'Tôi tin chúng ta sẽ đẩy lùi được tham nhũng'

- Giai cấp công nhân đang phát triển nhanh trong giai đoạn mới, số lượng lớn và trình độ học vấn, tay nghề đã khác trước rất nhiều. Tỉ lệ thấp thì có thể ở các anh em lao động trực tiếp.

Nếu hiểu theo nghĩa rộng trong tất cả các doanh nghiệp, các cơ sở dịch vụ thì tôi nghĩ số lượng không phải là ít, đội ngũ cán bộ, kỹ thuật lành nghề không phải là ít. Cũng có thể là lưu ý để quan tâm, bồi dưỡng thêm để anh em có thể tham gia trong thời gian tới.

- Tổng Bí thư nhìn nhận như thế nào về vai trò của công đoàn trong việc phát triển đảng viên?

- Tôi đánh giá cao vai trò của công đoàn, vài trò của công đoàn là quan trọng trong công tác phát triển đảng viên.

- Xin Tổng bí thư cho biết công việc mà ông chưa thực hiện được trong giai đoạn vừa qua, mà ông còn trăn trở, phải chăng đó là công tác lãnh đạo, chống tham nhũng?

- Thành tựu trong 5 năm qua là to lớn về nhiều mặt: kinh tế, an ninh, quốc phòng... Thành tựu của 20 năm đổi mới là to lớn và có ý nghĩa lịch sử, nhưng cũng còn có nhiều khuyết điểm, yếu kém.

Trăn trở của tôi là làm sao để đất nước phát triển nhanh và bền vững hơn, hiệu quả hơn. Mặt tốt phải phát triển, mặt yếu kém cần phải hạn chế đi. Ví dụ như việc chống tham nhũng, tiêu cực cũng là một khía cạnh. Vì vậy trong nghị quyết lần này và ngay trong quá trình kiểm điểm sự lãnh đạo của Ban Chấp hành Trung ương, của Bộ Chính trị, Ban Bí thư đều nhìn thẳng vào vấn đề này.

Chúng ta phải bền bỉ, kiên trì để tìm ra biện pháp, không phải nói ngày hôm nay mà ngày mai giải quyết được vấn đề. Cần xử lý nghiêm minh, đúng người, đúng tội. Phải xem xét xây dựng cả một hệ thống các cơ chế, pháp luật đủ mạnh đảm bảo rằng quản lý không có sơ hở. Tôi tin chúng ta sẽ tiến tới đẩy lùi và ngăn chặn được. Cái này cần phải bắt đầu từ cơ sở, từ từng đơn vị cơ quan cho đến từng con người.

Chúng ta cần xây là chính, thì mới chống tốt được. Biết nhìn thấy để khắc phục làm cho mọi mặt xã hội tốt đẹp lên. Đây là mong muốn của dân, của cán bộ, đảng viên. Trăn trở thì còn nhiều: chúng ta còn nghèo, thu hẹp khoảng cách giữa các tầng lớp dân cư, vùng sâu vùng xa còn khó khăn. Trăn trở cũng là để nhằm thực hiện “dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ, văn minh”.

- Thưa Tổng Bí thư, chúng ta cần đổi mới phương thức và nội dung lãnh đạo của Đảng trong khóa X như thế nào và liệu trong khóa này chúng ta sẽ thực hiện vấn đề đó đến đâu?

- Đảng ta là đảng cầm quyền, đã 76 năm suốt từ ngày thành lập đã lãnh đạo sự nghiệp cách mạng của đất nước đi đến thành công. Đảng có vai trò cực kỳ quan trọng. Trong thời kỳ đổi mới, để củng cố tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng thì có nhiều việc phải làm. Vì thế Đại hội vừa qua có đặt ra vấn đề tiếp tục đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng một cách tốt nhất. Đảng lãnh đạo về đường lối, chủ trương. Nhưng thực hiện cái này phải thông qua cả một hệ thống chính trị và nhà nước.

Sắp tới từ hệ thống tổ chức, bố trí cán bộ, sắp xếp tổ chức làm sao để tinh giảm, thiết thực và hiệu quả. Tránh trùng lắp và giao trách nhiệm cụ thể cho từng cơ quan nhà nước, cá nhân. Đây là nội dung vừa làm, vừa rút kinh nghiệm, vừa tổng kết để phát huy tốt hơn vai trò lãnh đạo của Đảng và phát huy tốt nhất quyền làm chủ của nhân dân, cơ sở. Chúng ta đã làm việc này như quy chế “dân chủ ở cơ sở”. Đã làm rồi, đang làm rồi, nhưng sắp tới phải làm tốt hơn.

- Xin Tổng Bí thư cho biết vì sao chỉ bầu được có 14 người trong Bộ Chính trị và 8 người trong Ban Bí thư (vì theo dự tính ban đâu Bộ Chính trị có từ 15-17 người, tương tự là Ban Bí thư có khoảng 11 người)?

- Lúc đầu Đại hội xác định có khoảng 15-17 đồng chí trong Bộ Chính trị để phân công phụ trách đủ các lĩnh vực, đảm bảo sự lãnh đạo toàn diện của Đảng một cách tốt nhất, thay mặt Ban Chấp hành để phụ trách những vấn đề đó.

Nhưng xác định con số là thế nhưng bầu phải căn cứ vào tiêu chuẩn. Ban chấp hành Trung ương tán thành là tín nhiệm đồng chí nào thì cứ bầu, sau sẽ phân công tiếp. Không có một ý gì khác cả. Trước mắt sẽ cố chọn lấy 15, sau là 17, căn cứ vào thực tế. Về Ban Bí thư cũng thế, đều trên tinh thần đó mà bầu.

- Xin Tổng Bí thư cho biết ông được Ban Chấp hành Trung ươngIX đề cử hay Đại hội X đề cử?

- Khóa IX cũng đã làm, khóa X này cũng làm tiếp. Bây giờ có quy chế đối với Tổng Bí thư, sau khi Bầu được Ban Chấp hành Trung ương khóa mới thì bằng phiếu giới thiệu tín nhiệm của Đại hội đề xuất giới thiệu Tổng Bí thư trong số ủy viên chính thức của Ban Chấp hành. Cũng đã thành lập ban kiểm phiếu, để kiểm 1176 lá phiếu của đại biểu. Đây là làm căn cứ để Ban Bí thư xem xét bầu Tổng Bí thư, nên rất quan trọng. Tôi cám ơn Đại hội, Ban Chấp hành Trung ương và Bộ Chính trị đã tín nhiệm bầu tôi làm Tổng Bí thư

- Việc cạnh tranh trong làm ăn kinh tế đã thấy rõ, vậy khi nào Việt Nam có cạnh tranh trong chính trị, xin Tổng Bí thư cho biết?

- Không khí dân chủ, cởi mở trong làm ăn, xây dựng đất nước thì chính các nhà báo nước ngoài đã được chứng kiến. Ý thức xây dựng của tất cả các tầng lớp nhân dân đối với sự nghiệp đổi mới của Việt Nam trong 20 năm qua đã chứng tỏ sự đồng thuận. Tôi nghĩ là sự cạnh tranh trong làm ăn, dần cũng trở thành bình thường. Để chuẩn bị cho việc sắp tới khi Việt Nam tham gia vào WTO chúng tôi đã thông qua các luật để tạo sự cạnh tranh lành mạnh.

Trong chính trị thì không khí dân chủ ngày càng tốt lên. Những ý kiến đóng góp, phê phán của nhân dân về những mặt không tốt ngày càng được các cơ quan chức năng tiếp nhận để nghiên cứu xem xét vì mục đích cuối cùng của Đảng là để “phục vụ nhân dân”. Tôi không nghĩ có sự cạnh tranh quyền lực ở chỗ nào và với tinh thần xây dựng làm sao để đường lối và chủ trương của Đảng đến được với nhân dân phát huy được sức mạnh tập thể, nhằm thực hiện mục tiêu chung là “độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội”.

Có thể có ý kiến này kia khác nhau nhưng nhằm sự đồng thuận, giữ vững sự ổn định để phát triển đất nước. Chúng tôi không chỉ muốn nghe những điều tốt mà tất cả các cấp, cả hệ thống chính trị phải biết lắng nghe, dám nghe tất cả những ý kiến đóng góp thẳng thắn, thậm chí là gay gắt để tạo sự đồng thuận xã hội, đó là điều quan trọng nhất.

- Xin Tổng Bí thư cho biết ý kiến về vấn đề đảng viên làm kinh tế tư nhân?

- Một chủ trương lớn mà hôm nay Đại hội đã quyết định rồi. Về vấn đề Đảng viên làm kinh tế tư nhân đã được nêu ra khá lâu. Trong 20 năm đổi mới có tổng kết từ thực tiễn vấn đề này. Lúc đầu khi bước vào đổi mới thì đảng viên được làm kinh tế tư nhân với quy chế của pháp luật và cần chấp hành điều lệ Đảng, với quy mô tiểu chủ.

Hiện nay có nhiều sự đóng góp đối với xã hội của các đảng viên làm kinh tế tư nhân, có nhiều tấm gương của những người cộng sản làm kinh tế đã góp phần vào phát triển kinh tế đất nước. Đại hội X đã từ thực tiễn đi đến quyết định là cho đảng viên làm kinh tế tư nhân, nhưng phải nói rõ đảng viên phải gương mẫu chấp hành pháp luật, tuân thủ điều lệ Đảng.

Sắp tới Ban Chấp hành Trung ương sẽ có quy định cụ thể về vấn đề này. Đảng viên trong lúc này phải hành động để thoát khỏi đói nghèo, lạc hậu. Phải có trách nhiệm xắn tay vào, điều này không có gì là mâu thuẫn. Sau này làm lớn lên thì được mua cổ phần, bán cổ phần cho cả nhà nước, cả tập thể… Để xét những người làm kinh tế chưa phải đảng viên vào Đảng thì phải nghiên cứu và có quy định rõ ràng.

- Căn nguyên của tham nhũng theo Tổng Bí thư là do đâu, biện pháp để giải quyết gốc rễ vấn đề?

- Rất khó để trả lời cụ thể nhưng căn nguyên tham nhũng có nhiều nguyên nhân. Đó là sự tha hóa, biến chất của đảng viên, công chức, đó là chủ nghĩa cá nhân nhằm vơ vét tư lợi, bất chấp tất cả. Do quản lý, giáo dục, rèn luyện… của đảng viên chưa tốt khiến phẩm chất sa sút về lối sống và đạo đức. Cần một hệ thống các biện pháp để giải quyết vấn đề này, phải có cơ chế và quy định. Sắp tới phải làm quyết liệt ở mọi chỗ, mọi nơi.

- Thời gian vừa qua có khá nhiều đảng viên bị kỷ luật, có thể nói là lên đến mức kỷ lục. Nhìn nhận về vấn đề này của Tổng Bí thư?

- Vừa rồi chúng ta phát hiện xử lý theo luật pháp một số lượng lớn đảng viên vi phạm. Tôi nghĩ đây là cái mạnh của chúng ta, trước đây chúng ta chưa phát hiện, giờ phát hiện ra thì xử lý và nhất định phải xử lý theo pháp luật. Đó cũng là ưu điểm của chúng ta là dám làm trong công cuộc đổi mới của Việt Nam. Nhất định phải đẩy lùi và chặn đứng tiêu cực.

- Một nét mới của Đại hội lần này là chúng ta giao quyền giám sát cho Ủy ban kiểm tra Đảng các cấp, Ủy ban kiểm tra Đảng thì do Ban Chấp hành cấp đấy bầu ra. Có ý kiến cho rằng như vậy Ủy ban kiểm tra Đảng là một bộ máy công cụ của cấp ủy, mà lại giám sát cấp ủy thì không giám sát được dân chủ. Xin cho biết ý kiến của Tổng Bí thư?

- Về việc giao chức năng giám sát cho Ủy ban kiểm tra. Công tác này là công tác của cấp ủy. Cơ quan cấp ủy ấy bầu ra cơ quan kiểm tra giúp việc, giám sát. Việc Ban Chấp hành bầu ra một Uỷ ban kiểm tra không có nghĩa là ủy ban này không giám sát được cấp ủy. Theo điều lệ, kể cả trong  Bộ chính trị, Ban Bí thư đồng chí nào vi phạm, thì Uỷ ban kiểm tra đều có quyền xem xét và báo cáo với cấp ủy. Phải giám sát kiểm tra phát hiện ra cả những điển hình tốt, nhân tố tốt không chỉ riêng là phòng và chống những cái xấu. Lần này quy định có rộng hơn, chỉ sợ không làm hết làm đúng cái quy định mà thôi.

- Thưa Tổng Bí thư, kinh tế tư nhân đóng vai trò như thế nào trong nền kinh tế Việt Nam?

- Trong báo cáo Chính trị và nội dung mà Đại hội hôm nay đã kết luận thông qua. Kinh tế nhà nước và tập thể đóng vai trò chủ đạo dần dần trở thành nền tảng của toàn bộ nền kinh tế quốc dân. Nhưng chủ trương là phát huy mọi thành phần kinh tế, cả kinh tế tư nhân thậm chí là nước ngoài 100% vốn. Nó bổ xung cho nhau và như thế nó tạo ra sức mạnh tổng hợp cho cả đất nước. Thực hiện nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa

Cuộc họp báo đã diễn ra trong vòng khoảng 45 phút. Kết thúc Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh nói: Rất tiếc là tôi không có nhiều thời gian, mong báo chí thông cảm, sẽ còn nhiều dịp gặp gỡ. Hy vọng báo chí sẽ phản ánh trung thực mọi việc, tuyên truyền rộng rãi, góp phần đưa nội dung nghị quyết của Đảng vào cuộc sống.