- Bộ GTVT vừa có báo cáo gửi Thủ tướng Chính phủ về vụ chìm đò tại Quảng Bình làm thiệt mạng 42 người. Tuy nhiên, 10 ngày sau thảm họa bên bờ sông Gianh này, vẫn còn quá nhiều điều cần phải nói...

Bộ GTVT: Trách nhiệm chính thuộc về cấp xã!

Sau vụ chìm đò làm 42 người thiệt mạng, Bộ GTVT đã có văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ. 

Tại văn bản số 518/BGTVT-ATGT ngày 2/2/2009 của Bộ GTVT do Thứ trưởng Lê Mạnh Hùng ký nêu rõ: "Trách nhiệm chính thuộc về chính quyền địa phương, đặc biệt là UBND xã Quảng Hải đã không thường xuyên thực hiện tốt công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện pháp luật về an toàn giao thông đường thủy tại bến khách ngang sông thuộc địa bàn xã".

Cũng theo văn bản này, mặc dù, trước đó, các biện pháp tăng cường bảo đảm ATGT trong dịp Tết đã được các cơ quan chức năng của tỉnh và địa phương tổ chức triển khai đến tận nơi như tuyên truyền, phổ biến pháp luật về ATGT đường thủy tại bến đò ngang, ký cam kết chấp hành pháp luật ATGT đường thủy với các chủ phương tiện, chủ bến.

Bộ GTVT cũng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND tỉnh Quảng Bình tiến hành kiểm điểm làm rõ trách nhiệm của tập thể và cá nhân để có hình thức xử lý nghiêm theo quy định.

Bộ GTVT cho rằng, trách nhiệm chính vụ chìm đò thuộc về... chính quyền cấp xã

"Ủy ban nhân dân tỉnh chỉ đạo các cơ quan chức năng xem xét truy tố trách nhiệm hình sự đối với chủ đò vì đã vi phạm pháp luật giao thông đường thủy nội địa để xảy ra tai nạn nghiêm trọng trên" - văn bản của Bộ GTVT đề nghị.

Đồng thời, Bộ này cho rằng, về lâu dài, để bảo đảm cải thiện điều kiện đi lại cho nhân dân trong khu vực cũng như bảo đảm an toàn giao thông, yêu cầu UBND tỉnh khẩn trương hoàn thành dự án cầu Quảng Hải trong Quý II năm 2009. Để tạo điều kiện cho cầu này sớm hoàn thành, Bộ GTVT đề nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các Bộ có liên quan cấp đủ vốn.

Trước đó, để kịp thời chấn chỉnh hoạt động của các bến khách ngang sông, không để xảy ra tai nạn đáng tiếc xảy ra, ngày 31/01/2009, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải đã tiếp tục chỉ đạo lập hai Đoàn kiểm tra hoạt động của các bến khách ngang sông tại các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Quảng Nam. 

Những con số... "không quan trọng"?!

Cho đến giờ phút này, 10 ngày sau vụ chìm đò, tỉnh Quảng Bình đã rất nỗ lực để khắc phục hậu quả đáng tiếc của chuyến đò định mệnh sáng 30 Tết.

Những nạn nhân cuối cùng đã được tìm thấy, những thi hài xấu số đã được chính quyền, cùng bộ đội và người dân chôn cất, an táng ngay dù đêm giao thừa hay sáng mùng 1 Tết. Pháo hoa đêm giao thừa dù “lên nòng” cũng đã hoãn lại, sân khấu ca nhạc, lịch truyền hình đêm 30, ngày mùng 1 Tết đều đã hạ xuống. Hơn 10 chục triệu tiền cứu trợ/nạn nhân cũng đã về với gia đình mỗi người xấu số.

Song, vẫn còn nhiều việc phải tiếp tục để nỗi đau kia dịu hơn và quan trọng, là không còn những chuyến đò tang thương nữa. 

Tuy nhiên, vẫn còn đó những con số còn đang bỏ ngỏ! Trong 10 ngày kể từ khi con đò kia chìm xuống, con số những người có mặt trên chuyến đò đó cứ... nhảy lên tụt xuống không xác định được. 

Chiều 30 Tết, con số này được chính quyền xã, huyện dự báo là gần 80 người!

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Bình Nguyễn Hữu Hoài nói rằng tỉnh rất quan tâm đến những số liệu trong vụ chìm đò và tiếp tục chỉ đạo cơ quan công an kiểm chứng nhiều nguồn để làm rõ!

Cũng theo lời khai ban đầu của lái đò, chuyến đò định mệnh sáng 30 Tết là chuyến đò thứ 5 trong ngày. Và 4 chuyến trước, số người vượt phép cũng lên đến con số hàng chục, gấp 3, 4 lần số người được phép chở.

Tuy nhiên, ông Nguyễn Văn Long, Giám đốc Sở GTVT Quảng Bình lại nói, tất cả các báo cáo từ xã lên huyện, tỉnh "đều thống nhất" là chuyến thứ 3 trong buổi sáng 30 Tết.

Và, trong thông cáo báo chí phát đi từ Bộ GTVT, Bộ này cũng nói đó là chuyến đò thứ 3.

Tại sao lại có những con số khác nhau đến vậy trong cùng một vụ việc rất tang thương? Khi được hỏi, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Bình, ông Nguyễn Hữu Hoài nói: tỉnh rất quan tâm đến những số liệu nói trên. 

Theo ông Hoài, trong buổi sáng xảy ra tai nạn, tỉnh đã chỉ đạo xã kiểm tra tất cả các gia đình có người đi chợ để nắm số người lên đò, số người đã chết hoặc còn mất tích và đến nay, tỉnh tiếp tục chỉ đạo cơ quan công an kiểm chứng nhiều nguồn để làm rõ!
 

Giật mình sau thảm họa

Quảng Trạch là một huyện có số đò ngang lớn nhất tại tỉnh Quảng Bình, trong số 15 bến đò hoạt động chở khách trên địa bàn huyện (cả tỉnh là 52 bến đò) thì hiện đang có 5 bến với 5 chiếc thuyền đang bị đình chỉ vì không đủ điều kiện.

18h chiều 2/2/2009, 1 tuần sau vụ đắm đò 30 Tết, vẫn còn những chuyến đò ngang chật ních người qua lại ngay hiện trường vụ chìm đò đau thương trước đó!

Được biết, sau khi sự cố xảy ra, Bộ GTVT đã chỉ đạo thành lập 2 đoàn kiểm tra hoạt động của các bến đò trên cả nước thì chiều 2/2, một chuyến đò chở 30 người và 6 chiếc xe máy lại tiếp tục qua chính nơi đã diễn ra vụ chìm đò 30 Tết.
  
Chúng tôi đem chuyện hỏi Giám đốc Sở GTVT thì ông Nguyễn Văn Long cho biết, ở bến Quảng Hải này chỉ có 1 chủ đò được phép hoạt động là đò của ông Nguyễn Xuân Quý, ngoài ra, chưa cấp phép cho chủ đò nào!

Đem chuyện này đi hỏi xã thì chúng tôi được trả lời... bằng một câu hỏi ngược: " Vây anh có đi trên chuyến đò ấy không?!"

Có lẽ, ý của vị này là chuyện thói quen của người dân sông nước, họ đã quá quen với chuyện đó nên vẫn tiếp tục đánh cược số mạng của mình trên những chuyến đò tử thần.

Cuối cuộc trò chuyện với chúng tôi, Giám đốc Sở GTVT Nguyễn Văn Long nói rằng, ông không trốn tránh trách nhiệm trong vụ chìm đò và cầu Quảng Hải chậm tiến độ. 

Nhưng ông Long cũng dẫn thêm lời Thứ trưởng Bộ GTVT Lê Mạnh Hùng “đừng đặt việc cầu Quảng Hải chậm tiến độ với vụ chìm đò ngang nhau”, bởi ông lí giải, thực tế, cầu Nhật lệ đã thông 5 năm nhưng vẫn còn 7 bến đò hoạt động. 

"Đó là nhu cầu, là thói quen khó bỏ từ ngàn đời nay của dân sông nước rồi! Và tôi tin chắc nếu năm nay cầu Quảng Hải có khánh thành vẫn còn đó những chuyến đò ngang, đò dọc ngay tại bến cũ này" - ông Long nói.

• Hà Lê - Duy Tuấn