Tái diễn 'bài ca' lịch lậu

(VietNamNet) - Đúng như dự đoán, đến hẹn lại... lên, căn bệnh trầm kha lịch lậu đã bộc phát ngay từ đầu mùa lịch 2005.

Giả lịch, mua thêm tem... chống giả

Lịch là loại xuất bản phẩm có giá trị tuyên truyền rộng rãi còn hơn cả sách, nên khi bị làm lậu, đối tượng bị ảnh hưởng trực tiếp có số lượng rất lớn, từ nhà sản xuất đến người tiêu dùng, các cơ quan quản lý Nhà nước... Sự cảnh giác cao độ của các cơ quan sản xuất và quản lý với dân làm lịch lậu cũng vô ích khi mới đây Đoàn kiểm tra liên ngành TP.HCM đã phát hiện lịch in lậu trên địa bàn Q.5, TP.HCM.

Bìa cuốn lịch lậu in tại Xí nghiệp in số 5, TP.HCM

Xí nghiệp in số 5 của Nhà xuất bản Văn hóa Thông tin đặt tại Q.5, TP.HCM đã in lịch bloc đại dù loại lịch này không có trong hợp đồng và chỉ tiêu in. Số lượng lịch lậu bước đầu bị tịch thu là 5.120 bloc thành phẩm và 20.000 bloc chưa thành phẩm. Xí nghiệp này cũng đã in quá số lượng (nối bản) loại lịch bloc trung màu (từ 120.000 lên 125.480 bloc) và bloc trung pơluya chưa thành phẩm (số lượng 90.000 bloc).

Điều đáng lưu ý là trong quá trình kiểm tra, cơ quan chức năng đã phát hiện cơ sở này có trong tay tới 135.000 con tem chống giả. Tuy chưa biết đây là tem thật hay tem giả do chưa được giám định nhưng con số này đã vượt quá số tem được cấp. Giải thích về số tem dôi ra trên, Giám đốc Xí nghiệp in số 5, ông Bùi Văn Kiệt, cho biết: Đó là do người của ông mua trong... Chợ Lớn.

Lắm chiêu nhiều thức

Do không có hợp đồng in lịch với Tổng công ty sách Việt Nam, nên lịch bloc đại bị làm lậu tại Xí nghiệp in số 5 - Nhà xuất bản Văn hóa Thông tin mỏng hơn (không có được đúng loại giấy chuyên dùng) so với lịch thật. Để lấp liếm thiếu sót rất dễ bị phát hiện này, cơ sở in đã dùng giấy trắng độn thêm vào phía sau các cuốn lịch! Vì thế, ông Trịnh Thúc Huỳnh, Trưởng ban điều hành phát hành lịch quốc gia, khẳng đinh: "Người tiêu dùng chỉ cần lật phía sau cuốn lịch lên xem, nếu có giấy độn thì chắc chắn là lịch giả".

Tệ hơn nữa, những cuốn lịch đại do Nhà xuất bản Văn hóa Thông tin thực hiện còn mắc một sai sót có tính hệ thống. Tất cả các thứ tư và thứ sáu trong năm đều sai cùng một kiểu: thứ tư dịch sang tiếng Anh sai và thứ sáu in thành thứ năm.

Ông Trịnh Thúc Huỳnh đang chỉ ra những chỗ làm ẩu của lịch lậu.

Thực tế, lịch lậu được in tại cơ sở 2 của xí nghiệp này nhưng trên gáy lại "đề in tại Xí nghiệp in tổng hợp Liksin, giấy phép GPXB 214 QLXB/VHTT, số lượng 50.000 bloc". Không chỉ làm lậu lịch, cơ sở này còn in giả cả những thùng carton đựng lịch, trên thùng có in các thông số như số lượng, loại lịch... đúng theo mẫu thống nhất của Cục xuất bản để hợp thức hóa số lịch lậu. Ban điều hành phát hành lịch quốc gia đã có buổi làm việc với cơ quan chủ quản cơ sở này. Hiện tất cả số lịch lậu của Xí nghiệp in số 5 đã bị niêm phong chờ xử lý.

Lại chờ "bài ca" lịch lậu kế tiếp?

Cũng tình trạng in nối bản, Nhà xuất bản Đại học quốc gia TP.HCM ghi số lượng in 1.000 cuốn lịch bloc để bàn thành dạng lịch bloc treo tường. Nhưng qua kiểm tra mới đây, cơ quan chức năng phát hiện con số thật có mặt trên thị trường là 20.000 bản!

Ông Trần Tấn Ngô, Tổng giám đốc Tổng công ty sách Việt Nam cho biết: "Cho đến thời điểm này, việc phát hành lịch bloc năm 2005 đang tiến hành trôi chảy, ổn định". Cơ sở để ông Ngô đưa ra phát biểu trên là do Tổng công ty đã nhận được khoảng 85% lượng lịch sẽ bán ra năm nay (12,5 triệu bloc) và từ ngày 1/11, tất cả các điểm bán lẻ đã có lịch để bán cho người dân. Dù vậy, vẫn chưa thể khẳng định rằng, từ nay đến hết mùa lịch, tình trạng lịch lậu sẽ không xuất hiện nữa. Bởi cho đến thời điểm này, mới chỉ có Nhà in tổng hợp của tỉnh Khánh Hòa (trong tổng số 30 cơ sở in trên cả nước) thanh lý hợp đồng, hủy bản kẽm.

Cũng cần nói thêm rằng, đây không phải là lần đầu chuyện lịch lậu có liên quan đến Nhà xuất bản Văn hóa Thông tin. Những vướng mắc trong những năm trước của nhà xuất bản này vẫn chưa được cơ quan chức năng giải quyết. Chưa kể việc in lịch lậu bị phát hiện ở Bến Tre từ năm 2002 đến nay vẫn lặng như tờ. Không được xử lý đến nơi đến chốn, dân làm lịch lậu vẫn nhởn nhơ tái phạm.

Ông Trần Tấn Ngô cam kết: "Chúng tôi sẽ chỉ đạo tất cả các hàng sẵn sàng nhận đổi lại lịch bloc giả cho những khách hàng lỡ mua, trong khi chờ việc xử lý lịch lậu được giải quyết". Còn ông Trịnh Thúc Huỳnh cho biết: "Sau khi chúng tôi họp Ban điều hành, chờ Liksin họp với Nhà xuất bản Văn hóa Thông tin và chờ kết quả tiếp theo từ Xí nghiệp in số 5, chúng tôi mới có câu trả lời về vấn đề này".

• Võ Tiến