Đến khi toàn bộ hợp đồng bị hủy bỏ, đối tác dây dưa không chịu trả lại tiền, DN có thể bị mất một khoản vốn lớn chỉ vì những sai lầm của người đứng đầu công ty.
Đó là chuyện tại công ty Công ty cổ phần Công nghiệp Hóa chất và Vi sinh (BICICO) được bạn đọc là Vương Chí Thiệp - cổ đông của công ty phản ánh đến Hộp thư Doanh nhân của Diễn đàn Kinh tế Việt Nam (VEF).
Chúng tôi đăng nguyên văn lại ý kiến này, mời bạn đọc tham khảo và mong nhận được phản hồi từ phía BICICO, tranh luận của giới luật sư và cơ quan chức năng.
_________________________________
Công ty CP Công nghiệp Hóa chất và Vi sinh (BICICO) là công ty con của Tập đoàn Hóa chất Việt Nam, nhà nước sở hữu 51% vốn điều lệ. Ông Đặng Hồng Hải là Tổng Giám đốc.
Theo phản ánh, ngày 15/06/2007, ông Đặng Hồng Hải đại diện BICICO đã ký Hợp đồng số 100/HĐTT-CVS/2007 với Công ty TNHH Xây dựng Đại Gia Phú về các giai dịch liên quan đến đất đai giữa hai DN.
Cụ thể, BICICO chuyển đổi 2 lô đất có tổng diện tích 16.746 m2 (gồm: lô đất tại Xưởng Cơ khí thực nghiệm, địa điểm: Khu phố 1, Phường Linh Tây, Quận Thủ Đức, TP.HCM , diện tích 10.292 m2 và lô đất Trung tâm Công nghệ - Sinh học, địa điểm: 90 KC Khu phố 4, Phường Phước Long B, Quận 9, TP.HCM, diện tích 6.454 m2) để đổi lấy 26.794 m2 đất của Công ty Đại Gia Phú tại KCN Tân Đông Hiệp B, huyện Dĩ An, tỉnh Bình Dương.
Công ty BICICO (ảnh phaply.net)
Tuy nhiên, tất cả những lô đất này đều chưa đáp ứng các giấy tờ pháp lý và điều này được các DN ghi rõ trong hợp đồng.
Cụ thể, hai lô đất "BICICO đang quản lý, sử dụng nhưng chưa hoàn thiện giấy tờ sử dụng đất cũng như hợp đồng thuê đất với nhà nước. Ngược lại, lô đất BICICO nhận lại từ công ty Đại Gia Phú là "đất chưa hoàn chỉnh giấy tờ sử dụng theo quy định".
Ngoài điều khoản chuyển đổi đất, tại hợp đồng này hai bên cũng thỏa thuận về việc nhượng lại quyền thuê đất.
Cụ thể, BICICO nhận chuyển nhượng quyền thuê đất của Công ty Đại Gia Phú với diện tích 30.264 m2 với giá là 1.634.256 USD. Tổng diện tích mà BICICO nhận được do chuyển đổi đất và nhượng lại quyền thuê đất là 57.058 m2 trên cùng một thửa trong KCN Tân Đông hiệp B.
Thực hiện hợp đồng, ngay sau ký kết, ngày 15/06/2007, ông Đặng Hồng Hải địa diện BICICO đã chi tiền tạm ứng đợt 1 cho Công ty Đại Gia Phú số tiền là 2.632.541.728 đồng bằng tiền mặt.
Tuy nhiên, do đất đai không đủ điều kiện pháp lý nên việc thực hiện chuyển đổi đất đai không thực hiện được.
Đến ngày 06/11/2007 Công ty Đại Gia Phú có công văn V/v: "Đề nghị giải pháp thực hiện hợp đồng" nêu khó khăn cụ thể là: Không thể hợp thức hóa 2 lô đất của BICICO và đề nghị 2 phương án: ký kết hợp đồng liên doanh hoặc bồi thường thiệt hại đối với phần Hợp đồng không được thực hiện do lỗi của Công ty Đại Gia Phú.
Đến ngày 13/11/1007 ông Đặng Hồng Hải - địa diện BICICO tiếp tục ký Phụ lục Hợp đồng số 208/PLHĐ-HCVS/2007 với Công ty Đại Gia Phú với nội dung: Hủy bỏ việc chuyển đổi đất đối với lô đất thuộc Trung tâm Công nghệ Sinh học, diện tích 6.454 m2 và chấp nhận việc BICICO phải trả thêm cho Công ty Đại Gia Phú số tiền 660.889 USD.
Trong khi hợp đồng đang trục trặc thì ngày 05/12/2007, ông Đặng Hồng Hải - đại diện BICICO - lại tiếp tục thanh toán đợt 2 cho Công ty Đại Gia Phú số tiền là 2.000.000.000 đồng bằng tiền mặt.
Đáng nói là, theo điều kiện đã ký kết, thì việc thanh toán này chỉ được thực hiện khi Công ty Đại Gia Phú hoàn tất việc sang tên lô đất, Giấy chứng nhận Quyền sử dụng đất tại KCN Tân Đông Hiệp B và bàn giao đất cùng giấy tờ cho BICICO, hoàn tất các thủ tục xin phép đầu tư vào KCN Tân Đông Hiệp B cho BICICO...
Tuy nhiên, khi tất cả những điều kiện này chưa được thực hiện, điều khoản chuyển đổi đất không thực hiện thì tiền vẫn được thanh toán.
Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam Đặng Ngọc Tùng đến thăm và lắng nghe tâm tư công nhân nhà máy (ảnh LĐ)
Cuối cùng, toàn bộ hợp đồng bị đổ vỡ vì việc chuyển đổi và nhượng quyền thuê đất đều không thực hiện được. Đến ngày 25/03/2008, ông Đặng Hồng Hải đã ký biên bản hủy bỏ Hợp đồng số 100/HĐTT-CVS/2007 với Công ty Đại Gia Phú.
Căn cứ Biên bản hủy Hợp đồng thì Công ty Đại Gia Phú phải hoàn trả lại cho BIBICO toàn bộ số tiền đã nhận là 4.632.541.728 VND và tiền bồi thường 567.458.272 đồng, tổng cộng là 5.200.000.000 đồng.
Đến ngày 26/02/2009 bên Công ty Đại Gia Phú đã hoàn trả cho BICICO 1.000.000.000 đồng. Số tiền còn lại tính cho đến nay chưa thu là 4.200.000.000 đồng.
Như vậy, việc ký hợp đồng giao dịch đất đai khi giấy tờ chưa đầy đủ và buộc phải hủy bỏ hợp đồng đã khiến BICICO bị chiếm dụng một khoản tiền khá lớn. Điều này gây bức xúc cho cổ đông trong công ty.
Tại Báo cáo của Ban Kiểm soát Công ty năm 2009, Ban Kiểm toán của BICICO cũng kiến nghị Hội đồng Quản trị truy cứu trách nhiệm các nhân đối với việc không thu hồi công nợ.
Cụ thể, đối với khoản nợ phải thu Công ty Đại Gia Phú và Trung Quý, HĐQT công ty phải chịu trách nhiệm về việc thu hồi khoản công nợ này. Nếu hai khoản công nợ này không được thu hồi, đề nghị HĐQT truy cứu trách nhiệm của từng cá nhân trong việc thực hiện nội dung này.
Để bảo toàn vốn, đề nghị công ty tiếp tục phối hợp với các cơ quan liên quan nhằm thu hồi tối đa công nợ.
Hơn thế, sau khi xem xét các khoản nợ tại BICICO, trong đó có khoản nợ 4,2 tỷ của công ty Đại Gia Phú, từ năm 2008, Kiểm toán Nhà nước kiến nghị Tổng công ty Hóa chất Việt Nam "xem xét, xử lý trách nhiệm người đại diện phần vốn Nhà nước tại Công ty Cổ phần Công nghiệp Hóa chất và Vi sinh do để xảy ra các sai phạm trong quản lý vật tư hàng hóa và phát sinh công nợ khó đòi".
Đến nay, việc không thu hồi được số tiền đã chuyển cho Công ty Đại Gia Phú gây bức xúc cho cổ đông.
Hiện có ý kiến cho rằng đây là giao dịch dân sự nên để thu hồi số tiền trên thì BICICO khởi kiện Công ty Đại Gia Phú ra Tòa Dân sự.
Nhưng cũng có ý kiến cho rằng, BICICO là Công ty CP mà nhà nước chiếm 51% vốn Điều lệ, được coi là doanh nghiệp nhà nước, giám đốc công ty ký hợp đồng gây thất thoát tài sản nhà nước là vi phạm luật Hình sự.
Do đó muốn thu hồi số tiền thất thoát thì cổ đông yêu cầu Cơ quan điều tra tiến hành điều tra để xử lý theo luật hình sự. Vụ việc cũng đã được cơ quan công an để xử lý.
- Vương Chí Thiệp (Số 33 đường số 4, khu phố 5, Phường 1, Quận 8, TP.HCM)
