– Tình trạng quá tải trầm trọng đã khiến diện mạo, hình ảnh các bệnh viện tuyến trung ương không được đẹp trong ấn tượng của người dân. Trong khi đó, “quá tải” là bài toán khó mà toàn ngành y tế chưa giải được. Do vậy, khi phát động bình chọn danh hiệu “Bệnh viện thân thiện”, nhiều bệnh viện tuyến trung ương đã tỏ ra không mặn mà. 

Quá tải nên thiếu thân thiện? 

Thông tin trên do ông Nguyễn Phước Lộc, Trưởng ban vận động thành lập Hội thầy thuốc trẻ Việt Nam, Phó chủ tịch thường trực Ủy ban trung ương Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam đưa ra tại cuộc họp sơ tuyển Hội đồng Báo chí bình chọn 10 bệnh viện thân thiện vì sức khỏe cộng đồng năm 2009.

Ông Lộc cho rằng tình trạng quá tải khiến y bác sỹ không còn sức để vui vẻ, để trả lời quá nhiều bệnh nhân trong một ngày. Hình ảnh các bệnh viện tuyến trên khó có thể trở nên thân thiện vì quá tải. Đây cũng là lý do các viện không muốn tham gia bình chọn danh hiệu "Bệnh viện thân thiện" (Ảnh minh họa: Cẩm Quyên)

Ông Lộc cho biết: “Từ tháng 3/2009, Trung ương Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam gửi hướng dẫn và công văn về việc bình chọn “Bệnh viện thân thiện” năm 2009 đến các tỉnh thành và các bệnh viện trên cả nước. Ban đầu, các bệnh viện tuyến Trung ương không muốn tham gia vì đã quá tải quá, không thể thực hiện cải thiện để thân thiện được”. 

Trên thực tế, tình trạng quá tải đã kéo theo một loạt bức xúc của người dân trong khám chữa bệnh: thái độ y bác sỹ không tốt, 2-3 bệnh nhân nằm chung một giường, chất lượng các dịch vụ phục vụ không đáp ứng được nhu cầu nguyện vọng người bệnh…

Càng tuyến trên càng quá tải, do vậy, hình ảnh các bệnh viện tuyến này càng ngày không được đẹp trong ấn tượng của người dân. 

Tuy nhiên, theo ông Lộc, dù là lần đầu tiên bình chọn danh hiệu này nhưng đây là sự ghi nhận của cả xã hội đối với các bệnh viện. Do vậy, khi thấy các bệnh viện khác gửi hồ sơ, các bệnh viện tuyến Trung ương cũng đã gửi hồ sơ để tham dự. 

Nhưng có những bệnh viện tuyến Trung ương vẫn “nhất quyết” không tham dự, vì tình trạng quá tải quá trầm trọng và ý kiến phản ánh của người dân khá nhiều (như Bệnh viện K chẳng hạn). 

Từ vấn đề mấu chốt là tình trạng quá tải không dễ giải quyết được, các bệnh viện tham gia bình chọn năm 2009 khó có thể xây dựng cho mình mô hình điều trị thân thiện trong tình hình hiện nay. 

Được biết, trong số 68 bệnh viện tham gia bình chọn, có tới 54 bệnh viện chưa xây dựng được mô hình điều trị thân thiện. Trong khi đó, từ nay đến khi công bố danh hiệu (cuối tháng 10/2009), thời gian không còn nhiều. 

Tuyến dưới có "thân thiện" hơn trên?

Trong số 68 bệnh viện tham gia bình chọn “bệnh viện thân thiện vì sức khỏe cộng đồng”, các bệnh viện tuyến huyện, tỉnh và khu vực chiếm tỷ lệ lớn hơn các bệnh viện tuyến Trung ương. Nhưng các tiêu chí chấm điểm tất cả 68 bệnh viện này đều áp dụng như nhau.

Y tế cơ sở và y tế trung ương cách nhau một trời một vực (cả về trình độ cán bộ y tế lẫn điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị và khả năng tham gia các hoạt động xã hội) nhưng các tiêu chí chấm điểm bệnh viện các tuyến vẫn được "cào bằng" (Ảnh: Cẩm Quyên)

Để bình chọn bệnh viện thân thiện, có 3 nhóm tiêu chí chính, trong đó, quan trọng nhất là nhóm giải pháp xây dựng bệnh viện thân thiện (công sở văn minh, xanh-sạch-đẹp), an toàn và bình đẳng, không có sai sót trong điều trị, công suất sử dụng giường bệnh từ 80% trở lên.

Ngoài 3 nhóm tiêu chí này, còn phụ thuộc vào bình chọn của người dân qua trang web của Hội liên hiệp thanh niên Việt Nam. 

Để chọn được 10 bệnh viện thân thiện năm 2009, sẽ có 3 hội đồng bình chọn: Hội đồng chuyên môn (do các cán bộ lãnh đạo quản lý ngành y tế đứng đầu), Hội đồng Báo chí (do các nhà báo bình chọn) và Hội đồng quần chúng (do chính người dân phản ảnh). 

Liên quan đến vấn đề này, có một mâu thuẫn được đặt ra: Bệnh viện tuyến Trung ương có thể được đánh giá cao về chuyên môn nhưng thiện cảm của quần chúng sẽ không nhiều (vì những phiền toái nảy sinh do tình trạng quá tải). Ngược lại, viện tuyến dưới trình độ chuyên môn không cao bằng nhưng do “thảnh thơi” nên thiện cảm của quần chúng sẽ có thể lớn hơn. 

Mặt khác, không thể “chấm điểm” để so sánh trình độ chuyên môn, điều kiện cơ sở vật chất và khả năng khám chữa bệnh, khả năng tham gia công tác xã hội của bệnh viện tuyến Trung ương với các bệnh viện địa phương. Tình trạng mất cân bằng về trình độ, đầu tư cơ sở vật chất hạ tầng và nhân lực giữa các tuyến là điều đang tồn tại trong hệ thống y tế. 

Ông Lộc lý giải: “Ngành y tế đã có phân cấp khám chữa bệnh tại từng tuyến và có yêu cầu về trình độ, cơ sở vật chất tương đương với việc phân cấp đó nên sẽ không có việc so sánh giữa các tuyến với nhau để chấm điểm, khiến các viện tuyến dưới bị thiệt”.

• Cẩm Quyên