Tác động của việc gia nhập WTO đối với Ảrập Xêút

Việc Ảrập Xêút gia nhập WTO - dự kiến vào tháng 7 năm nay - sẽ tạo ra nhiều cơ hội thúc đẩy thương mại và dịch vụ của nước này. Tuy nhiên, mức độ cạnh tranh sẽ rất gay gắt.

Gia nhập WTO mở ra triển vọng phát triển thương mại và đầu tư của cường quốc dầu mỏ Ảrập Xêút.

Ông Christopher Roberts, nguyên Trưởng ban Chính sách đối ngoại của Bộ Thương mại và Công nghiệp Vương quốc Anh nhận định: Việc gia nhập WTO sẽ củng cố vị thế của Ả rập là một quốc gia thương mại quan trọng trên thế giới. Song Ả rập cũng cần được hưởng một sự linh hoạt nào đó để vẫn giữ được bản sắc văn hoá riêng - do vậy không ai có thể bắt buộc vương quốc này phải nhập khẩu thịt lợn. Tuy nhiên ông nhấn mạnh, việc trở thành thành viên của WTO sẽ yêu cầu Ả rập Xêút thực hiện chính sách cạnh tranh.

Việc thi hành chính sách cạnh tranh theo ý kiến nói trên của ông Robert có liên quan đến một vấn đề nhạy cảm như nhiều người đã biết. Đó là, một trong những mối quan tâm lớn nhất và cũng là động lực khiến cho Mỹ, EU và nhiều nước phương Tây cổ suý mạnh mẽ không chỉ Ả rập Xê út mà tất cả các nước trong khối Ả rập gia nhập WTO là vấn đề dầu mỏ; trở thành thành viên của WTO, Ả rập Xê út - nước có tiếng nói quan trọng trong OPEC và chiếm tới 65% giá trị kinh tế của khối Vùng Vịnh hiện vẫn ở ngoài WTO - sẽ phải thực thi chính sách cạnh tranh theo cơ chế thị trường và có thể phải thay đổi sự độc quyền về giá dầu.

Cũng theo ông Roberts, lĩnh vực sản xuất kinh doanh sẽ được hưởng lợi nhiều nhất từ việc gia nhập WTO, bởi gia nhập WTO đồng nghĩa với việc giảm chi phí đầu vào cho sản xuất, tăng khả năng tiếp cận các loại hình dịch vụ hiện đại và người tiêu dùng có cơ hội tiêu dùng sản phẩm nhập khẩu với giá rẻ. Song điều tất nhiên là các công ty trong nước sẽ chịu sức cạnh tranh gay gắt hơn.

Ông Julian Arkell, chuyên gia trong lĩnh vực thương mại và dịch vụ quốc tế đã đề cập đến đặc trưng chủ yếu của Hiệp định chung về Thương mại ngành Dịch vụ (GATS). Ông chỉ ra những tác động tích cực của việc gia nhập WTO đối với ngành Dịch vụ của Ả rập Xê út: GATS sẽ giúp thực hiện cải cách trong lĩnh vực dịch vụ và phát triển thương mại điện tử.

Trả lời câu hỏi về mối lo ngại của các DN trong nước trong thế cạnh tranh gay gắt với các công ty nước ngoài, ông Arkell nhận định: các DN cần phải chú ý những tính chất riêng, đặc trưng của từng thị trường và cần phải hợp tác với các nhà xuất khẩu khác. Đó là một chiến lược mang tính khả thi. Các DN  không nên lo sợ trước WTO, mà cần phải gắn mình với nó và điều chỉnh các chính sách thương mại cho phù hợp.

Ả rập Xê út gần đây đã ban hành Luật Đầu tư mới và được các nhà đầu tư nước ngoài hết sức hoan nghênh. Song kết quả điều tra cho thấy hai hạn chế chủ yếu khiến các nhà đầu tư lo ngại là Ả rập Xê út vẫn chưa gia nhập WTO và chưa nới lỏng visa cho người nước ngoài. Chính vì vậy, theo ý kiến của nhiều nhà phân tích, việc trở thành thành viên chính thức của WTO song song với việc nới lỏng visa, mở cửa cho nhiều đoàn DN nước ngoài vào tìm hiểu thị trường Ả rập Xê út sẽ tạo ra nhiều cơ hội thương mại và đầu tư. Nhiều ý kiến khác tập trung vào sự cần thiết của Vương quốc này trong việc cải thiện cơ sở hạ tầng thiết yếu như hệ thống bưu chính viễn thông và hệ thống ngân hàng đầu tư đủ mạnh để cung cấp các khoản vay và dịch vụ đầu tư.

• Thu Thuỷ - (Tổng hợp)