(VietNamNet) - Chiếc xe container chắn ngang đường. Người, xe máy nằm sóng xoài. Người qua đường hoảng hốt. Tai nạn? Không. Một đoàn phim!

Chắc chắn đến 99,9% đó là một đoàn phim Việt Nam. Vì chỉ có ở đoàn phim Việt Nam, tất tần tật mọi cảnh quay đều phải kéo nhau ra đường thực hiện. Sẽ có người cãi "quay nội cảnh đâu có ra đường". Ra cả. Phải ra đường mới mượn được nhà dân dăm bữa nửa tháng mà quay tạm. Chứ làm gì có phim trường!

Cứ lăn ra đường mà quay

Giới làm phim Sài Gòn có một bài hát tự chế rất vui nhưng xem ra cũng rất thấm thía về công việc làm phim kiểu du kích ở ta. Đại khái hát rằng khi đoàn phim đến thì chủ nhà rất vui vẻ chào đón, nhưng khi đoàn phim đi thì méo mặt, sổ hộ khẩu hứa hẹn tăng thêm một người vì có anh ở đoàn phim ... trót ham vui!

Chuyện bài hát chế để vui là chính. Nhưng chuyện đoàn phim đến nhà ngày thứ nhất còn được mời mọc hồ hởi, đến ngày thứ hai chủ nhà bắt đầu cau có ra mặt, sang đến hôm thứ ba thì đuổi thẳng vì ông chủ chịu hết xiết, là có thật. Hãy nghĩ xem, vì muốn có góc quay đẹp, đạo diễn chỉ đạo di chuyển luôn cả bàn thờ nhà người ta, muốn đặt đèn đúng hướng, chặt luôn cây kiểng trong vườn v.v... thì đến ngày thứ ba mới bị đuổi là chủ nhà đã nhẫn nại lắm lắm.

Một nhân vật nhiều năm "chinh chiến" với các đoàn phim kể câu chuyện cười ra nước mắt về cái sự tạm bợ của điện ảnh nước nhà: Vì muốn mượn nhà để quay một cảnh đám ma, người của đoàn phim phải "dụ" ông chủ nhà ra ngoài quán cóc làm vài xị đế, chén thù chén tạc. Chẳng may ông chủ về nhà khi đoàn chưa kịp dọn dẹp hết đạo cụ áo quan, nhang khói, cờ xí. Thấy tình cảnh nhà mình như thế, ông chủ nhà chẳng nói chẳng rằng, cứ thế vác dao rượt đoàn phim chạy có cờ.

Diễn xuất giữa đám khán giả tò mò

Trở lại chuyện đoàn phim... có chiếc xe container với vụ tai nạn giữa đường. Nhiều người dân, đặc biệt là phụ nữ đi ngang hiện trường đoàn phim (dựng trên một con đường rộng rãi ở quận ven thành phố) thấy cảnh tượng quá hãi hùng với xe máy nằm dưới gầm xe tải, người chạy xe văng ra một bên thì bỗng dưng hoảng hốt... đứng lại nghe ngóng hoặc xán lại gần xem cho rõ. Dù hành xử theo kiểu nào thì đoàn phim cũng phải ngưng lại vì, khổ quá, các chị đã lọt vào khung hình máy quay mất rồi!

Cầu trời đừng mưa

Cái nỗi khổ không có trường quay ra hồn để tiết kiệm công sức, tiền của là không của riêng ai, từ phim điện ảnh đến truyền hình, từ Nhà nước đến tư nhân. Truyền hình trước đây cũng có một phim trường tạm cải tạo từ một nhà xưởng, nhưng lúc đang quay ông trời nổi hứng giã cho một cơn mưa xuống mái tôn. Mưa dù to hay nhỏ, thì đều xem như cả đoàn ngồi ngáp vặt vì phim thu tiếng trực tiếp.

Cũng vì "rày đây mai đó" mà chẳng đoàn phim nào có thể đóng máy đúng hạn định. Mới đây, đoàn phim Võ lâm truyền kỳ lặn lội lên Đà Lạt quay các phân cảnh cổ trang và "chết dí" ở đó vì cái kiểu mưa nắng sụt sùi của xứ sương mù. Ông bầu của ca sĩ Đan Trường - đóng vai chính phim này, than như bộng vì xót "gà" của mình phải thức khuya dậy sớm theo một đoàn phim quá "dai".

Nhìn cảnh đoàn phim phải lập ra cả một bàn thờ giữa đường, ngay hiện trường quay, các diễn viên xì xụp vái để cầu trời đừng mưa, mới thấy thương cho những người làm phim Việt Nam.

Dự án phim trường 50 ha của bên truyền hình còn nằm trên giấy, phim trường Cánh đồng ước mơ của một công ty thì vẫn xa xăm trong mơ ước. Một vài phim trường khác thì lại nhỏ và tạm thời, chỉ đủ phục vụ cho chính hãng chứ cũng chẳng giúp thêm được cho ai.

Mới đây, liên doanh giữa công ty CJ Media, Hàn Quốc với ba đối tác Việt Nam đã xây dựng và khánh thành một phim trường ngoại cảnh rộng 15.000m², nội cảnh rộng  4.000m² nằm trên địa bàn hai quận 9 và 2 của TP.HCM. Tuy chỉ mới phục vụ riêng cho việc sản xuất các bộ phim truyền hình dài tập của hãng phim Vifa, nhưng phim trường này cũng đã là mơ ước của nhiều hãng phim và nhiều đoàn làm phim đang lang thang quay hình với cái bàn thờ cầu trời thôi mưa ở đâu đó.

Cảnh quay trong phim trường của Vifa, các ngôi nhà bằng ván ép nhưng trông như thật

Nhưng đâu có nhiều mà chọn lựa. Dân làm phim có ngán ngẩm cái cảnh "ông anh cho mượn nhà để thằng em đuổi thẳng" hay cảnh dầm mưa dãi nắng ngoài hiện trường thì cũng phải chờ một số năm đáng kể nữa đã. Bởi khi đầu ra của phim ảnh trong nước còn phập phù thì người ta còn chưa mặn mà lắm với chuyện xây cái chỗ để quay phim cho nó đàng hoàng (và ngược lại).

Một ngày nắng đẹp nào đó (đoàn phim nào cũng khoái nắng), thấy một đám người với những lỉnh kỉnh máy móc, đèn đóm, có khi còn lấp ló cái bàn dành để... cúng, được bày biện tất cả ra đường, là bạn hiểu còn có những đoàn phim vẫn phải lấy đường làm... phim trường.

Thế nên mới nói rằng làm phim ở Việt Nam rất khổ vì không có phim trường. Nhưng cũng rất sướng. Sướng hơn Tây. Vì cả nước chẳng phải cũng chính là một cái phim trường rộng vĩ đại đấy sao?

• Bài, ảnh: Võ Tiến