- Với các doanh nghiệp gây ô nhiễm môi trường chây ỳ trong việc khắc phục, cơ quan chức năng cho rằng cần kiên quyết cưỡng chế, nhưng thực tế lại bối rối. Và gần như các cơ quan chức năng chỉ trông chờ vào… thái độ hợp tác từ các doanh nghiệp vi phạm.

Ngày 11/8, Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM và các sở, ngành liên quan đã họp, tìm biện pháp cưỡng chế đối với các doanh nghiệp chây ỳ thực hiện quyết định xử phạt vi phạm hành chính do gây ô nhiễm môi trường.

Chây ỳ khắc phục

Theo Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường, số doanh nghiệp gây ô nhiễm môi trường không chấp hành quyết định xử phạt vi phạm tăng đáng lo ngại. Tuy nhiên, những biện pháp cưỡng chế, buộc các doanh nghiệp vi phạm tuân thủ theo những nội dung của quyết định xử phạt vi phạm lại gặp nhiều khó khăn.

Bà Nguyễn Thị Dụ, Chánh thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường cho biết, gần đây, khi kiểm tra đột xuất 23 doanh nghiệp ở quận 12 và một số khu công nghiệp đã nhận do gây ô nhiễm thì có gần phân nửa doanh nghiệp không chấp hành quyết định xử phạt. 

Nhiều doanh nghiệp vẫn tiếp tục xả nước thải và khí thải vượt tiêu chuẩn cho phép dù quyết định xử phạt yêu cầu khắc phục trước khi tiếp tục xả. Mới nhất là quyết định xử phạt của UBND TP.HCM đối với hành vi gây ô nhiễm của Công ty TNHH sản xuất - thương mại Việt Thắng Jean.

Công ty Việt Thắng Jean hoạt động may, giặt tẩy ở số 38 đường Quang Trung, phường Hiệp Phú, quận 9, TP.HCM và đã nhiều lần bị phát hiện quả tang gây ô nhiễm môi trường.

Hoạt động của Công ty Việt Thắng Jean gây ô nhiễm môi trường, nhiều lần bị phát hiện nhưng vẫn chây ỳ khắc phục. Ảnh: Như Minh

Cụ thể vào tháng 9/2008, Tổng cục Môi trường phát hiện Việt Thắng Jean không thu gom toàn bộ nước thải để xử lý, xả nước thải, khí thải vượt tiêu chuẩn 10 lần. Thanh tra môi trường yêu cầu công ty này để hoàn chỉnh hồ sơ xử phạt nhưng Việt Thắng Jean vắng mặt. Kế đến, gần cuối tháng 12/2008, Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM tiếp tục phát hiện Việt Thắng Jean xả nước thải vượt tiêu chuẩn năm lần.

Căn cứ vào đó, cuối tháng 6/2009, UBND TP.HCM ra quyết định xử phạt Công ty Việt Thắng Jean 80,5 triệu đồng. Quyết định xử phạt của TP.HCM yêu cầu Việt Thắng Jean ngưng xả nước thải vào nguồn nước trước khi được phép của sở Tài nguyên môi trường và buộc khắc phục tình trạng ô nhiễm. Nhưng cuối tháng 7/2009, khi tái kiểm tra thì Công ty Việt Thắng Jean vẫn chưa thu gom toàn bộ nước thải, hệ thống xử lý nước thải vận hành không đúng quy trình…

Nhưng bối rối xử lý

Tại cuộc họp ngày 11/8, Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường cho biết, căn cứ kết quả tái kiểm tra, Sở Tài nguyên và Môi trường sẽ tham mưu cho UBND TP.HCM ban hành quyết định cưỡng chế.

Một trong những biện pháp cưỡng chế khả thi nhất đối với các doanh nghiệp gây ô nhiễm chây ỳ như Công ty Việt Thắng Jean, theo ý kiến của đại diện các sở, ngành, tốt nhất là cắt điện đối với dây chuyền sản xuât gây ô nhiễm. Đây là biện pháp hiệu quả, phù hợp với tình hình thực tế để đình chỉ, chấm dứt hành vi vi phạm của các doanh nghiệp chây ỳ.

Nhưng theo Công ty Điện lực thành phố và Sở Tư pháp lại cho rằng biện pháp này không khả thi. Ông Nguyễn Tự Hùng, trưởng phòng Thanh tra - pháp chế thuộc Công ty Điện lực thành phố cho hay ngành điện đã từng chuẩn bị cắt điện nhưng bị doanh nghiệp vi phạm khiếu nại ngược lại. Doanh nghiệp cho rằng họ có vi phạm hợp đồng cung cấp điện đâu mà cắt điện thế nên ngành điện đành chịu.

Đại diện Sở Tư pháp cũng khẳng định, quan hệ giữa ngành điện lực và doanh nghiệp là quan hệ dân sự - kinh tế được thực hiện trên cơ sở hợp đồng. Cho nên, việc ngừng cung cấp điện còn phụ thuộc vào nội dung hợp đồng ký kết giữa hai bên.

Theo bà Nguyễn Thị Dụ, trước tình hình doanh nghiệp vi phạm môi trường ngày càng nhiều thì ngành điện cần mạnh dạn áp dụng hình thức cắt điện như UBND huyện Hóc Môn, Củ Chi hay trường hợp việc Công ty Điện lực Hiệp Phước cắt điện Công ty Hào Dương vào năm 2008.

Tuy nhiên, kết luận về trường hợp của Công ty Việt Thắng Jean, bà Dụ cho rằng sẽ chờ công ty này báo cáo kết quả khắc phục ô nhiễm sau đó tiếp tục tái kiểm tra, nếu còn tiếp tục vi phạm thì mới cưỡng chế.

• Như Minh