- Bảo hiểm thất nghiệp sẽ có hiệu lực từ ngày 01/01/09, nhưng phải sau 1 năm đóng quỹ, người lao động mới được hưởng trợ cấp. Đây được xem là chính sách tác động trực tiếp đến người lao động, người sử dụng lao động nhằm bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi họ bị mất việc làm.
Những thông tin trên được đưa ra trong cuộc họp triển khai thực hiện chính sách bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) được Bộ LĐTB&XH tổ chức ngày 22/12.
LĐ không sợ thất nghiệp khi DN phá sản?
Ông Nguyễn Thanh Hòa, Thứ trưởng Bộ LĐTB&XH cho biết, những đối tượng được hưởng BHTN là những người đã đóng BHTN đủ 12 tháng trở lên, trong vòng 24 tháng trước khi bị mất việc làm hoặc bị chấm dứt hợp đồng lao động theo quy định của pháp luật. Ngoài ra, các đối tượng trên phải có đăng ký với cơ quan lao động khi bị mất việc làm, chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc.
Phải sau một năm đóng quỹ BHTN, người lao động mới được hưởng lợi. Ảnh: VNN
Như vậy, phải đến năm 2010, những đối tượng gặp tình cảnh khó khăn tham gia đóng BHTN mới được tiếp cận hưởng lợi từ quỹ này.
Theo chính sách BHTN, trong thời gian làm việc hàng tháng, người lao động, người sử dụng lao động và Nhà nước cùng đóng góp vào quỹ BHTN (trong đó, người lao động đóng 1% tiền lương, tiền công; người sử dụng lao động đóng bằng 1% tiền lương, tiền công của những người lao động và Nhà nước hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước bằng 1% quỹ tiền lương, tiền công của những người tham gia BHTN).
Người lao động thất nghiệp sẽ được hưởng trợ cấp với mức bằng 60% tiền lương, tiền công làm cơ sở đóng BHTN. Thời gian hưởng trợ cấp phụ thuộc vào thời gian đóng BHTN: đóng BHTN từ 1 đến 3 năm, 6 năm, 12 năm và từ 12 năm trở lên sẽ được hưởng các mức tương ứng là 3 tháng, 6 tháng, 9 tháng và 12 tháng.
Ngoài ra, trong thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp, người lao động còn được tư vấn giới thiệu việc làm miễn phí; được hỗ trợ học nghề với thời gian 6 tháng và được hưởng BHYT.
Đối tượng áp dụng của chính sách BHTN là lao động tham gia đóng bảo hiểm thất nghiệp, là công dân Việt
Với người sử dụng lao động từ 10 người trở lên, đối tượng tham gia BHTN bao gồm các cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp, đơn vị vũ trang nhân dân, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, hộ kinh doanh cá thể, hợp tác xã và cá nhân.
Ông Hoà nhấn mạnh, trong bối cảnh nước ta đang đẩy mạnh quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá và hội nhập kinh tế quốc tế sẽ kéo theo chuyển đổi cơ cấu kinh tế, phân bố lại lao động và sự cạnh tranh giữa các doanh nghiệp ngày càng quyết liệt.
Theo đó, nhiều doanh nghiệp sẽ thua lỗ, phá sản, làm cho một bộ phận lao động mất việc làm sẽ tăng nhanh. Do đó, việc triển khai BHTN phải được nghiên cứu chu đáo và chuẩn bị bước đi cho phù hợp.
"Nhiều người đóng, ít người hưởng"
Trả lời báo giới về việc thực hiện chính sách BHTN vào thời điểm kinh tế khó khăn liệu có quá vội vàng không? Ông Nguyễn Đại Đồng, Cục trưởng Cục Lao động - Việc làm (Bộ LĐTB&XH) cho biết: “Chúng tôi cho rằng hoàn toàn không vội, vì các chính sách về BHTN đã được quy định rất cụ thể trong luật và các nghị định này không mở thêm một cái gì mới cả. Cách đây 2 năm, mọi người đã biết đến chính sách BHTN, nên đối với những người tham gia không phải là mới ”.
Ông Nguyễn Đại Đồng cho rằng: "BHTN sẽ "gánh" được khó khăn cho người lao động". Ảnh: VĐ
Theo ông Đồng, trước mắt, BHTN chưa tổ chức bộ máy quản lý riêng mà Chính phủ sẽ giao cho Bộ LĐTB&XH và BHXH Việt Nam tổ chức, thực hiện chính sách này. Trong khi đó, chính sách không có gì mới, mà chỉ là cách thực hiện.
Ông Đồng phân tích, người lao động phải đóng 1% mỗi tháng trong 1 năm, trước mắt thì chưa thấy lợi lắm, nhưng về lâu dài sẽ đem lại lợi ích rất nhiều so với trước đây.
Bởi vì, chỉ đóng 1% nhưng nếu mất việc làm người lao động sẽ được hưởng 3 tháng trợ cấp thất nghiệp bằng 1,8 tháng lương bình quân.
Nhưng nếu so với khi chưa đóng BHTN thì người lao động chỉ được hưởng 0,5 tháng lương. Cuộc khủng hoảng kinh tế có thể kéo dài cả sang năm 2010, dự báo người mất việc làm còn tăng cao nên nếu thực hiện tốt BHTN, có thể “gánh” được khó khăn cho người lao động rất nhiều.
Ông Đồng cũng nhấn mạnh, chính sách này có tính chia sẻ cao, nhiều người đóng ít người hưởng. Hiện nay, chưa xác định được số người đóng là bao nhiêu, nhưng dự tính sẽ có khoảng 5-6 triệu người đóng loại bảo hiểm này.
"Hiện nay, chưa thể có số liệu cụ thể về số người lao động thất nghiệp trong nước, mà chỉ nghe lao động thất nghiệp tại các công ty, xí nghiệp mà báo chí và các doanh nghiệp thông báo trong thời gian qua. Các địa phương chưa trực tiếp báo lên nên Cục việc làm chưa thể biết được con số người thất nghiệp cụ thể trong cả nước là bao nhiêu người" - ông Đồng tiết lộ.
Tuy nhiên, bên cạnh những lạc quan khi thực hiện chính sách BHTN, ông Đồng cũng tỏ thái độ lo ngại về đối tượng hưởng trợ cấp thất nghiệp ở khu vực nông thôn có thể khó tiếp cận được chính sách này. Hơn nữa, sẽ khó kiểm soát khi các DN tìm cách lách luật để không phải đóng thêm khoản chi cho người lao động.
Rất nhiều ý kiến đóng góp xung quanh chính sách BHTN đã được đưa ra. Ông Phạm Vĩnh Điển, Phó Ban chính sách phát triển Hợp tác xã V
Ông Điển nhấn mạnh: “Chúng tôi hoàn toàn ủng hộ chính sách này, nhưng hiện nay, trong 118 nghìn doanh nghiệp HTX thì có hơn 10 nghìn HTX nông nghiệp, mà các HTX này người lao động chủ yếu có thu nhập thấp, nên rất khó để cả DN và người lao động có thể thực hiện. Để thực hiện được hiệu quả, thì cần phải có những bước điều chỉnh thích hợp khi triển khai chính sách này…”.
-
Vũ Điệp
