(VietNamNet) - Theo Cục Quản lý Chất lượng, ATVS và Thú y Thuỷ sản (Nafiqaved - Bộ NN-PTNT), kết quả kiểm tra 10 mẫu mắm tôm lấy từ Nghệ An cho thấy không có vi khuẩn gây bệnh tiêu chảy cấp nguy hiểm. Vậy, mắm tôm có phải nghi can chính gây bệnh này?

>>Toàn cảnh về dịch tiêu chảy cấp nguy hiểm

Lấy mẫu mắm tôm ở Thanh Hoá để xét nghiệm (ảnh nongnghiep.vn).

Hiện các đoàn kiểm tra khác của Bộ NN-PTNT và Bộ Y tế đang tỏa về các địa phương lấy mẫu kiểm tra. Tuy nhiên, kết quả cụ thể sớm nhất phải đến cuối tuần này mới có.

Ông Cương cho rằng, mắm tôm chỉ là một trong số hàng loạt nghi can đang làm căn bệnh tiêu chảy cấp nguy hiểm lây lan, như: tay bẩn, ăn rau sống, tiết canh, thức ăn chưa chín, uống nước lã... Đến nay, cũng chưa có cơ sở khoa học nào cho thấy mắm tôm là nguyên nhân chính gây bệnh, đặc biệt là với mắm tôm nguyên chất. Ông lý giải, tất cả các loại vi sinh vật không thể sống trong môi trường muối mặn như mắm tôm. 

Chưa có thông tin chính thức, song những cảnh báo của cơ quan y tế về mắm tôm chung chung, không rõ ràng về nơi sản xuất, địa chỉ cụ thể... đã làm nhiều vùng sản xuất mắm tôm điêu đứng. Chẳng hạn như ở xã Hải Thanh, huyện Tĩnh Gia - một làng sản xuất mắm tôm lớn nhất tỉnh Thanh - người dân đau đầu vì mắm tôm ế ẩm. Thực trạng này khó tránh khỏi với các món ăn khác, như rau sống... Thiệt hại sẽ lên tới tiền tỷ. 

Theo từ điển Wikimedia, mắm tôm là loại mắm được làm chủ yếu từ tôm hoặc moi và muối ăn, qua quá trình lên men tạo mùi vị và màu sắc đặc trưng. Giống như nước mắm, đây là một trong những sản phẩm dựa trên hoạt tính amylase và proteinase.

Mắm tôm thường có 3 dạng: đặc, sệt và lỏng. Ba dạng này chỉ khác nhau ở tỷ lệ muối và quá trình phơi nắng. Người làm mắm còn có thể thái cây bọ mắm rồi trộn với tôm cùng muối để chống giòi bọ.

Ở Hải Thanh, lãnh đạo ở đây nói rằng có những thôn 100% số hộ sản xuất mắm tôm. Mắm đều được chế biến thủ công, bằng cách thu mua moi về trộn muối ủ thành mắm tôm. Hộ làm nhiều thì xay moi bỏ vào chum ủ lên men, làm ít thì trộn tay. Moi được ủ trong chum, đảo đi đảo lại nhiều lần và phơi nắng từ 6 đến 9 tháng, khi mắm chuyển sang màu tím là chín. 

Tất nhiên, không thể đảm bảo tất cả các loại mắm tôm đều đảm bảo vệ sinh, song, dân ta bao đời nay ăn mắm tôm. Vấn đề cấp thiết hiện nay là xác định rõ nguồn mắm tôm gây bệnh, do cơ sở nào chế biến, chế biến ở đâu? 

Không thể đổ tội chung chung thủ phạm là mắm tôm, vì hiện nay, bất cứ địa phương nào ở ven biển, có tôm, có moi, là có thể sản xuất mắm tôm. Chính Bộ Y tế mới đây nhất cũng thừa nhận, đã có nhiều bệnh nhân bị tiêu chảy cấp nguy hiểm mà không hề ăn mắm tôm. 

Khuyến cáo về thực phẩm gây bệnh tiêu chảy cấp nguy hiểm của Bộ Y tế là vô cùng quan trọng, nhất là khi đã có hơn 600 người ở mười mấy tỉnh, thành phải nhập viện. Tuy nhiên, có vội vàng quá chăng bởi chưa có kết luận, nhiều cơ sở sản xuất đã bị buộc phải tạm thời đóng cửa? Trên thực tế, có không ít vụ việc liên quan đến thực phẩm, khi nguyên nhân chỉ là cá biệt, đã làm khốn đốn bao người khi nó được công bố rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng.

• Hà Yên