp và đòi hỏi diễn xuất có nghề. Chính vì điều này mà Hồng Ánh đã chinh phục được ban giám khảo năm nay để lần đầu giành giải Cánh diều về diễn xuất.

Giải Diễn viên trẻ triển vọng năm nay được trao cho cô bé Phạm Thị Hân, người đóng vai Thủy trong phim Cú và chim se sẻ. Đây là một giải thưởng chính xác bởi trước lễ trao giải, Phạm Thị Hân thậm chí còn được cho là người xứng đáng nhận vai Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất. Xem xong bộ phim này, nhiều nhà báo nói đùa rằng nên trao giải Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất cho Hân bởi em vào vai một em bé mồ côi có số phận đặc biệt quá tốt, quá thật và quá tự nhiên.

Có một điểm chung giữa hai giải Nữ diễn viên phụ xuất sắc nhất (Kathy Uyên - Chuyện tình xa xứ) và Nam diễn viên chính xuất sắc nhất (Dustin Trí Nguyễn) là cả hai diễn viên đều là người Mỹ gốc Việt. Khá thú vị là giải Nam diễn viên phụ năm nay thuộc về Trần Bảo Sơn với vai diễn đầu tay trong "Huyền thoại bất tử". Phu quân của diễn viên Trương Ngọc Ánh đã vượt qua một Thành Lộc "lão làng" về diễn xuất, một Bình Minh thừa độ lãng tử và tự nhiên trên màn ảnh để giành giải Nam diễn viên phụ xuất sắc nhất bằng một vai phản diện.

Các hạng mục diễn xuất năm nay được cho là trao đúng người. Song điều đáng nói là cách làm của ban tổ chức. Chắc có lẽ chỉ có ở Việt Nam mà danh sách đề cử chỉ được công bố trước khi trao giải... vài giây. Cho tới tận đêm trao giải Cánh diều người ta mới biết ai được đề cử ở các hạng mục Nam chính, Nữ chính, Nam phụ, Nữ phụ. Chỉ có 3 diễn viên được đề cử cho mỗi hạng mục diễn xuất được lọc ra từ 6 phim truyện nhựa. 

Những điều gây thất vọng

Phải nói rằng những người dàn dựng lễ trao giải năm nay đã thành công khi chỉ trong chưa đầy một ngày đã dựng lên một sân khấu ấn tượng. Trailer phát về các phim và diễn viên được đề cử ở từng hạng mục cũng rất hấp dẫn và hiện đại. Lễ trao giải Cánh diều vàng năm nay phải nói đã rất thành công ở sự hưởng ứng nhiệt tình của các nghệ sĩ, đặc biệt là sự xuất hiện đông đảo của các nghệ sĩ đến từ TP.HCM với những trang phục lộng lẫy như khán giả chờ đợi.

Ngay khi lễ trao giải diễn ra, bên ngoài hội trường, diều đã bị hạ xuống. Ảnh: B.H

Tuy nhiên vẫn còn những điều chưa ổn. Ngay sau khi lễ trao giải bắt đầu, khu vực thảm đỏ và phông dành cho các nghệ sĩ chụp hình lúc đầu đã được tháo dỡ. Rất nhiều nghệ sĩ đoạt giải, với biểu tượng cánh diều vàng trên tay không biết tìm chỗ nào mà đứng.... khoe giải thưởng trước ống kính. Nhiều nghệ sĩ đến muộn như Lý Nhã Kỳ, siêu mẫu Hà Anh rất vất vả khi tìm chỗ ngồi. Hơi đáng tiếc là sau khi ca khúc "Đời đợi em biết bao lần" do ca sĩ Lô Thuỷ trình bày kết thúc, với những hình ảnh minh hoạ trích từ phim "Tội lỗi cuối cùng" với vai nữ chính do NSƯT Phương Thanh thủ vai, đã không có một phút mặc niệm dành cho người nghệ sĩ quá cố.

Việc đứng lên vỗ tay bày tỏ lòng kính trọng với NSND Hải Ninh, người được trao giải Thành tựu của Cánh diều vàng năm nay đáng lẽ là việc nên làm nhưng nhiều nghệ sĩ phải cần có người nhắc mới làm. Những người đã từng xem lễ trao giải Oscar vừa rồi cũng dễ nhận thấy màn trao giải cuối cùng của giải Cánh diều vàng năm nay chẳng khác là mấy, cũng mời 5 nghệ sĩ lên sân khấu công bố và nhận xét về phim 5 đề cử mà thực chất là 5 phim tranh giải duy nhất của hạng mục Phim truyện nhựa. Tuy vậy, với một lễ trao giải mà tất tật công việc chỉ được thực hiện trong một ngày do địa điểm và thời gian thay đổi như chong chóng thì cũng chẳng biết nên trách ai cho đúng.

• Bích Hạnh