- Mở mắt ra bỗng thấy trước cửa nhà chình ình một đống rác thải xây dựng, rồi trên vỉa hè, giữa ngã tư đường hay thậm chí ngay trước cổng một trụ sở cơ quan nhà nước... Những "kẻ tàng hình" chuyên đi xả bậy này thoắt ẩn thoắt hiện khắp đường phố, khiến cơ quan chức năng nhiều phen truy tìm toát mồ hôi.

Hay đi tập thể dục buổi sáng trên con phố gần nhà, ông Tâm không khỏi bức xúc khi sáng mở mắt ra bỗng thấy chình ình trên vỉa hè một đống rác thải xây dựng choán hết cả vỉa hè và nửa lòng đường.

Tác giả của đống rác thải xây dựng đó không ai khác ngoài mấy ông lái xe "kiêm" nghề đổ trộm rác thải xây dựng. Cái nghề nghe lạ tai, nhưng nó xuất phát từ thực tế đời sống hàng ngày của người dân Hà Nội. Những người làm nghề này cũng cần có chút "năng khiếu" tàng hình để không ai phát hiện ra hành vi cực kỳ vô ý thức của mình.

Cuộc rượt đuổi một "kẻ tàng hình"

Một "kẻ tàng hình" hành nghề đổ trộm rác thải xây dựng bị bắt quả tang.

Là lái xe, hàng ngày Lực lái ô tô ben, trọng tải 2 tấn, BKS 30F- 0631. Từ tháng 3/2008, Lực làm thuê cho anh Nguyễn Ngọc Quỳ, tức "Tốp" (SN 19779, trú tại tổ 10 phường Thượng Đình, Thanh Xuân, Hà Nội ).

Ngày 25/4, Lực nhận yêu cầu của anh Quỳ lái xe chở đất thải cho anh Vũ Văn Lương (SN 1961, trú tại 175 Quan Nhân, Thượng Đình, Thanh Xuân, Hà Nội) từ số 8, ngõ 15 Trung Kính, Hà Nội, đem đi đổ.

Khoảng 20h30 cùng ngày, Lực lái xe chở đất thải đi theo phố Trung Kính, đến đoạn trước Tòa nhà HH1, phường Yên Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội, phát hiện không có người qua lại, Lực đã cho xe ô tô dừng lại, đổ đất, bùn xuống đường rồi chạy về hướng phố Phạm Hùng. 

Lúc này, lực lượng thanh tra thuộc Thanh tra sở GTCC gồm các anh Phạm Thành Lâm - Tổ trưởng, Hoàng Xuân Dư, Nguyễn Đức Thắng, đi trên xe ô tô BKS 31A-7530 đang thực hiện nhiệm vụ do Sở giao thông công chính Thành phố Hà Nội giao phục kích, phát hiện xe ô tô do Lực điều khiển có hành vi đổ chất thải ra lòng đường nên đã ra tín hiệu dừng xe để kiểm tra.

Mặc dù biết ô tô của Thanh tra giao thông (có đầy đủ biển hiệu "Thanh tra giao thông") đang đuổi theo từ phía sau vượt lên, Lực không nhưng không chấp hành mà còn cố lái xe chạy ra đường Phạm Hùng, hướng về phía Trung tâm Hội nghị Quốc gia. Trong lúc bỏ chạy, Lực còn lái xe lạng lách, chèn xe của lực lượng Thanh Tra giao thông. Khi đến gần Trung tâm hội nghị Quốc gia (cách khoảng 300m) thì xe của lực lượng Thanh tra vượt được lên, ép xe Lực vào lề đường.

Các cán bộ Thanh tra giao thông đã yêu cầu Lực xuống xe làm việc. Lực không chấp hành và xấc xược hỏi lại: "Tao làm gì mà chúng mày kiểm tra". Đề phòng Lực lái xe bỏ chạy, anh Hoàng Xuân Dư đã lên mở cửa xe bên trái, giữ vô lăng, yêu cầu Lực xuống xe. Lực nhìn biển hiệu, biết tên và đe dọa: "Thằng này tao nhớ mặt mày rồi nhá, tao mà biết nhà mày ở đâu thì mày không ra gì với tao", đồng thời dùng tay đẩy mạnh anh Dư xuống và đóng cửa xe làm anh Dư bị thương nhẹ ở tay.

Anh Nguyễn Đức Thắng, một cán bộ trong đoàn thấy vậy liền lên xe của Lực, dùng tay giữ vô lăng, định rút chìa khóa nhưng Lực đã rút trước và giấu đi, không chịu xuống xe. Đồng thời, Lực gọi điện cho "đồng bọn" là Nguyễn Đức mạnh (SN 1975, trú tại tổ 10 phường Thượng Đình, Thanh Xuân, Hà Nội) đến trợ giúp.

Lực lượng Thanh tra Giao thông công chính đã phải điện thoại yêu cầu lực lượng Cảnh sát 113, Cảnh sát Điều tra tội phạm hình sự đến hỗ trợ. Khi các lực lượng Công an đến yêu cầu Lực về Công an huyện Từ Liêm, Lực mới chấp hành xuất trình giấy tờ lái xe và chìa khóa của xe ô tô.

"Những "kẻ tàng hình" láu cá

Phòng Cảnh sát môi trường, Công an TP Hà Nội cũng đã từng xử lý một trường hợp xả cả phân tươi xuống cống thoát nước trước cổng Trung tâm Hội nghị Quốc gia vào 22 giờ ngày 6/4.

"Kẻ tàng hình" bị tóm gọn tên là Nguyễn Văn Hùng (SN1984, ở Đan Phượng, Hà Tây), lái chiếc tải mang BKS 29X- 5024. Sau khi đi làm dịch vụ hút phân tươi trong các bể phốt ở các hộ gia đình, Hùng lái chiếc xe chở đầy phân tươi đến khu vực trước cổng Trung tâm Hội nghị quốc gia, chờ lúc vắng vẻ, đêm khuya đã xả phân trong thùng chứa xuống cống và bị công an tóm gọn khi đang thực hiện hành vi cực kỳ vô ý thức này.

Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này là do nhu cầu xây dựng ngày càng lớn, rác thải vật liệu ngày càng nhiều nhưng chi phí vận chuyển lại quá "bèo", phải đi xa ra tận ngoại thành để đổ phế liệu nên nhiều lái xe, thậm chí là lái xe của công ty môi trường sau khi ký hợp đồng đổ rác thải xây dựng đã không đem rác đi đổ ở đúng nơi quy định, mà "ngắm" được chỗ nào vừa gần vừa vắng là đổ bừa ra đấy rồi biến mất trong tích tắc.

Rác thải xây dựng bị "kẻ tàng hình" đổ trộm ra vài hè.

Theo đơn giá thu dọn và vận chuyển phế thải xây dựng đến các điểm tập kết do Sở GTCC đưa ra, giá vận chuyển phế thải xây dựng đến các điểm tập kết được tính: Trên địa bàn 3 quận Đống Đa, Ba Đình, Hai Bà Trưng: Xe trọng tải 1 tấn: 47.000 đồng/chuyến; xe trọng tải 1,5 tấn: 71.000 đồng/chuyến; xe trọng tải 2 tấn: 94.000 đồng/chuyến; xe trọng tải 2,5 tấn: 118.000 đồng/chuyến. Trên địa bàn Hoàn Kiếm: xe trọng tải 1 tấn: 59.000 đồng/chuyến; xe trọng tải 1,5 tấn: 88.000 đồng/chuyến; xe trọng tải 2 tấn: 117.000 đồng/chuyến; xe trọng tải 2,5 tấn: 147.000 đồng/chuyến.

Theo quy định, những công trình có khối lượng lớn tại quận nội thành thì phải đổ tại 2 bãi rác Yên Sở- Hoàng Mai, Vân Nội- Đông Anh theo sự hướng dẫn của các đơn vị thu gom phù hợp với lộ trình từ địa điểm của các công trình đến bãi đổ của TP Hà Nội.

Khi được công an hỏi lý do đổ trộm rác thải xây dựng, một lái xe cho biết: Nếu đem vào bãi đổ, ngoài tiền xăng xe, phí đổ, thì họ còn lại không được là bao. Chính vì thế mà họ đổ trộm phế thải, vừa "ăn ra" được tiền xăng, lại được luôn cả tiền phí...

Ngoài ra, nếu đổ trộm, khi được yêu cầu, nhiều khi họ lại được điều động đi dọn chính đống phế thải xây dựng mà họ vừa đổ ra (tất nhiên là được thêm tiền). Đấy là chưa tính đến chuyện, khi có người cần mua rác thải xây dựng để san lấp, họ lại tìm đến đúng địa điểm vừa đổ bậy phế thải xây dựng để lấy đi đem bán...

Sáng kiến tìm dấu vết "kẻ tàng hình"

Tình trạng đổ trộm phế thải ngày càng diễn ra công khai, nhức nhối đến độ, đã có người nghĩ ra sáng kiến để tìm ra kẻ chuyên đổ trộm rác thải xây dựng bằng cách: Chuẩn bị những mảnh giấy vụn như kiểu vụn giấy mầu, thường được sử dụng tung rắc trong các dịp lễ hộ, mỗi mẩu giấy sẽ có mầu khác nhau và được đánh mã code riêng để dễ dàng nhận biết thời gian phát hành, phát cho địa phương nào.

Ví dụ, màu vàng cho quận Đống Đa, mã AB cho phường Cát Linh, AB-1 là code của tổ dân cư số 6.Các mảnh giấy này có chất lượng tốt, in rõ để khi mưa cũng không bị phai mầu.

Các vụn giấy này sẽ được phát về tận cơ sở là tổ dân cư mà người quản lý cụ thể là Tổ trưởng và Tổ phó tổ dân phố. Khi trong địa bàn của mình có phát sinh xây mới hay cải tạo công trình, cán bộ dân phố sẽ đến rắc vào rác thải một vài nắm giấy như vậy (cách rắc là phải phân tán đều) và ghi lại nhật ký cụ thể.

Người giám sát thực hiện có thể sẽ là các nhân viên thanh tra xây dựng mà phường nào cũng có, hoặc cũng có thể là công nhân của Công ty môi trường đô thị. Việc nhặt ra các mảnh giấy vụn đó là rất khó cả về sự tỷ mỷ, thời gian và công sức. Hơn nữa, chủ nhà cũng nhận thức được rằng đó là việc vi phạm quy định của chính quyền.

Khi chủ nhà dọn rác thải, họ tự nhận thức được rằng phải đổ đúng nơi quy định nếu không muốn bị phạt. Trong trường hợp thuê người khác dọn thì cũng vậy. Những trường hợp đổ bậy sẽ dễ dàng được truy ra địa chỉ chủ nhà , từ đó có thể tìm ra chủ phương tiện đã được thuê để dọn đổ.

• Tuyết Nhung

Bài 2: Phải dùng luật hình với những "kẻ tàng hình"!